Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit uit zich bijvoorbeeld in seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, discriminatie of agressie.
Ongewenst gedrag is gedrag dat als bedreigend, vernederend of intimiderend wordt ervaren. Het kan zich uiten in de vorm van seksuele intimidatie, discriminatie, pesten, agressie en geweld. Een werkgever dient beleid te voeren om ongewenst gedrag tegen te gaan.
Vaak is dergelijk gedrag zelfs niet kwetsend bedoeld en beseft de dader niet dat anderen er aanstoot aan nemen. Grensoverschrijdend gedrag op het werk wordt gedefinieerd als ongewenst of niet-wederzijds gedrag op de werkplek door een andere persoon.
Meestal is er sprake van macht(smisbruik). Grensoverschrijding kan zijn dat iemand iets wordt aangedaan, het kan ook zijn dat iemand iets wordt onthouden. Het slachtoffer voelt zich gebruikt, misbruikt, toegeëigend of afgepakt.
Bij seksuele intimidatie gaat het om opmerkingen, gebaren en handelingen die seksueel getint zijn en die werknemers als ongewenst ervaren. Het kan gaan om verbaal en non-verbaal gedrag en om fysiek contact.
Woorden (verbale intimidatie): Denk hier aan seksueel getinte opmerkingen, grappen, intieme vragen stellen of toespelingen; Gebaren, gezichtsuitdrukking (non-verbaal): Bijvoorbeeld staren, seksueel gerichte gebaren, of het tonen van seksueel getinte of pornografische afbeeldingen (ook via mail, WhatsApp of sms);
Wat zijn de gevolgen? Seksueel grensoverschrijdend gedrag kan negatieve gevolgen hebben voor de lichamelijke en mentale gezondheid. Lichamelijke gevolgen zijn lichamelijk letsel, een zwangerschap of een soa. Mentale gevolgen zijn depressieve klachten, angsten, schuld en schaamte, relatieproblemen en isolement.
Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit uit zich bijvoorbeeld in seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, discriminatie of agressie. Grensoverschrijdend gedrag kan overal voorkomen, dus ook binnen organisaties en bedrijven.
Grensoverschrijdend gedrag ontstaat vaak door een machtsverschil, waarbij één van beide partijen geen weerstand kan bieden. Bij grensoverschrijdend gedrag gaat het altijd over hoe iets ervaren wordt. Mensen verschillen namelijk in hun normen en waarden en de daarbij behorende grenzen.
Om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen, is het belangrijk om beleid hierop te ontwikkelen of juist je huidige beleid aan te scherpen. Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet ben je als werkgever verplicht te zorgen voor de veiligheid en gezondheid van jouw werknemers.
Ongewenst gedrag is gedrag dat als bedreigend, vernederend of intimiderend wordt ervaren. Het kan zich uiten in de vorm van seksuele intimidatie, discriminatie, agressie, geweld en pesten.
Cijfers seksueel geweld
Volgens het CBS zijn er jaarlijks 100.000 slachtoffers van aanranding, verkrachting en/of misbruik. Hiervan is 90% vrouw en 10% man. Wordt fysieke seksuele intimidatie zoals ongewenste aanrakingen meegeteld, dan ligt het aantal slachtoffers nog veel hoger.
Intimidatie is een andere vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je gedrag te beïnvloeden door je doelbewust af te schrikken, voor schut te zetten, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen of te verlammen.
Wat kunt u doen als werknemer? Als u te maken krijgt met pesten of intimidatie op het werk dan dient u een officiële klacht in bij uw werkgever. De werkgever is verplicht om de klacht in behandeling te nemen en maatregelen te nemen. Zo nodig kan de werkgever actie ondernemen richting de dader.
Er is sprake van 'ongewenste omgangsvormen' als u wordt benaderd op een manier die niet hoort bij een gewone collegiale relatie. Denk aan: agressie, bedreiging, discriminatie, geweld en seksuele intimidatie. Ook roddelen, pesten en het verspreiden van geruchten zijn ongewenste omgangsvormen.
Van ongewenste intimiteiten is sprake wanneer gedragingen door de 'ontvanger' als vervelend, hinderlijk, vernederend of bedreigend worden ervaren. Het kan iedereen overal overkomen. Onderzoek wijst uit dat vrouwen en meisjes vaker ervaring hebben met ongewenste intimiteiten.
Bijvoorbeeld ongewenste aanrakingen, zoenen tegen iemands wil, aanranding en verkrachting. Maar ook online ongewenst gedrag, zoals ongewenst versturen van seksueel getinte appjes, het tegen de wil van iemand doorsturen van seksueel getint beeldmateriaal en sextortion (iemand daarmee chanteren).”
Melding maken bij Meld Misdaad Anoniem of Vertrouwenslijn
U kunt ongewenst gedrag of een andere (mogelijke) integriteitsschending van een medewerker van de overheid melden bij het Meldpunt M (Meld Misdaad Anoniem) of de Vertrouwenslijn.
Het Sensoa Vlaggensysteem is een in Vlaanderen ontwikkelde methodiek om seksueel gedrag in te schatten en gepast te reageren. Aan de hand van 6 criteria kan je seksueel gedrag indelen in 4 categorieën, van oké naar helemaal niet oké. Ze zijn aangeduid met verschillende kleuren vlaggen.
Reflectie. Casuïstiekbespreking, moreel beraad, reflectie of intervisie zijn bij uitstek manieren om problemen met seksueel grensoverschrijdend gedrag te bespreken en er samen van te leren. In sommige situaties is begeleiding door een seksuoloog of psycholoog noodzakelijk.
Je buigt je hoofd, je knikt en begint vurig met typen om van dat rotgevoel af te zijn. Wanneer iemand je dreigt of gebruik maakt van intimidatie dan onstaat de neiging bij de ander om zo snel mogelijk veiligheid of bescherming te vinden. En de makkelijkste manier om dat te doen is die dreigende baas gehoorzamen.
Morele pesterijen manifesteren zich in eenzijdige gedragingen, woorden, intimidatie, handelingen, gebaren en (cyber)berichten met volgende effecten (doelbewust of niet!): de persoonlijkheid, waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een persoon worden ondermijnd. iemands job komt in gevaar.
Er kan onderscheid gemaakt worden in: Fysieke intimidatie, waarbij de intimidatie plaatsvindt door lichamelijk gedrag en feitelijk handelen (dreigend naderen, vandalisme, (licht) geweld, dreigende gebaren etc.). Verbale intimidatie, waarbij het dreigement impliciet of expliciet verbaal wordt overgebracht.