Ongeschreven wetten zijn gebaseerd op normen, waarden en gewoonten. Omdat deze per persoon verschillen en tijd en plaatsgebonden zijn, worden deze niet vastgelegd in de wet/ Het ongeschreven recht is de oudste rechtsbron: voortgekomen uit tradities en gewoontes in de maatschappij.
Ongeschreven regels zijn sociale regels: ze staan voor wat we in uiteenlopende situaties en omstandigheden normaal vinden. Voorbeelden van ongeschreven regels zijn: Je warme maaltijd eet je met bestek. In de rij bij de kassa dring je niet voor.
1.6.2 Rechtsbronnen van ongeschreven rechtsregels De rechtsbronnen van ongeschreven rechtsregels zijn de gewoonte en de jurisprudentie. Gewoonten zijn in sommige gevallen ongeschreven rechtsregels. Dit is bijvoorbeeld zo als de gewoonte echt ingeburgerd is en door veel mensen als objectief recht ervaren wordt.
Gewoonterecht houdt in dat lokale tradities rechtsgeldig zijn. Het is dus eigenlijk recht dat gebaseerd is op gewoonten. De regels van gewoonterecht zijn ongeschreven en worden meestal mondeling overgedragen.
Jurisprudentie is een rechtsbron die niet in de wet is terug te vinden en behoort tot de ongeschreven rechtsbronnen.
Ongeschreven staatsrecht
Naast de geschreven Grondwet bestaan er ook ongeschreven constitutionele regels. Zo staat bijvoorbeeld niet in de Grondwet de regel dat het kabinet het vertrouwen van de Tweede Kamer moet hebben. Dit is een regel die de Tweede Kamer in de loop der jaren heeft weten af te dwingen.
Gewoonterecht is recht dat gebaseerd is op gewoonten. Een belangrijk kenmerk van gewoonterecht is dat het van generatie op generatie mondeling wordt doorgegeven. Daarom wordt gewoonterecht ook wel ongeschreven recht en costumier recht genoemd.
Met name in landen met weinig geschreven recht vormt gewoonterecht een belangrijke formele rechtsbron. Een gewoonterechtelijke regel is een regel die voortvloeit uit een bestendig gebruik waarvan het bindend karakter steun vindt in de algemene rechtsovertuiging.
Ius cogens. Art 53 WVV. Regels van dwingend recht (een vorm van gewoonterecht (dus een rechtsbron)Nooit afwijken.
Jus cogens is dwingend recht: rechten en verdragen die altijd gelden, ook al heeft een staat daar niet expliciet mee ingestemd. Jus cogens vormt dus een uitzondering op het beginsel van consensualisme in het internationaal recht.
Zo is het een ongeschreven regel dat je in een restaurant een fooi geeft als je tevreden bent over de service. Als je in de trein in een coupé stapt waar maar één persoon zit, dan is een ongeschreven regel dat je niet naast of pal tegenover die persoon gaat zitten maar op een ander bankje.
Geschreven bron: bronnen waar de klemtoon ligt op geschreven tekst.Ongeschreven bron: bronnen die vooral niet-schriftelijk van aard zijn, zoals objecten, mondelinge getuigenissen, afbeeldingen etc.
-Ongeschreven regels: staan niet op papier, maar zijn wel algemeen bekend.-Geschreven regels: wel opgeschreven, in de vorm van een wet, gelden voor alle burgers. Het doel van de wetten; handhaving van de orde + oplossen van conflicten.
Het gewoonterecht bestaat uit stilzwijgende afspraken die binnen een bepaalde gemeenschap zijn geaccepteerd. Indien twee of meer burgers een geschil met elkaar hebben, hebben zij de mogelijkheid hun geschil voor te leggen aan een onafhankelijke geschillenbeslechter.
Ongeschreven regels zijn omgangsvormen, een soort afspraken waar iedereen zich aan houdt zonder dat het échte regels zijn. Start de werkvorm met uitleg en laat leerlingen komen met voorbeelden of gebruik onderstaande voorbeelden: Je kijkt niet ongevraagd op iemands telefoon mee.
In het algemeen gaat het geschreven recht boven het ongeschreven recht, maar niet altijd. Volgens sommigen kunnen formele rechtsbronnen worden verdeeld in bronnen met formele gelding en bronnen die formele gelding ontberen. In Nederland en België is een rechter niet verplicht een informele rechtsbron te volgen.
Erga omnes is een Latijnse uitdrukking die letterlijk "ten aanzien van iedereen" betekent. In juridische terminologie zijn erga omnes-rechten en -plichten rechten en plichten die voor iedereen gelden.
Ius cogens is de volkenrechtelijke term die verwijst naar internationale deels ongeschreven rechtsregels die door alle staten aanvaard worden dan wel geacht worden nageleefd te worden. Zij worden aanzien als hoeksteen van de internationale gemeenschap en gelden zelfs zonder uitdrukkelijke instemming van een staat.
De geschiedenis van het internationaal recht begint rond 3000 voor Christus in Mesopotamië, waar volkeren onderling voor het eerst schriftelijk afspraken maakten. Dit kon gebeuren door de uitvinding van het spijkerschrift, waarmee de Mesopotamische oudheid was begonnen.
Een gewoonte is een handeling of een manier van handelen die men gewend is uit te voeren en die men doorgaans onbewust – dus zonder erbij na te denken – uitvoert. Personen vormen gewoontes door bepaalde handelingen telkens op dezelfde routineuze manier te herhalen.
In het Nederlandse recht zijn rechtsbron: 1 de wet; 2 de jurisprudentie (de rechtspraak); 3 de gewoonte; 4 verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties. Niet al het geldende recht staat dus in de wet.
Om van een plaatselijke gewoonte te kunnen spreken, dient aan twee voorwaarden te worden voldaan. In de eerste plaats moet er sprake zijn van een herhaling van feiten.In de tweede plaats moet de gedragslijn in kringen van betrokkenen als bindend worden beschouwd.
En wat is geen rechtsbron verdragen; de wetten of geschreven rechtsregels; (rechtsspraak) jurisprudentie gewoonterecht of gewoonte (ongeschreven rechtsregels); rechtsleer of doctrine; Geen rechtsbron: verkeersboete, mediamarkt contract en huurovereenkomst en abitrage( gebruik maken van verschillende prijsverschillen ...
Norm = Een geschreven of ongeschreven gedragsregel.
Het strafrecht en het bestuursrecht vallen onder het publieksrecht. Het civiel recht valt onder het privaatrecht.Het strafrecht regelt het bestraffen van ongewenst gedrag. Als er op het onge - wenst gedrag in de wet straf staat, noemen we het een strafbaar feit.