Wat zit er in? Slangengif bevat een cocktail aan eiwitten die op verschillende manieren dodelijk kan zijn. En waar een mug je nog wat pijnstiller toedient om ongestoord zijn gang te gaan, is een slang meedogenloos. Eén beet kan al fataal zijn.
In het kort
Hoe slangengif precies werkt, verschilt per soort slang. Het kan bijvoorbeeld het zenuwstelsel aantasten, het bloed laten stollen, of de werking van het hart beïnvloeden. Om een slangenbeet te behandelen is tegengif nodig, maar wereldwijd is daar een groot tekort aan.
Sommige slangen hebben giftanden die centimeters lang kunnen worden. Die tanden zijn hol en zitten vast aan gifklieren. Als de slang zijn tanden in een prooi zet, stroomt het gif uit de gifklier en door de tand.
Inlandtaipan. De inlandtaipan is de giftigste slang ter wereld en leeft in het midden van Australië. Hij kan 20 jaar oud en 3 meter lang worden. Een beet van de inlandtaipan bevat genoeg gif om 100 mensen, 250.000 muizen of twee Afrikaanse olifanten te doden.
Botox of eigenlijk botulinetoxine is de giftigste stof die bestaat. Twee nanogram (twee miljoenste gram) per kilo lichaamsgewicht is genoeg om je je laatste adem uit te laten blazen. Bij een cosmetische botoxbehandeling krijg je een extreem lage concentratie van het goedje.
„Dat is ook zoiets. Mensen beweren dat het niet kan, maar ik heb anaconda's veel grotere prooien zien eten dan mensen. Een wild zwijn bijvoorbeeld en een kaaiman. Als de anaconda eenmaal de menselijke ribbenkast in elkaar heeft gedrukt, zijn we niet meer zo groot.
Het antwoord ligt in de chemische samenstelling van het gif. Met andere soorten giffen, zoals die van een pijlgifkikker, let je best wel op.
Slangen hebben net als veel andere dieren een spijsverteringsstelsel met onder andere een maag, lever en darmen. Bij slangen komt de ontlasting uit de darm en de urine uit de nieren samen in een ruimte. Die ruimte wordt de cloaca genoemd. Slangen poepen en plassen tegelijk.
Doorgaans eten ze kleinere dieren, bijvoorbeeld konijnen of vogels. Pythons van deze afmetingen kunnen in principe alles eten wat ze willen, maar mensen staan doorgaans niet op hun menu. Er zijn dan ook weinig gevallen bekend waarbij een mens door een python werd opgegeten.
Een slangenbeet kenmerkt zich door pijn rond de beetplaats, waar vaak ook (twee) kleine wonden te zien zijn. Er treedt (forse) zwelling en roodheid op.
Het gif van de adder bevat meerdere stoffen. Sommige veroorzaken weefselbeschadiging, andere beïnvloeden de bloedsomloop en de bloedstolling. De symptomen kunnen dus zeer wisselend zijn. Meestal blijft het bij lokale symptomen op de bijtplaats, maar sommige slachtoffers vertonen ook ernstige veralgemeende symptomen.
Maar als je op tijd tegengif krijgt, kan het je leven redden. Tegengif wordt gemaakt door slangengif in te spuiten bij een dier, zoals een paard, waarna het immuunsysteem van het paard antistoffen gaat aanmaken.
Slangengif kost vele honderden dollars per gram. Niet alleen omdat je er antigif van kunt maken, maar ook voor medisch onderzoek. Diverse medicijnen die nu in de kliniek gebruikt worden, zijn gebaseerd op de werkingsmechanismen van slangengif.
Een cobra spuugt wel drie meter ver
In Afrika en Azië komen 13 soorten cobra's voor, die hun gif in dunne stralen wegspuiten. Spugende cobra's mikken op de ogen van hun belager. De slang kan tot op twee à drie meter afstand heel precies richten. Als het gif in de ogen terechtkomt, kan de vijand blind worden.
De koningscobra is de grootste gifslang ter wereld: hij kan wel vijf meter lang worden! Ook is hij extreem giftig: één beet is genoeg om een olifant te doden.
Dergelijke prooien kunnen alleen worden doorgeslikt dankzij de zeer rekbare schedel en huid en de beweeglijke ribben van de slang. Daarnaast heeft het lichaam enkele andere aanpassingen, een voorbeeld is het hart.
Eet het slangenvlees.
Er moet een lijn spieren aan weerszijden van de wervelkolom zitten; dit is het dikste stuk vlees op het lichaam van de slang. De ribben zitten vrij stevig vast aan de ruggengraat, dus knabbel met je tanden er stevig overheen om de rest van het vlees van de ribben te verwijderen.
Perfecte drollen
De vorm en kleur vertelt veel over jouw gezondheid. Gezonde ontlasting is bruin en smeuïg. Dat kan veranderen door wat je eet. Zo zorgt spinazie voor een groenige kleur en maken bietjes of rode kool je ontlasting een beetje rood.
De buidelrat kan in de toekomst wel eens duizenden mensenlevens gaan redden. Het dier blijkt namelijk te beschikken over een stofje dat ervoor zorgt dat slangengif niet langer giftig is. Jaarlijks komt het meer dan 420.000 keer voor dat een giftige slang een mens bijt.
Slangengif is ongelooflijk gevarieerd
'Er bestaan zo'n 750 giftige slangensoorten in de wereld, met ieder een unieke gifsamenstelling. Zelfs binnen de soort verschilt het per populatie welke toxines het gif bevat.
De meeste soorten gifslangen gaan niet dood als ze zichzelf zouden bijten. Ze zijn immuun voor hun eigen gif. In hun bloed zitten bepaalde stofjes (antilichamen) die er voor zorgen dat het gif geen kwaad kan.
Een slang in het Britse Faygate had zo'n honger dat het dier in zijn eigen staart gebeten heeft. Langzaam verdween het lichaam van de slang in de eigen bek. Gelukkig verscheen de eigenaar van Reggie de slang net op tijd om zijn huisdier uit deze benarde situatie te redden, meldt de Daily Mail.
schooltv.nl Vijanden Adders hebben ook vijanden. De slangen worden namelijk gegeten door bepaalde slangenarends en egels. Andere dieren zoals dassen, honden, katten en zelfs varkens kunnen gevaarlijk zijn voor de adder.
De groene anaconda is de grootste slang op aarde wat gewicht betreft. Hij kan zeker 200 kilo wegen, en de grootste anaconda's zijn zo dik als een tractorband. Qua lengte legt de anaconda het echter af tegen de netpython, Python reticulatus. De netpython is de langste slang op aarde en kan 10 meter lang worden.