Sommige metalen kunnen schadelijk zijn als je er te veel aan wordt blootgesteld: Cadmium, kobalt, lood en oplosbare nikkelzouten zijn voorbeelden van 'voor de voortplanting giftige stoffen'. Deze stoffen kunnen schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid, de zwangerschap en ongeboren kinderen.
Stoffen die al in kleine hoeveelheden schadelijk zijn voor de gezondheid worden giftig genoemd. In de bouw en industrie kunnen werknemers worden blootgesteld aan verschillende gevaarlijke stoffen die hun gezondheid kunnen schaden.
De soorten die het meest voorkomen in de natuur zijn; kwik, lood, cadmium, chroom, koper, arseen, nikkel, kobalt en magnesium. De meest toxische van deze stoffen zijn lood, cadmium en kwik.
Botulinetoxine is de meest giftige stof voor zover bekend. Het verlamt de zenuwen die de spieren aansturen, die hierdoor verslappen. Ca. 15 nanogram van de stof is voor de mens al dodelijk en het gif behoort daarom tot de meest gevaarlijke klasse biologische wapens.
Voorbeelden van zeer zorgwekkende stoffen zijn lood, koper, vinylchloride en benzeen. Ze kunnen op verschillende manieren in de lucht, de bodem of het water terechtkomen. Landbouw, industrie en verkeer kunnen hiervan de oorzaak zijn. Maar ook huishoudens kunnen zorgen voor vervuiling.
Botox of eigenlijk botulinetoxine is de giftigste stof die bestaat. Twee nanogram (twee miljoenste gram) per kilo lichaamsgewicht is genoeg om je je laatste adem uit te laten blazen.
De giftigste pijlgifkikker – en het giftigste dier ter wereld – is de gele pijlgifkikker, die in de regenwouden van Colombia leeft. Eén kikker bevat genoeg gif om 10 mensen te doden. De kleurrijke pijlgifkikker maakt geen geheim van zijn gif.
Schadelijke stoffen in huis
De belangrijkste boosdoeners in huis zijn tabaksrook, schimmel en huisstofmijt (als gevolg van hoge luchtvochtigheid), verbrandingsgassen, radon, en vluchtige organische stoffen (VOS) die verdampen uit allerlei producten en bouwmaterialen, zoals oplosmiddelen, lijmen en geurstoffen.
Zo maakt de bacterie Clostridium botulinum het dodelijkste gif ter wereld: botuline. Slechts 200 gram van dit goedje is voldoende om de hele wereldbevolking uit te roeien.
Rookwolken bij brand met een gele of bruine kleur wijzen mogelijk op giftige stoffen in de rook. Giftige wolken, niet afkomstig van een brand, zijn vaak wit of kleurloos. De geur: giftige stoffen met een herkenbare geur zijn ammoniak en chloor.
Giftige stoffen kunnen na binnendringing via huid, longen of maagdarmkanaal schade veroorzaken. De stof kan zich verspreiden over het hele lichaam en kwetsbare organen aantasten. LD's en LC's geven de schadelijkheid weer.
Een stof die acuut giftig is, heeft binnen enkele uren (maximaal 48 uur) een ernstig effect op je lichaam. Zeer giftige stoffen zorgen bij een zeer geringe hoeveelheid al voor acute of chronische aandoeningen en kunnen zelfs leiden tot de dood.
Toxische stoffen kunnen uit plastic verpakkingen in ons voedsel lekken. Bisfenolen en ftalaten (chemische stoffen die worden toegevoegd aan plastic) kunnen zo in ons lichaam terechtkomen. Denk aan je plastic fles olijfolie, de verpakking van een stuk kaas en een in plastic verpakte magnetron maaltijd.
Polyester is een ideaal middel, dat veel wordt gebruikt. Maar de meeste polyester harsen bevatten grote hoeveelheden van de giftige stof styreen. Beljaars heeft een niet giftig alternatief ontwikkeld dat dezelfde eigenschappen bezit.
Betonspecie is niet gevaarlijk voor het milieu. Het lozen van grote hoeveelheden cementhouden betonspecie in water kan leiden tot een hogere pH-waarde en kan dus onder bepaalde omstandigheden giftig zijn voor het waterleven. Niet van toepassing. Na verharding vormt beton geen toxicologisch gevaar.
Gevaarlijke stoffen zijn stoffen die mogelijk gevaar opleveren voor de veiligheid en gezondheid van werknemers. Deze stoffen kunnen zitten in verpakte producten, zoals schoonmaakmiddelen, kitten, verven en smeermiddelen. Ook kunnen gevaarlijke stoffen tijdens het werk ontstaan.
Schadelijke producten in een verpakking kun je herkennen aan het etiket.Op het etiket staan rood-witte ruitvormige pictogrammen die het gevaar aanduiden. Er kan een signaalwoord bij staan. Het signaalwoord "Gevaar" wordt gebruikt voor zeer gevaarlijke producten.
Stof veroorzaakt doorgaans schade aan de longen en het ademhalingsstelsel, maar sommige soorten stof kunnen ook kanker veroorzaken. De voornaamste aandoeningen wegens inademing van gevaarlijk stof zijn: Goedaardige pneumoconiose.
Houtstof is opgenomen in de lijst van kankerverwekkende stoffen. Vooral hardhout kan long- en neuskanker veroorzaken bij langdurige blootstelling. Voor zachthout is de kankerverwekkendheid minder duidelijk aangetoond.
Het inademen van stof kan leiden tot gezondheidsklachten. Wat begint met onschuldig lijkende klachten als prikkeling van de luchtwegen, niezen en hoesten, kan overgaan in ernstiger en chronische klachten als bronchitis, benauwdheid, astma of een verminderde longcapaciteit.
Gifstoffen in pitten
De pitten van appels, peren en steenvruchten (abrikozen, perziken, pruimen, nectarines en kersen) kun je beter niet doorslikken. In deze pitten zitten plantengifstoffen die in je lichaam kunnen worden omgezet in cyanide.
Gemeten in aantal opnames en sterfgevallen is de Europese hoornaar een van de gevaarlijkste dieren van Nederland. Elk jaar worden er een paar sterfgevallen door wespensteken geregistreerd, en omdat de Europese hoornaar het krachtigste gif heeft, is die het meest gevaarlijk.
Polonium-210 straalt dodelijke radioactiviteit uit
Polonium-210 is een radioactieve isotoop, waarmee onder anderen de Russische agent Aleksandr Litvinenko vermoord is. De stof is zelfs giftig in een dosis van een miljardste gram.