Het is een schrikreactie of de zwaardere vorm van machteloosheid waarbij je zelfs verward of ontredderd kunt raken omdat je de invloed op de situatie geheel kwijt bent. Met name de controle en regie kwijtraken is wat bij paniek hoort. Daarom heb ik het woord overstuur in één adem met paniek genoemd.
Ga comfortabel zitten en adem in en uit, waarbij je de uitademing iets langer maakt dan de inademing. Voel je voeten stevig op de grond staan. Denk aan de verontrustende emotie. Blijf ademen.
Psychologen hebben lang gedacht dat onze emoties zijn onder te verdelen in 6 hoofdcategorieën: blij, boos, verdrietig, angstig, afschuw en verbazing. Maar onderzoekers van de University of California veronderstellen dat het anders zit. Er zouden geen 6 maar wel 27 verschillende groepen te onderscheiden zijn.
Dankzij ons zenuwstelsel en onze hersenen zijn we in staat om lichamelijke structuren en toestanden 'in kaart te brengen', door het vormen van neurale patronen. Vervolgens zetten we deze patronen, die zelf nog lichamelijk zijn, om in mentale patronen en beelden. Zo ontstaan gevoelens.
Een emotie is een lichamelijke reactie op hetgeen wat je voelt of ziet. Het is een reactie op ons gevoel: het gekleurde gevoel of onze intuïtie. In ons lichaam zitten spiegel neuronen. Als je iemand heel hard ziet vallen van zijn fiets, dan voel je dat.
Adem bewust en goed in en uit. Je erkent je emoties, staat er even bij stil en geeft ze 'meer lucht'. Ze worden dan minder heftig en zijn beter 'in de hand' te houden. 'Even diep zuchten' is dus nog niet zo gek om je emoties te reguleren.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Stress is in de basis de ervaring dat men zich in een bedreigende situaties bevindt waartegen men niet opgewassen is. Een nogal heftige emotie, vooral op de werkvloer, maar wel een met een functie.
In Vermoeidheid als emotie stelt psychotherapeut Ronald Pino dat moeheid, hoewel ervaren als een lichamelijke toestand, toch veeleer een geestesgesteldheid is. Bij moeheid is er hetzelfde aan de hand als bij blozen, dat zichtbaar lichamelijk van aard is, maar de uitdrukking is van een psychologisch verschijnsel.
Een emotie en het daarbij behorende gevoel bereikt een piek en neemt dan weer af. Een enkele emotie duurt maximaal 90 seconden.
Laten we eens beginnen bij de basis. In de psychologie worden 4 emoties genoemd waar alle gevoelens naar terug te herleiden zijn: Bang, Boos, Blij en Bedroefd, oftewel: Angst.
Drie van de vier basisemoties worden bij de meesten van ons door ons denkvermogen als 'onprettig' gecategoriseerd. Deze vier basisemoties zijn: Boos, Bang, Blij en Bedroefd.
Ieder mens heeft wel eens te maken met een dip. U heeft misschien problemen op het werk of maakt zich zorgen over de toekomst. Als u zich echter vaak verdrietig en somber voelt, en de klachten langer dan twee weken voortduren, kunt u te maken hebben met een depressie.
Als je snel emotioneel bent en meer huilt dan normaal is het belangrijk om de tranen toe te laten omdat elke traan cortisol afscheidt. Dit heeft als gevolg dat het cortisol niveau daalt en weer in balans komt waardoor spanning in je lichaam afneemt.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
Wanneer je veel stress hebt, kun je overbelast raken. Er is dan een disbalans tussen je draagkracht en de draaglast. Dit kan veel fysieke en mentale gevolgen hebben, zoals (tijdelijke) emotionele instabiliteit.
Niet lekker in je vel zitten, hooggevoeligheid, zwaarmoedige gevoelens, opspelende emoties en moeilijk om kunnen gaan met emoties als boosheid en verdriet; zijn klachten waar je meestal voor naar de huisarts, coach of psycholoog gaat.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Een emotie zoekt altijd een uitweg, zoals water ook altijd blijft stromen. En desnoods een overstroming veroorzaakt als het niet anders kan. Als jij een emotie onderdrukt, kan deze je lichaam niet verlaten. En zal van zich laten spreken door middel van lichamelijke klachten en in het ergste geval zelfs ziekte.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Omhoog en naar rechts kijken is een teken van verveling. Pupillen worden groter als iemand geïnteresseerd is, maar meestal worden ze juist kleiner als iemand verveeld raakt. Het ontwijken van oogcontact betekent meestal dat iemand iets voor je verborgen houdt, dat hij/zij je niet vertrouwd of bang voor je is.
Valideer je gevoelens
Bedenk waar het vandaan komt en geef het wat het nodig heeft. Geef vervolgens een ander gevoel aandacht. Wanneer je klaar bent, laat je ze los. Je hebt die gevoelens aandacht gegeven en onderzocht; ze kwamen gewoon langs en je kunt ze ook weer loslaten.