De Atlantikwall liep van Noorwegen, via Denemarken, Duitsland, Nederland en België naar Frankrijk tot aan de grens met Spanje. De verdedigingslinie, die overigens nooit geheel werd voltooid, bestond uit kazematten of bunkers, kanonnen en mijnenvelden.
75 jaar geleden, op 1 september 1939, viel de Duitse Wehrmacht Polen binnen. Het was het startschot voor de Tweede Wereldoorlog. Kort daarvoor hadden Hitler en Stalin afgesproken samen Polen te veroveren en te vernietigen. In september 1939 zou Polen verpletterd en 'onthoofd' worden.
De directe aanleiding voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Europa was de invasie van Polen door nazi-Duitsland, op 1 september 1939. Hierna verklaarden op 3 september 1939 Frankrijk en Engeland de oorlog aan nazi-Duitsland. Een dag later startte de RAF met aanvallen op een Duitse vloot.
Aan de kust zijn overal nog resten terug te vinden van de Atlantikwall. Deze meer dan 5000 kilometer lange verdedigingslinie liep van Noorwegen, via Denemarken, Duitsland, Nederland en België tot aan de grens met Spanje, en werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetters gebouwd.
Diogenesbunker. De grootste bunker van Nederland is 60 meter lang en 40 meter breed, heeft drie verdiepingen, 249 ruimten, 6000 vierkante meter vloeroppervlak en muren van 3 tot 4 meter dik. Als de Duitsers tegen het einde van de oorlog op de vlucht slaan, doen ze een poging de bunker op te blazen.
Verspreid over het hele waddengebied, zijn nog veel bunkers uit de Tweede Wereldoorlog te vinden. Van Den Helder tot aan Delfzijl, en van Texel tot Schiermonnikoog. Deze bunkers maken deel uit van de Atlantikwall, de ruim 5000 kilometer langs verdedigingslinie van de Duitse bezetter langs de Atlantische kust.
Het (letterlijke) startschot voor de Eerste Wereldoorlog kwam in 1914, in het Bosnische Sarajevo, waar de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, aartshertog Franz Ferdinand, op bezoek kwam.
De geallieerde troepen die België bereikten, waren in de eerste plaats het Tweede Britse Leger en het Eerste Amerikaanse Leger. Ze werden bijgestaan of opgevolgd door legereenheden bestaande uit Britten, Amerikanen, Canadezen, Polen (1ste Poolse Pantserdivisie) en de Belgische troepen van de Brigade Piron.
Er zijn slechts tien landen die echt in vrede leven, dat wil zeggen dat ze niet bij een intern of extern conflict betrokken zijn. Dat zijn Botswana, Chili, Costa Rica, Japan, Mauritius, Panama, Qatar, Zwitserland, Uruguay en Vietnam.
Bij de geallieerden zaten de landen o.a. het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Canada, de Sovjet-Unie, Nederland, België en de Verenigde Staten. Bij de Asmogendheden zaten o.a. Nazi-Duitsland, Italië en Japan. Uiteindelijk wonnen de geallieerden de oorlog.
Duitsland zelf werd opgedeeld in vier geallieerde bezettingszones: Amerikaanse, Britse, Sovjet en Franse bezettingszone. Deze toestand bleef zo van 1945 tot 1949. In dat jaar ontstonden uit de westerse bezette gebieden de Bondsrepubliek Duitsland en uit de Sovjetzone de Duitse Democratische Republiek.
Na de bevrijding van Frankrijk en België werd ook Nederland bevrijd, op 5 mei 1945. De ondergang van Duitsland was hierna in zicht. De Russen vielen in 1945 Duitsland zelf aan en versloegen de Duitsers bij de Slag om Berlijn. Hitler pleegde hierna zelfmoord en de capitulatie van Duitsland volgde op 8 mei 1945.
In dit conflict staan de 'centralen' (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk) tegenover de 'geallieerden' (Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland). Het oorlogsfront beperkt zich niet tot Europa, maar breidt zich uit tot in Afrika, Azië en het Midden-Oosten.
Op 10 mei 1940 begon voor Nederland de Tweede Wereldoorlog met de inval van het Duitse leger. Nederland had tot die tijd de neutraliteitspolitiek bedreven. Door geen partij te kiezen voor een van de oorlogvoerende partijen hoopte Nederland, net als tijdens de Eerste Wereldoorlog, buiten het strijdgewoel te blijven.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Op 28 juni 1914 werd de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, de prins Frans Ferdinand, doodgeschoten in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. De dader heette Gavrilo Princip en was een aanhanger van een Servische nationalistische beweging. Deze gebeurtenis wordt als aanleiding van de Eerste Wereldoorlog gezien.
1. Tweede Wereldoorlog, 1939 -1945. Tussen 1939 en 1945 vielen 60 tot 72 miljoen dodelijke slachtoffers. Met 23,4 miljoen doden verloor de Sovjet-Unie de meeste inwoners.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Achtergrond. Dat Nederland zich in augustus 1914 neutraal verklaarde was begrijpelijk. Net zoals België was het een klein land dat grootmachten als Duitsland, Engeland en Frankrijk als 'buurlanden' had. De Nederlandse krijgsmacht was te zwak om een van die mogendheden in een conflict te kunnen weerstaan.
Een eenvoudige mini-schuilkelder kost zo'n 30.000 euro, maar de prijs van een ruime, luxe schuilkelder kan oplopen tot bijna 500.000 euro.
Tijdens de Koude Oorlog waren er overal in Nederland schuilkelders en atoombunkers, maar inmiddels is daar niets meer van over. Dat is het gevolg van de afschaffing van de Wet Burgerbescherming in 1986. Met het einde van de Koude Oorlog in zicht waren ze niet meer nodig, was de gedachte.
Officieel zijn er in Nederland geen openbare schuilkelders meer. Halverwege de jaren tachtig zette de Rijksoverheid een streep door het schuilkelderbeleid.