Symptomen van ingebeelde lelijkheid
Cliënten met Body Dysmorphic Disorder (BDD) hebben veel last van gedachten over hun uiterlijk die niet of nauwelijks te stoppen zijn. Je vindt jezelf of een bepaald onderdeel van je lichaam niet mooi. Deze 'onvolkomenheid' is ofwel ingebeeld, ofwel sterk overdreven.
Dit negatieve zelfbeeld kan veroorzaakt zijn door onder andere: Kindermishandeling. Seksueel misbruik. Minachting en pesterijen van klasgenoten, broers en zussen.
Hoe herken je ingebeelde lelijkheid/BDD/body dysmorphia? vaak in een spiegel kijken en dan meteen naar het deel van het lichaam wat je niet bevalt.
BDD wordt ook wel ingebeelde lelijkheid, dysmorfofobie, morfodysforie of morfodysfore stoornis genoemd. Bij BDD is er sprake van een verstoorde lichaamsbeleving. BDD heeft kenmerken van een sociale fobie en een dwangstoornis.
Body Dysmorphic Disorder (BDD) is een stoornis in de lichaamsbeleving. Wie eraan lijdt meent dat één of meer lichaamsdelen afstotelijk zijn, terwijl buitenstaanders meestal niets opvalt. Opvallend is dat iemand met BDD vaak volledig overtuigd is van de lelijkheid.
Patiënten met BDD komen vooral bij de dermatoloog, plastisch chirurg of kaakchirurg terecht. Meestal herkennen artsen de aandoening echter niet en krijgen patiënten een cosmetische behandeling. Patiënten met BDD hebben baat bij een medicamenteuze behandeling met SSRI's en/of gespecialiseerde cognitieve gedragstherapie.
Een belangrijke lichamelijke oorzaak is erfelijkheid. Komt BDD of een andere dwangstoornis bij je in de familie voor? Dan heb je een grotere kans om een dwangstoornis te krijgen. Ook hebben sommige mensen meer aanleg voor dwangstoornissen.
Mensen met eetstoornissen lopen 'vast' in hun leven; binnen het gezin, het werk en op sociaal gebied. Dit is heel ingrijpend. Mensen met een eetstoornis zijn geobsedeerd bezig met hun gewicht en eten. Wel of niet eten speelt de hoofdrol in hun leven en staat hun dagelijks leven in de weg terwijl men dat niet wil.
Een stoornis van de lichaamsbeleving of morfodysforie (ook BDD naar het Engelse body dysmorphic disorder) is een psychische aandoening waarbij de patiënt een afwijkend beeld heeft van zijn eigen lichaam. BDD wordt ook wel ingebeelde lelijkheid genoemd.
Een eetstoornis kan zich heel geleidelijk ontwikkelen. Het begint met afwijkend eetgedrag. Je bent bang om dik te worden en je voelt je onzeker over je lichaam. Je piekert steeds wat je wel of niet mag eten en telt elke calorie.
De meest voorkomende eetstoornissen zijn anorexia nervosa en boulimia nervosa. Daarnaast doen ook vaker atypische vormen van eetstoornissen en eetbuien zich voor bij steeds jongere kinderen.
De Nederlandse aanduiding voor BDD is 'Stoornis in de lichaamsbeleving', maar het wordt ook wel 'ingebeelde lelijkheid' genoemd. Eén tot twee procent van de Nederlanders, maar ook van de rest van de westerse wereld, heeft last van BDD.
Zoals bij Schilder, die lichaamsbeleving beschreef als: het beeld van ons eigen lichaam, dat we ons in gedachten vormen (In: Cash & Pruzinsky, 2002, p. 7; oor- spronkelijk 1935/1950).
Door ondergewicht of ernstige tekorten in de voedingsstoffeninname kan een depressie optreden, waarvan lichamelijk reacties het gevolg kunnen zijn zoals; vermoeidheid, concentratiezwakte, slaapproblemen en dagschommelingen in stemming; Tanden kunnen aangetast raken door maagzuur als gevolg van veelvuldig braken.
De ziektes duren gemiddeld 6-7 jaar, met een spreiding van een half jaar tot een tiental jaren. De weg naar genezing is vaak lang. Veelal (maar niet altijd!) beginnen eetstoornissen met een dieet.
Je dikke darm heeft voedingsvezels nodig om goed te kunnen functioneren. Als je onvoldoende voedingsvezels eet kan dat leiden tot darmklachten zoals winderigheid, harde ontlasting en een opgeblazen gevoel. Ook kun je last krijgen van verstopping of juist van diarree.
De meest gebruikte zijn monoamino-oxidaseremmers, selectieve serotine her opname remmers en tricyclische antidepressiva. Van het anti depressie middel 'fluoxetine', ook wel bekend als 'Prozac', is gebleken dat mensen met anorexia minder terugvallen hadden.
Met anorexia raak je uiteindelijk ernstig ondervoed en dat heeft grote gevolgen voor het lichaam. Denk aan extreme uitputting, huidproblemen, botontkalking, onvruchtbaarheid, hartritmestoornissen en een lage lichaamstemperatuur. Door ondervoeding en braken kan er een tekort ontstaan aan kalium.
De APA-richtlijn beschrijft dat bij het starten van de behandeling of bij starten van gewichtstoename 30-40 kcal per kg lichaamsgewicht per dag (gemiddeld 1000-1600 kcal/dag) wordt gehanteerd. Vervolgens wordt dat opgehoogd tot 70-100 kcal/kg/dag.
Kenmerkend voor anorexia nervosa (AN) is een laag lichaamsgewicht en verstoord lichaamsbeeld. Patiënten vinden en voelen zich vaak dik terwijl ze heel mager zijn. Zij zijn bang voor gewichtstoename en/of vertonen gedrag dat gewichtstoename voorkomt, bijvoorbeeld dwangmatig bewegen of laxeermiddelen gebruiken.
In gevallen waar nog geen hulpverlening is ingeschakeld, is het verstandig om een gesprek met een psycholoog, psychotherapeut of psychiater voor te stellen en het bezoek aan een plastisch chirurg of dermatoloog te ontmoedigen, of dat laatste op z'n minst pas te tolereren nadat een hulpverlener de situatie heeft ...
Niet kunnen of durven eten
Ook kan deze eetstoornis samengaan met autisme. Gedragstherapie is de belangrijkste behandeling. Specifiek onderzoek in Nederland over het aantal mensen met arfid is nog nooit gedaan. Naar schatting zou het gaan om 150.000 kinderen en 130.000 volwassenen.