Ouder worden brengt een groot aantal veranderingen met zich mee. Zo verandert de haarkleur, komen er meer rimpels, wordt de huid droger, trekt het tandvlees zich terug en hebben veel mensen een gebitsprothese nodig. Over het algemeen nemen lichamelijke kracht, lenigheid, reactiesnelheid, gezichtsvermogen en gehoor af.
In de hersenen treedt een verlies van neuronen op. Die hersencellen zijn verantwoordelijk voor het geheugen, het reactievermogen en het evenwicht. Daardoor kunnen ouderen vergeetachtig worden, moeilijker stappen of valneigingen hebben.
Bij het ouderdom horen symptomen als vergeetachtigheid, een verminderd gezichtsvermogen, achteruitgang van het gehoor of longontsteking. Tevens hebben ouderen meer kans op vallen en botbreuken, doordat de spieren en gewrichten minder soepel zijn. Een val kan ernstige gevolgen hebben en genezing kan soms erg lang duren.
Bij ouder worden, hoort helaas niet alleen het hebben van meer levenservaring. Ook zwakker wordende spieren, ogen en oren die het minder goed doen en zwakkere botten zijn zaken die erbij komen kijken. U kunt zich hierdoor minder krachtig en mobiel voelen.
Echt jong ben je maar tot je 21ste, volgens het woordenboek. “Vanaf 50 à 55 denken de woordenboeken dan weer aan oud” zegt Jansen in Nieuwe Feiten. Maar omdat de meeste mensen daar anders over denken en woordenboeken wel eens “achter” lopen , deed Jansen een enquête bij de lezers van Onze Taal.
Hoe ouder, hoe krachtiger.
Je ziet de dingen meer in perspectief, bedenkt sneller oplossingen (of weet wanneer stressen zinloos is) en doet elk jaar meer levenswijsheid op - waarmee je jezelf, maar ook anderen kunt helpen als het even tegenzit.
Zwakker wordende spieren en botten, achteruitgaand zicht en gehoor, gebrek aan eetlust, hartproblemen, ziektes als kanker, dementie. Het maakt het leven er niet leuker op. Toch is het vaak best mogelijk om met dergelijke ouderdomsgerelateerde problemen nog lang een goed, gezond en zelfstandig leven te hebben.
Bij het ouder worden verliezen die wervels massa en structuur, ze worden broos en ze kunnen 'instorten'. En zo kun je op latere leeftijd makkelijk 8 centimeter kleiner worden, of meer dan 20 centimeter als je in ernstige mate last krijgt van osteoporotische wervelfracturen. Een lange aandoening voor zo'n klein mensje.
Zo komen depressie en angst vaak voor bij ouderen met een lichamelijke aandoening. Naast lichamelijke slijtage, kunnen ouderen ook sociale problemen ervaren zoals eenzaamheid. Ingrijpende gebeurtenissen, zoals het overlijden van een partner, kunnen eveneens leiden tot spanning en psychische klachten.
Dikker worden na je 30e
Vanaf een jaar of 30 neemt langzaam de hoeveelheid spieren in het lichaam af. Dat heeft te maken met het feit dat het lichaam met de leeftijd onder andere minder testosteron produceert (dat geldt ook voor vrouwen!). Testosteron zorgt namelijk voor de opbouw van spierweefsel.
Uit onderzoek blijkt dat vrouwen vallen op mannen die ongeveer even oud zijn, terwijl mannen – ongeacht hun leeftijd – kiezen voor vrouwen van 25 jaar. “25 blijkt voor mannen de ideale leeftijd voor een vrouw”, zegt relatie-experte Rika Ponnet, “dan vinden ze haar het aantrekkelijkst.”
Onderzoek toont aan dat je minder energie hebt gedurende de dag, je kunt je niet goed meer concentreren, je bent prikkelbaar en je voelt je ouder. En misschien nog wel het ergste: je krijgt er rimpels van en je huid wordt slapper.
Tegelijkertijd verandert ook de samenstelling van je lichaam. Je spiermassa en de botdichtheid verminderen en de vetsamenstelling verandert. Deze veranderingen kunnen als gevolg hebben dat je lichaam er anders uit gaat zien. Het wordt wat slapper en alles gaat meer hangen als je er niets aan doet.
De krimp zet in als je eind 40 bent. Veel vrouwen zijn rond hun 70ste ruim 5 centimeter korter dan op hun 20ste. Bij mannen verloopt dat proces oneerlijk genoeg een stuk langzamer. Het krimpen komt doordat de schijven tussen de wervelkolom platter worden en de ruimte tussen de gewrichten versmalt.
Sociaal-economische factoren
Uit het onderzoek blijkt dat mannen gemiddeld 3,3 centimeter krimpen. Mannen die de basisschool afrondden, bleken in tegenstelling tot analfabeten, zo'n 0,9 centimeter minder te krimpen. Mannen die ook nog eens een middelbare opleiding voltooiden, krompen nog eens 1 centimeter minder.
Door voldoende te sporten en op je houding te letten door bijvoorbeeld aan yoga of pilates te doen, kun je voorkomen dat je later krom gaat lopen. Dit scheelt al een hoop. Kortom: je kunt niet voorkomen dat je later als je ouder wordt gaat krimpen, maar je kunt er wel het beste van maken.
Volgens het onderzoek ben je tussen je 82e en 85e jaar zelfs weer net zo gelukkig als op je 18e levensjaar. Waarom je gelukkiger bent als oudere? Je bent dan emotioneel stabieler. Je wordt minder snel boos, hebt minder zorgen en maakt je minder snel druk om allerlei dingen.
Merk je dat je steeds angstiger en somberder wordt in het ouder worden, dan is hulp zoeken een goed idee. Deze hulp is gericht op op kansen zien, krachten en mogelijkheden leren benutten en accepteren dat ouder worden nu eenmaal onderdeel van het leven is.
Des te ouder we worden, des te meer we beseffen dat we zelf het belangrijkst zijn. Natuurlijk zijn onze echte vrienden en familie ontzettend belangrijk in ons leven. Maar uiteindelijk, als het er echt op aankomt, ben jij zelf het belangrijkste. En zelfliefde is belangrijk!
De aanmaak van elastine en collageen in de huid wordt bij het ouder worden steeds minder. Hierdoor wordt de huid minder elastisch, dunner en kan zich minder aanpassen aan het onderliggende volume. Doordat ook de schedel krimpt en het onderhuidse volume afneemt, wordt de huid “te groot voor het gezicht”.
Het psychologische welzijn piekt rond de 82 jaar.
In een studie gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Science vroegen wetenschappers aan proefpersonen om te kijken naar een ladder met tien treden. Bovenaan stond het allerbeste leven en onderaan het slechtst mogelijke leven.
Aan de hand van een enorme hoeveelheid partijen is met de computer onderzocht wanneer schaakgrootmeesters de optimale zet doen. Zo kun je ook bepalen op welke leeftijd schakers op hun best zijn, de beste zetten doen. Voor mij was de verrassende conclusie dat dit is tussen de 35 en 45 jaar is.