Maligne pijn: ten gevolge van tumoren, metastasen of kankerbehandeling. Niet-maligne pijn: pijn die niet samenhangt met een levensbedreigende ziekte.
Grofweg bestaan er drie verschillende soorten pijn: Acute pijn of nociceptieve pijn. Neuropathische pijn of zenuwpijn. Chronische pijn of sensitisatiepijn.
Meestal is dit paracetamol. Dit kunt u zonder recept bij de apotheek, drogist of supermarkt kopen. Paracetamol is een goede pijnstiller met weinig of geen bijwerkingen.
Chronische 'benigne' (goedaardige) pijn is een chronische pijn waarbij er geen duidelijke verklaring (meer) voor de klachten te vinden is, er zijn geen lichamelijke afwijkingen te zien. Deze pijn kan zo ingrijpend zijn dat het je hele leven kan gaan beheersen. Dat is iets wat speelt bij veel chronische pijnpatiënten.
Bij chronische pijn wordt de pijn echter in het zenuwstelsel gecreëerd, zelfs nadat lichaamsweefsel al weer is genezen. Soms leidt chronische pijn tot verlaagde activiteit, baanverlies of financiële problemen, maar ook tot bezorgdheid, depressie en invaliditeit.
De zwaarste onder de soorten pijnstillers zijn de sterkwerkende opioïde pijnstillers zoals morfine zelf, oxycodon en fentanyl. Deze pijnstillers kunnen op verschillende manieren ingenomen worden.
Chronische pijn klachten
Dit bemoeilijkt de werk- en thuissituatie en kan leiden tot een burn-out of depressie. Ook de financiële en maatschappelijke impact van het chronische pijnsyndroom zijn niet te onderschatten. De klachten van chronische pijn zijn meestal niet te genezen.
Chronische pijn is weer onder te verdelen in: Maligne pijn: ten gevolge van tumoren, metastasen of kankerbehandeling. Niet-maligne pijn: pijn die niet samenhangt met een levensbedreigende ziekte.
Voorbeelden zijn tramadol en tapentadol. In hun werking bootsen ze een deel van de effecten van morfine na. Deze pijnstillers werken in op de pijnbanen in ruggenmerg en hersenen. Deze medicatie kent net als de niet-opiaten een plafondeffect waardoor het weinig zin heeft de dosis te verhogen.
Het kan het gevolg zijn van letsel of een infectie, maar er kan ook een aanhoudende oorzaak voor de pijn zijn. Chronische pijn is een voortdurende of terugkerende pijn die langer aanhoudt dan de normale genezingsperiode voor een ziekte of verwonding, of die langer dan drie tot zes maanden duurt.
Tramadol is een sterke pijnstiller. Morfine, fentanyl en oxycodon zijn heel sterke pijnstillers. Bijwerkingen zijn suf zijn, moeilijk poepen, duizelig zijn en verslaving.
De hoogste score werd gehaald door de combinatie ibuprofen (400 of 200 mg) plus paracetamol (1000 of 500 mg). Interessant weetje: een kop sterke koffie bleek het effect van de meeste pijnstillers nog te versterken. Er werden geen noemenswaardige nevenwerkingen gemeld na eenmalige inname van de diverse pijnstillers.
Tramadol is één van de zwakkere opiaten. Oxycodon is een sterker opiaat, net als morfine. De werking van oxycodon is dus beter dan die van tramadol. Behalve de werking zijn ook de bijwerkingen en het risico op verslaving hoger bij oxycodon versus tramadol.
Bij zenuwpijn voelt u een tintelende, prikkelende, branderige pijn. U kunt heftige pijnscheuten hebben. Mensen beschrijven dit ook wel als 'elektrische' of 'schietende' pijn. De pijn blijft vaak lang: weken of maanden.
Zenuwpijn kan erger worden of pijnscheuten geven: bij aanraken, kou of wrijven. Probeer daarom de huid niet aan te raken, niet te wrijven en te voorkomen dat de huid koud wordt. Sommige mensen vinden het wel prettig om de pijnlijke plek warm te maken of juist koud. Dat kan helpen om de pijn minder te maken.
Volgens de International Association for the Study of Pain (IASP) is de definitie van pijn: 'een onplezierige sensorische en emotionele ervaring, veroorzaakt door of beschreven in termen van daadwerkelijke of potentiële weefselschade'.
Gelijktijdig gebruik van alcohol of andere centraal depressieve stoffen (zoals anesthetica, antipsychotica, anxiolytica, hypnotica en sedativa) kan de depressieve werking van tramadol op het centrale zenuwstelsel versterken (meer kans op ademhalingsdepressie, versterkte sedering).
Tramadol zorgt ervoor dat het signaal in de hersenen niet of minder sterk aankomt. Hierdoor voelt u de pijn minder en reageert u er rustiger op. Bij de gewone capsules, oplostabletten, bruistabletten en druppels merkt u dat de pijn binnen 1 uur vermindert. De zetpillen werken langzamer.
Wanneer je kortdurend tramadol gebruikt, is het in principe niet gevaarlijk, tenzij je er allergisch voor bent. Tramadol is gevaarlijk tijdens de zwangerschap en mag niet gecombineerd worden met bepaalde medicijnen tegen HIV/AIDS en antidepressiva.
Bij een kwaadaardige tumor, of Maligne (Latijn voor kwaadaardig), spreken we van kanker. Dan groeien de cellen verder buiten de tumor. Daarbij kunnen zij in omliggende weefsels en organen groeien. De cellen kunnen ook losraken.
Pijn bij kanker komt veel voor. Verschillende factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van de pijn. Zo kan een tumor druk uitoefenen op het omliggende weefsel zoals de huid, organen of zenuwen. Hierbij wordt de pijnprikkel via de zenuwbanen naar de hersenen geleid waardoor pijn kan ontstaan.
T1c: de tumor is tussen de 1 en 2 centimeter groot. T2: de tumor is tussen de 2 en 5 centimeter groot. T3: de tumor is groter dan 5 cm. T4: de tumor is in de omliggende weefsels gegroeid.
Als paracetamol niet helpt, kunt u een NSAID proberen: bijvoorbeeld ibuprofen, naproxen of diclofenac. Deze pijnstillers werken goed maar kunnen ernstige bijwerkingen geven. Gebruik ze zo kort mogelijk. En altijd maar 1 soort tegelijk.
Een neuropathie is een aandoening van de zenuwen van armen en benen, de 'bedrading'. Polyneuropathie betekent dat op meerdere plaatsen in het lichaam de zenuwen zijn aangedaan. Spieren en gevoel functioneren dan niet meer naar behoren.
Het belangrijkste advies: stop met vechten en omarm de pijn. “Accepteer dat pijn bij je leven hoort. Probeer zicht te krijgen op je klachten. Ga voor jezelf na wat je op een dag allemaal doet en wanneer je de meeste en de minste pijn ervaart.