Eerst worden de organen zoals longen, maag en darmen uit het lichaam gehaald en apart gemummificeerd. Dat betekent dat deze organen worden uitgedroogd zodat ze bewaard kunnen blijven.
Rond de organen van de overledene bestond een ware cultus in het oude Egypte. Na de dood werden de organen verwijderd en bewaard in canopen (kleine kruikjes), die de mummie vergezelden in het graf in de piramide. Alleen het hart en de nieren werden niet verwijderd, vanuit de overtuiging dat hierin de ziel woonde.
Het hart moest in het lichaam blijven zitten; dat was nodig bij de ceremonie van het wegen van het hart. Daarna werd het stoffelijk overschot 30 dagen in natron gelegd zodat het lichaam uitdroogde. Tot slot werd het lichaam in linnen doeken gewikkeld.
In de Egyptische traditie werden hersenen via een haak door de neusopening, en de ingewanden door een snede in de zij met een vuurstenen mes uit het lichaam verwijderd, waarna men indroging bewerkstelligde door het lichaam gedurende 70 dagen in vaste natron te leggen.
Een sarcofaag (Oudgrieks: σαρκοφάγος – vleesetend) is een doorgaans stenen kist waarin menselijke stoffelijke resten worden bewaard. Het gaat hierbij specifiek om overblijfselen als gevolg van begraven en niet van cremeren. In het laatste geval is de houder van de resten een urn.
In Nederland is mummificatie van een zojuist overleden persoon niet toegestaan. Elke conserverende behandeling van een stoffelijk overschot is verboden. Van dit verbod is evenwel ontheffing mogelijk. Die ontheffing geeft de minister van Volksgezondheid.
Een sarcofaag is een stenen doodskist, vaak van kalksteen of zandsteen en uit één blok natuursteen gehouwen. De sarcofaag is bijna altijd voorzien van een deksel (sarcofaagdeksel). De overledenen die in sarcofagen werden gelegd, waren altijd belangrijke personen, heersers of rijke mensen.
Hoe ging het mummificeren in zijn werk? Eerst werden de inwendige organen verwijderd, de hersenen met een haak via de neusopening, de rest met een vuurstenen mes door een snee aan de linkerkant van de buik. Vervolgens werd het lichaam in een mengsel van zout en soda (natron) gelegd om het vocht eraan te onttrekken.
Duizend mummies
Enkele weken geleden werden er zelfs twaalf adellijke familieleden gevonden. Allemaal gemummificeerd. Daarmee komt het totale aantal gevonden mummies op ongeveer duizend exemplaren. Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen werden gemummificeerd.
Daarna werd de romp van het lichaam opgesneden met een vuurstenen mes en werden alle organen, behalve het hart, verwijderd. Het hart werd in het lichaam gelaten omdat de Egyptenaren geloofden dat het hart het belangrijkste onderdeel van het lichaam was en het intellect bevatte.
Toetanchamon
Het zijn natuurlijk vooral de Egyptische farao's die bekendstaan als mummies. Toetanchamon is daarbij misschien de meest bekende farao die ooit geleefd heeft. De Egyptische leider werd niet oud, want hij overleed al toen hij 18 jaar oud was. Zijn lichaam werd gebalsemd en zijn tombe werd gevonden in 1922.
In totaal zijn er 80 piramides in Egypte gevonden. Vlakbij Caïro, de hoofdstad van Egypte, ligt het plateau van Gizeh. Hier staan in totaal elf piramides aan de westoever van de Nijl. De drie grootste zijn de piramides van Cheops, Chefren en Mykerinos.
Sommige dode lichamen zijn op een natuurlijke manier gemummificeerd. Bijvoorbeeld door uitdroging of bevriezing. In Amerika zijn veel mummies van de inheemse bevolking gevonden. De oudste natuurlijke mummie ter wereld, de ijsmummie Ötzi, is meer dan 5000 jaar oud.
Is er leven na de dood? Voor de oude Egyptenaren was de dood niet het einde van het leven, maar het begin van de overgang naar een nieuw bestaan. De dode werd opnieuw geboren om eeuwig voort te leven in het hiernamaals.
De grootste, meest bepalende koning van Egypte was misschien wel Ramses II (1300-1213 v. Chr.). Met een regeerperiode van meer dan 66 jaar was hij de langst zittende farao, en mogelijk ook de oudste. Hij zou 90 jaar zijn geworden.
De oudste mummie ter wereld is Portugees
Volgens de onderzoekers is de 8000 jaar oude mummie bij de Sadorivier zo'n 1000 jaar ouder dan zijn 'concurrenten', de zogeten Chinchorro-mummies. De vondst van de Portugese recordhouder bij de Sado in Zuidwest-Portugal werd al in de jaren 1960 gedaan.
De koning kwam aan de macht door erfopvolging. Hij werd farao omdat zijn vader het was. Het volk had niets te zeggen. Niet alle koningen waren even machtig.
Bekend is hoe de oude Egyptenaren hun mummies maakten. Eerst werden alle organen uit het lichaam verwijderd en werd het lichaam 70 dagen lang in een bad met natuurlijke zouten gelegd. Het moest om zo al het vocht uit het lichaam te onttrekken. Vervolgens werd het lichaam in een bad met conserveermiddelen gelegd.
Om dezelfde redenen werden kanopenkruiken soms bij mummies geplaatst zonder dat de ingewanden verwijderd waren. Ondanks dat de ingewanden teruggeplaatst werden in een lichaam, werd elk inwendig orgaan vaak vergezeld van een klein figuurtje, meestal gemaakt van was, van de bij dat orgaan behorende zoon van Horus.
Deze beschaving ging pas ten onder in 332 v. Chr., na de verovering van Egypte door Alexander de Grote. De essentiële factor in het overleven van de beschaving was de irrigatie van een landbouwgebied rond de Nijl.
Toetanchamon was een farao van de 18e Dynastie van het Oude Egypte. Hij heette eerst Toetanchaton, later werd zijn naam veranderd in Toetanchamon wat betekent: "Hij Die Amon Vereert".
De restauratie zou ongeveer acht maanden duren. De sarcofaag is onlangs samen met andere voorwerpen overgebracht van Luxor naar het Groot Egyptisch Museum nabij de piramiden van Giza, net buiten de Egyptische hoofdstad Caïro.