Urine bevat behalve water in water oplosbare stoffen, vooral ureum en anorganische zouten. Urobiline en porfyrine zorgen voor de typische gele kleur. Wanneer iemand erg veel drinkt, wordt de urine bij benadering waterkleurig.
Het eiwit laat je urine schuimen en kan een duidelijk zichtbare laag schuim op de urine veroorzaken. Het schuim blijft ook liggen op de urine. Vochtophoping, zoals gezwollen benen, enkels en geslachtsdelen. Dit wordt veroorzaakt doordat de nieren door het eiwitverlies in de war raken.
Eiwit in de urine is vaak een teken van nierschade. De nieren filteren het bloed, waardoor er urine ontstaat die vol zit met afvalstoffen. De filters in de nieren zorgen ervoor dat er alleen water en kleine afvalstoffen worden doorgelaten. Grotere stoffen zoals eiwitten worden door de filters tegengehouden.
Een volwassene plast normaal gesproken drie tot acht keer per dag, afhankelijk van de vochtinname. Meestal is de urine lichtgeel tot goudgeel van kleur. Bij minder geconcentreerde urine is de kleur lichter. Urine kan ook kleurloos, bruin, zwart of zelfs paars zijn.
Bij de meeste mensen is de urine normaal gesproken steriel (dat wil zeggen: vrij van ziektekiemen of bacteriën). Ook als er wel bacteriën in de urinewegen zijn, betekent dat niet altijd dat u een urineweginfectie krijgt. Urine wordt door de nieren geproduceerd tijdens het zuiveren van het bloed.
Het beste is om de opgevangen urine zo snel mogelijk bij de huisarts of op het laboratorium af te geven. Als dit niet mogelijk is moet de urine in ieder geval in de koelkast bewaard worden, maar niet langer dan 24 uur. Bij kamertemperatuur kunnen aanwezige bacteriën zich snel vermeerderen, vaak al binnen één uur.
Witte bloedcellen in de urine wijzen in het algemeen op een urineweginfectie. Er zijn dan ook bacteriën aanwezig. We spreken van een lage urineweginfectie als de infectie alleen de blaas betreft. Wanneer ook het nierbekken ontstoken is (nierbekkenontsteking), dan spreken we van een hogere urineweginfectie.
Als je urine bruinrood van kleur is, kan dit een teken zijn van een leverontsteking. Je darmen geven een bruine galkleurstof – ook wel urobiline genoemd - af aan je lever. Als je lever ontstoken is, kan hij de urobiline niet goed verwerken.
Als u niet genoeg water drinkt, wordt urine meer geconcentreerd – dit is terug te zien in de kleur en geur. Als urine donker van kleur is met een sterke geur, kan dit wijzen op uitdroging. Sterk geconcentreerde urine, veroorzaakt door een lage vochtinname, ruikt vaak sterk.
In de meeste gevallen wijst donkerbruine urine op uitdroging, dus dé tip is: drink wat meer water om te kijken of de kleur lichter wordt. Ook het eten van grote hoeveelheden rabarber of tuinbonen kan donkerbruine urine veroorzaken.
Het lichaam breekt aminozuren uit eiwitten af wanneer er te veel van zijn. Hierbij komt ammoniak vrij, dat de lever omzet in ureum of urea. Deze stof wordt via de urine uitgescheiden. Sporters die extra eiwitten nemen voor de opbouw van spieren hebben daarom ook vaak last van deze ammoniakgeur.
In normale omstandigheden wordt er geen glucose of suiker in de urine teruggevonden, omdat de nieren bij een normaal suikergehalte in het bloed geen suiker doorlaten in de urine. Bij bepaalde ziektebeelden of onder bepaalde omstandigheden kan er echter wel suiker in de urine worden vastgesteld.
In het begin heeft u er geen last van als uw nieren minder goed werken. Na langere tijd kunt u klachten krijgen zoals vermoeidheid, hoge bloeddruk, hoofdpijn, jeuk, krampen, vergeetachtigheid, slapeloosheid, misselijkheid en verminderde eetlust. De nieren zorgen ook dat de hoeveelheid vocht in het lichaam voldoende is.
Als de nieren het bloed niet meer goed kunnen zuiveren, stapelen afvalstoffen zich op in het lichaam. U kunt dan last krijgen van bijvoorbeeld misselijkheid, jeuk en een algeheel ziek gevoel. Uit onderzoek blijkt dat meestal het creatininegehalte in het bloed te hoog is en dat er minder creatine in de urine zit.
Nierschade door nierziekten en andere aandoeningen ontstaat plotseling (acuut) of geleidelijk (chronisch). Bij nierschade die plotseling ontstaat, vallen de nieren vaak helemaal uit. Soms herstellen de nieren zich, als de oorzaak van de schade is weggenomen. Maar meestal blijven de nieren kwetsbaar.
Oorzaak overactieve blaas
Bekkenbodemproblemen. Sommige mensen spannen zonder dat ze dat weten de bekkenbodem te veel aan. Hierdoor ontstaat er druk op de blaas, waardoor je vaker moet plassen. Een ziekte aan de blaas: blaasontsteking, blaasstenen of een blaastumor.
De helft is weg na een week. Van een glas water dat je nu drinkt, zal de helft over iets meer dan een week je lichaam verlaten hebben. Van de helft die overblijft, zal na nog een week weer de helft verdwenen zijn.
Doordat de balans van de hormonen in je lichaam tijdens de overgang verandert, kan dat er voor zorgen dat de geur en kleur van je urine anders wordt dan voorheen. Een oorzaak van sterk ruikende urine kan zijn dat je niet voldoende drinkt, maar stinkende urine kan ook duiden op een blaasontsteking.
Als je veel gedronken hebt en dus goed gehydrateerd bent, is je urine lichtgeel, bijna helder van kleur. Heb je weinig gedronken, dan wordt de urochroomconcentratie van je urine groter en kleurt je plas dus donkerder.
Er wordt aangeraden om 1,5 tot 2 liter water per dag te drinken. Bij deze vochtinname gaat een volwassene gemiddeld 5 tot 8 keer per 24 uur naar het toilet. Plast u 8 keer of minder op een dag? Dan wordt dat gezien als een normale plasfrequentie.
Voor erytrocytenverlies afkomstig van nieren en urinewegen (hematurie) geldt: microscopische hematurie is meestal onschuldig; macroscopische hematurie die niet wordt verklaard door menstruatie, myoglobinurie na extreme inspanning, een urineweginfectie of nierstenen, is een alarmsymptoom en een indicatie voor verwijzing ...
Normale pH van ochtendurine is licht zuur tot neutraal. De urine is na een maaltijd vaak basisch, dit komt door een grotere productie van maagsap na de maaltijd. Een zuurdere urine (pH <5) wijst op diarree of diabetes mellitus.
Testen of u een blaasontsteking heeft
Gebruik het liefst de ochtendurine (eerste plas van de dag). Doe de urine in een schoon en goed afsluitbaar potje, met uw naam en geboortedatum erop. Breng de urine binnen 2 uur nadat u het heeft opgevangen naar de praktijk.