Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Kenmerken van hoogsensitief zijn
Je merkt veel prikkels op, die sterk binnenkomen en die je diepgaand verwerkt. Je bent hierdoor gevoelig voor fysieke sensaties, zoals licht, geluid, smaak en geur. Maar ook voor emotionele prikkels, zoals sfeer en emoties van anderen.
Moeite met op de vingers gekeken worden. Zorgzaam zijn en moeite om grenzen aan te geven. Gevoelig voor stress, spanning en fysieke klachten als hoofdpijn, allergieën, eczeem, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid enz. Gevoelig voor stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen.
Net zoals dat bij een negatieve sfeer of energie het geval is, kan dat ook met een negatieve emotie zo zijn. Verder kunnen hooggevoelige personen niet tegen onrecht, geweld en onrechtvaardigheid. Ze kunnen overdreven perfectionistisch zijn en worden onrustig door onvriendelijkheid, commentaar van anderen en afkeuring.
Hoogsensitiviteit is geen psychische klacht, maar een persoonlijkheidskenmerk. Mensen die zich hierin herkennen zouden gevoeliger zijn voor omgevings, sociale en emotionele prikkels.
Autisme of HSP
Groot verschil is wel, dat autisme hoort binnen de officieel (door psychologen) erkende aandoeningen en HSP niet. HSP wordt vooral binnen het alternatieve circuit erkend en behandeld.
Mensen met hooggevoeligheid voelen zich vaker aangetrokken tot creatieve beroepen in een niet-competitieve omgeving, zoals kunstenaar, auteur, muzikant, fotograaf, interieurvormgever, mode- of juweelontwerper, grafisch vormgever,… Bekijk alle creatieve jobs.
Kenmerken van hoogsensitiviteit zijn:
Je wordt overweldigd door grote groepen mensen of drukke omgevingen. Je hebt veel rust nodig om weer op te laden. Je hebt een diepgaande en reflectieve manier van denken. Je bent gevoelig voor prikkels zoals fel licht, harde geluiden en sterke geuren.
Hoogsensitiviteit is geen ziekte of stoornis, maar een persoonlijkheidskenmerk met verschillende eigenschappen.
HSP en artsen
Het komt dan ook voor dat er niet-aangepaste therapieën of medicatie voorgeschreven worden om bepaalde kenmerken te beheersen of zelfs helemaal te onderdrukken. Daarom is het zo belangrijk om correcte informatie over hoogsensitiviteit te verspreiden, zowel in de hulpverlening als in de brede samenleving.
Ze nemen alle details waar en hun brein verwerkt die informatie diepgaand. Behoorlijk vermoeiend. Je hebt daarom als HSP meer rust nodig. Een goede nachtrust is daarom heel belangrijk.
Daarnaast vertoonden HSP's ook een hogere mate van vermoeidheid (cognitief, fysiek en psychosociaal), depressieve en angstsymptomen en een slechtere slaapkwaliteit.
Hoogsensitiviteit geeft ook kracht in je relatie, als het goed is houdt je partner juist van jou ook vanwege de mooie kanten van je gevoeligheid. Dat je samen onderzoekt wat elkaars behoeften en waarden zijn en die respecteert.Grenzen aangeven is daarbij ook essentieel, liefst op een liefdevolle manier.
Als je niet in een normaal en gezond symbiotisch contact de veiligheid en warmte hebt gehad is de kans groot dat je hooggevoeligheid (HSP) ontwikkelt. In het op zoek gaan naar de ander (die niet te bereiken is), heb je je zodanig geopend dat je van alles binnen krijgt wat niet van jou is.
Wanneer je gevoelig bent: kun je snel ontroerd raken bijvoorbeeld bij emotionele gebeurtenissen of wanneer er iets is wat jou aanspreekt. ben je subtiel in jouw waarneming van kleuren, licht, geur of geluid maar soms ook in het waarnemen van energie van andere mensen. voel je anderen snel aan.
Bij hoogsensitieve personen komt alle informatie dieper binnen en deze wordt ook intenser verwerkt. Daarom ga je als hoogsensitief persoon intenser over alles nadenken. Dit betekent helaas ook dat je vaak piekert en gevoeliger bent voor angsten.
HSP diagnose bestaat niet
Hoewel er geen officiële HSP diagnose bestaat, kun je er toch door middel van een uitgebreide evaluatie, een soort hoogsensitief persoon test, achter komen of jij de symptomen en kenmerken van een HSP'er hebt. Omdat er een HSP diagnose niet bestaat, heb je dus nooit HSP, maar ben je HSP'er.
Wat is het verband tussen hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid? Volgens een onderzoek van professor Elke van Hoof is 87% van de hoogbegaafde volwassenen ook hoogsensitief. Andersom is dat niet zo, 10% van de hoogsensitieve mensen is ook hoogbegaafd.
Iemand met HSP is extra gevoelig voor prikkels. Dit komt doordat de hersenen veel meer prikkels moeten verwerken dan normaal. Denk hierbij aan prikkels door geluiden, geuren en aanrakingen. Je brein kan de grote hoeveelheid informatie niet zo snel verwerken, waardoor er overprikkeling ontstaat.
Vermijd te veel prikkels
Even de ogen sluiten, pauzeren of een stukje wandelen helpt als het je allemaal te veel wordt. Zorg voor een ontspannen houding en beweeg regelmatig. Mediteren en voldoende rust inbouwen, zijn onontbeerlijke tips voor de HSP, evenals het luisteren naar rustige muziek, zegt Aron.
HSP hebben vaak veel slaap nodig. De oorzaak ligt in de prikkels die ze overdag ervaren en de diepte van verwerking van de prikkels. Met te weinig slaap heeft je lichaam onvoldoende tijd om zich te kunnen ontladen en resetten. Veel hooggevoelige personen hebben moeite met inslapen en doorslapen.
De oermens 'werkte' maar zo'n 20 uur per week en in sommige culturen is het gebruikelijk maximaal vier uur per dag te werken. Werk als HSP ook minder uren per week dan de vaste 40 uur. Zo zorg je ervoor dat je talenten optimaal tot zijn recht kunnen komen.