De boerenhortensia of bolhortensia is een sterke, enorm rijk bloeiende heester die officiëel de Hydrangea Macrophylla heet. Er zijn twee typen: met bolle bloeischermen of met platte. Ze zijn er in allerlei prachtige rode, roze, witte en blauwe tinten. De verzorging is makkelijk en ook in pot bloeien ze geweldig.
De boerenhortensia is vaak te herkennen aan zijn bolvormige bloemen die in allerlei kleuren voorkomen: rood, blauw, roze, wit en zelfs kleurcombinaties. Daarnaast kan je de boerenhortensia herkennen doordat hij alleen bloeit op oude takken. Op de nieuwe, groene takken vormen pas een jaar later knoppen met bloemen.
Hij kan tot ruim twee meter hoog worden en bloeit van half juni tot diep in de nazomer in rode, witte en blauwe tinten. Sommige nieuwe soorten zelfs tot ver in herfst.
Boerenhortensia's lopen al vroeg in het jaar vroeg uit en zijn gevoelig voor late nachtvorst. De oude bloemschermen beschermen ze enigszins tegen de kou. Verwijder ze daarom niet vóór eind maart. Knip ze dan terug tot net boven een paar gezonde, groene knoppen.
Hoe hoog mag de hortensia zijn? Kijk bij het kiezen van hortensia's niet alleen naar de bloemen, maar laat ook de uiteindelijke hoogte meespelen bij je keuze. Ze zijn er van 40 tot 250 cm hoog. Kies voor de voortuin een soort waar je overheen kunt kijken.
Boomhortensia (Hydrangea arborescens)
Deze kunnen al eens stuk beter tegen een zonnige standplaats. Toch blijft het wel belangrijk dat de grond niet teveel uitdroogt. De Strong Annabelle is nog weer wat sterker (en buigt ook bijna niet door, als er toch sprake is van veel regenval).
Over het algemeen bloeien hortensia's in het voorjaar en zomer. Enkele soorten bloeien slechts enkele weken, terwijl de Hydrangea 'Forever & Ever' het wel enkele maanden (april t/m november) bloeit. Een hortensia bloeit ieder jaar.
Kies altijd voor de dode takken, de takken die het meest overhangen aan de buitenkant van de plant, de allerhoogste takken of de oudste twijgen. Op de takken die je dit jaar niet snoeit, ontstaan nog dit jaar bloemen. Zo heb je een hortensia die rijk bloeit in de zomer!
De klimhortensia (Hydrangea anomal subsp. petiolaris) heeft geen snoei nodig. Alleen als hij te hoog of te breed wordt, knip je hem wat terug. Ook de uitgebloeide bloeiwijzen kun je afknippen, bij voorkeur na de winter.
Wil je een grote hortensia, dan is alleen het wegknippen van uitgebloeide bloemen voldoende, gedurende het bloeiseizoen vanaf ongeveer april en mei tot en met augustus en september. Lees ook de informatie bij pluimhortensia snoeien.
Hortensia's staan liever gedeeltelijk in de schaduw en op luchtige plaatsen. Plaatsen volledig in de schaduw zijn ideaal voor de variëteiten: macrophylla, petiolaris, aspera en arborescens. Hortensia's quercifolia en paniculata kunnen zonnige plaatsen verdragen.
Om een te groot geworden struik kleiner te maken, kunt u het beste het ene jaar een deel van de oude takken wegknippen en het volgende jaar het andere deel. Zo houdt u een frisse struik, en belangrijker nog: u zorgt er zo voor dat de struik ieder jaar blijft bloeien.
De Hydrangea macrophylla XS bloeit van juni tot september met schitterende bolvormige bloemen. Ben je op zoek naar een Hortensia die echt klein blijft dan is de Hortensia Little XS de plant voor jouw tuin. Deze kleine Hortensia word niet groter dan 60 cm en is dus ook zeer geschikt voor kleine tuinen!
Blauwe Hydrangea blauw houden
Door bij een roze bloeiende struik in februari-mei 'hortensia blauwmaker' (met aluin of aluminiumsulfaat) in de grond te harken verkleuren de bloemen blauw.
Waarom bloeit mijn hortensia niet? Bloemknoppen en zelfs takken kunnen verdrogen in de winter tijdens langdurige 'droge' vorst. Nachtvorst in het late voorjaar is echter de grootste boosdoener, hierdoor sterven namelijk de bloemknoppen af wat als gevolg heeft dat er geen of minder bloemen aan te hortensia komen.
Knip na de bloei en zeker voor maart!) de uitgebloeide bloemen weg vlak boven het bovenste paar gezonde knoppen. Snoei niet in het voorjaar want dan bloeien de hortensia's nauwelijks. Je kan wel een aantal oude takken tot aan de grond afknippen, zo kan de struik zich verjongen.
Zon is niet goed voor hortensia
De zon brandt de bloemen van de hortensia kapot. Je merkt het als je 's avonds je hand over de bloemen haalt: ze knisperen van de droogte. Ook het blad kan opgekruld zijn en brandvlekken vertonen. De enige optie is dan om je planten van tevoren al tegen de zon te beschermen.
De hortensia is erg geliefd om zijn massale bloei en tevens om de lange bloeiperiode van eind juli tot in de herfst. Zelfs na de bloei behoud de hortensia zijn pracht door de uitgebloeide bloemen, als er in de winter sneeuw valt komen deze extra mooi uit.
Om een hortensia blauw te laten worden kunt u aan de grond wat aluminium-sulfaat of kali-aluin toevoegen. Strooi dit jaarlijks rond eind september, begin oktober rondom de hortensia en hark het in de grond. Of los het op in lauw water en giet het zo dicht mogelijk bij de hortensia zonder het blad te raken.
De bruine bloemen kunnen ontstaan doordat de hortensia uitgebloeid raakt. Meestal raakt deze uitgebloeid in het najaar. Het is dus heel normaal dat de bloemen dan bruin verkleuren. Later zal de hortensia ook het blad verliezen.
Het bemesten van de Hortensia doe je twee keer per jaar met een meststof met meer Kali (K). Kali zorgt namelijk voor de mooie rijke bloemen in de plant. Gebruik je een meststof met veel stikstof (N) dan ga je een slappe plant kweken waar de energie niet van naar de bloei van de knop gaat.
De soorten Amerikaanse hortensia (Hydrangea arborescens) waaronder de bekende 'Annabelle' en de pluimhortensia (Hydrangea paniculata) bloeien op eenjarig hout. De bloemknoppen worden gevormd op takjes die in het voorjaar groeien.
Afhankelijk van de plantmaat en de variëteit hortensia worden 1 tot 3 hortensia's per vierkante meter aanbevolen.
De Hydrangea macrophylla 'Endless Summer' is een hortensia waar je de hele zomer plezier aan beleeft. Zelf tot aan het begin van de herfst staat deze hortensia nog prachtig in bloei.
De Hydrangea arborescens 'Annabelle', ook wel hortensia 'Annabelle' genoemd, is ondertussen een klassieker onder de hortensia's. De Annabelle is een grote struik met grote, witte, ronde bloemen die lang mooi blijven. Deze tuinhortensia is winterhard en geeft elk jaar bloemen.