Als een gipsverband nodig is, krijgt u meestal eerst een spalk. Een spalk bestaat uit gips dat aan één kant open is. Als er dan een zwelling ontstaat, gaat het gips niet knellen. U kunt ook een spalk krijgen na een operatie aan uw voet of been.
Gips of een spalk zijn methodes om een lichaamsdeel vast te zetten in een bepaalde stand. U kunt gips/spalk krijgen wanneer u een bot breekt, maar het bot nog wel redelijk goed op zijn plek zit. Het kan ook helpen bij andere aandoeningen, zoals een gescheurde achillespees en een diabetische voet.
Gips waarmee je wel mag lopen Loopgips is gips dat u mag belasten, wat wil zeggen dat u met het gips mag lopen en staan. Dit wordt meestal met kunststofgips gemaakt. U moet een half uur wachten zodat het gips hard genoeg is om te belasten zodat u er mee kunt gaan lopen.
Waarom wordt een gips aangelegd? Er zijn verschillende redenen waarom een gips aangelegd wordt: na een operatie, om een lidmaat op rust te stellen (zoals bij een peesontsteking), voor de heling van een breuk (zowel na een operatie als bij een niet-operatieve behandeling) of bij een verstuiking.
Er is eigenlijk geen behandeling nodig Niet alle botbreuken hebben een behandeling nodig in de zin van gips of operatie, (bijvoorbeeld gebroken ribben of vingertoppen) omdat ze na verloop van tijd spontaan genezen.
Pijn. Gips heeft een pijnstillende werking, maar neemt de pijn in de eerste periode nooit helemaal weg. Daarom is het belangrijk om het aangedane lichaamdeel hoog te houden en rust te geven. Zonodig kunt u verdeeld over de dag paracetamol nemen.
Meestal draagt u dit gips vier tot vijf weken. U kunt uw arm niet zwaar belasten en uw pols niet bewegen. Wel is het belangrijk om uw vingers goed te bewegen zodat deze niet stijf worden. Als het gips eraf gaat is het belangrijk om een paar keer per dag hand- en polsoefeningen te doen.
Wanneer u vocht vasthoudt in het onderbeen leg dan uw voet omhoog (hoger dan de knie) of draag een steunkous. U moet er rekening mee houden dat het minstens zes weken duurt voordat u uw been of voet weer redelijk goed kunt gebruiken. Na ongeveer drie maanden kunt u uw been of voet weer normaal en pijnvrij gebruiken.
U mag belasten op geleide van de pijn. Langzaam verhogen Indien afgesproken, gaat u gedurende de periode dat u loopgips heeft het gewicht op uw gipsbeen langzaam verhogen, afhankelijk van de pijn. Met kruk(ken) lopen Als u met ruim de helft van uw eigen lichaamsgewicht mag belasten, kunt u met één kruk gaan lopen.
Jeuk wordt meestal veroorzaakt door vocht tussen de huid en het gipsverband. Je kan dit bestrijden door de ruimte tussen de huid en het gips voorzichtig droog föhnen. Pas op! Niet te warm in verband met verbranding!
Na verloop van tijd zit het 'losser'. Dat komt enerzijds doordat de zwelling afneemt en anderzijds omdat de spieren al snel in omvang verminderen. Dat herstelt als u genezen bent. Overigens is het mogelijk dat, als u 1 tot 2 dagen geleden nieuw gips heeft gekregen, het gips weer steviger aansluit om uw lichaam.
Het proces van breukgenezing (herstel van een botbreuk) duurt over het algemeen, onder normale omstandigheden ongeveer 6 tot 8 weken. Dit kan langer duren als het om een bot gaat dat een zwaar gewicht moet dragen. Ook bij oudere mensen duurt dit proces langer. Bij kinderen genezen botten juist vaak sneller.
Herstel. Als uw pols 's avonds dik, warm en/of stijf wordt, dan moet u het rustiger aan doen. Uw pols heeft dan nog hersteltijd nodig. U moet er rekening mee houden dat u zeker meer dan zes weken nodig heeft, voordat u uw pols weer redelijk goed kunt gebruiken.
Het is mogelijk dat u last krijgt van jeuk. Jeuk wordt meestal veroorzaakt door transpiratievocht tussen de huid en het gips of verband. U kunt dit het beste bestrijden door lauw (niet te heet) te föhnen tussen de huid en het gips of kunststofverband. Gebruik geen scherpe voorwerpen zoals een breinaald tegen de jeuk.
Tijdens het slapen kunt u een extra kussen langs het lichaam gebruiken. Dit kan het wegdraaien van de gebroken arm voorkomen. Als u in bed gaat liggen, is een halfzittende houding aan te bevelen. Uw arm heeft dan dezelfde houding als overdag.
Werken met een gebroken pols of hand
In het geval van een botbreuk is het continueren van werk dan ook minder vanzelfsprekend. In veel gevallen moet de pols of hand in het gips en is rust erg belangrijk. Toch kun je na enige tijd vaak wel weer naar kantoor, om werkzaamheden uit te voeren die wel mogelijk zijn.
Bij een botbreuk doet het gebied rondom de breuk pijn. Ook is de plek rond de breuk dik (zwelling). Deze zwelling wordt veroorzaakt door een bloeduitstorting rond de breuk. Vaak is het moeilijk om het lichaamsdeel dat gebroken is te bewegen.
Als uw arm in het gips zit
Draag uw arm altijd in een mitella of leg hem op een kussentje op uw schoot. Zorg er steeds voor dat uw hand hoger is dan uw elleboog. Uw hand moet volledig in de mitella zitten. 's Nachts kunt u de mitella afdoen en uw arm eventueel op een kussentje laten rusten.
Voldoende lichaamsbeweging bestaat normaal gesproken uit minimaal een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit (zoals stevig wandelen of fietsen) op minimaal vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week. Roken heeft effect op de botgenezing.
Er is aanzienlijke kracht voor nodig om een normaal dijbeen te breken – het is het langste en sterkste bot in het lichaam.
U voelt pijn op de plaats van de breuk, simpele bewegingen worden opeens moeilijk uitvoerbaar en er ontwikkelt zich een zwelling. Deze zwelling is het gevolg van een bloeduitstorting, die ontstaat bij een breuk. Soms kunt u een fractuur herkennen aan een krakend geluid, net nadat het bot gebroken is.
Gips- en kunststofverband mag niet nat worden, omdat de onderlaag zeer slecht droogt. De huid blijft te lang vochtig wat huidirritaties en huidcomplicaties kan geven. U kunt er dus niet mee douchen of zwemmen. Er bestaan speciale hoezen om het verband te beschermen tegen water.
Gips ademt, neemt vocht op en is goed te vormen. Door het gips op de juiste manier aan te leggen komt er minder druk op de wond en krijgt deze meer rust. Hierdoor kan de genezing vaak beter en sneller verlopen.