Dissociëren kan worden beschouwd als een vorm van afweer dat iemand in staat stelt extreme angst of stress te verdragen. Dit gebeurt door het loskoppelen van (aspecten van) de traumatische gebeurtenis en de bijbehorende belevingen waarmee de patiënt aan de traumatische ervaring kan ontsnappen.
Kenmerkend voor alle dissociatieve stoornissen is dat de (emotionele) verbinding met een ander vaak erg wisselend is en/of soms afwezig. En dat er vaak sprake is van traumatische ervaringen, waardoor iemand zich vaak angstig, verward, boos of gevoelloos voelt.
Sommige mensen hebben tijdens hun eerste aanval het gevoel dood te gaan. In een mildere vorm hebben mensen het gevoel er niet helemaal bij te zijn. Vaak zeggen patiënten zich bewust te zijn van de mensen om hen heen, maar niet met hen te kunnen praten.
Dissociatie gaat vaak gepaard met stilvallen, letterlijk en figuurlijk. In beweging komen helpt om weer in beweging te kunnen komen. Bewegen kan in het groot, zoals opstaan, gaan wandelen, of iets overgooien, maar ook in het klein. Soms is voorzichtig een vinger of voet bewegen een eerste haalbare stap.
Bij een dissociatieve stoornis heb je het gevoel dat je losraakt van jezelf of van je omgeving. Voor even denk, voel of zie je de dingen op een andere manier. Je lichaam voelt anders aan, je bent je minder bewust van dingen die om je heen gebeuren of je vergeet dingen. Soms weet je niet wat echt is en wat niet.
De oorzaken van derealisatie en depersonalisatie zijn divers en kunnen variëren van stress en slaapgebrek tot trauma's en middelengebruik.
Er bestaat echter geen medicijn tegen dissociatie. Het kan zijn dat je door je psychische klachten moeite hebt met alledaagse dingen, zoals het huishouden doen, je rekeningen op tijd betalen of de deur uit komen. Als dat bij jou ook zo is, is professionele ondersteuning op dat gebied misschien fijn of nodig.
Probeer aardingstechnieken
Je zou het volgende kunnen proberen: Langzaam ademhalen terwijl je telt . Je afstemmen op verschillende geluiden om je heen. Op blote voeten lopen en opmerken hoe de grond aanvoelt.
Je kunt depersonalisatie zien als een verdedigingsmechanisme van het brein bij overprikkeling of langdurige stress. Het komt vaker voor bij mensen die in hun jeugd traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Ook bij mensen die drugs gebruiken, een middel dat het brein vermoeit. En bij paniek kan het ook voorkomen.
Dissociatie kan een manier zijn om met zeer stressvolle ervaringen om te gaan. U kunt dissociatie ervaren als een symptoom van een psychisch probleem, bijvoorbeeld posttraumatische stressstoornis, depressie, angst, schizofrenie, bipolaire stoornis of borderline persoonlijkheidsstoornis.
Het gevoel 'los te raken van uzelf of van uw omgeving' heet dissociatie. Dingen die u dan bijvoorbeeld merkt: De tijd lijkt veel sneller of langzamer te gaan dan normaal. U vergeet (belangrijke) dingen die u heeft meegemaakt.
U kunt zich verlamd voelen of niet in staat zijn om te bewegen . Deze reactie is meestal gekoppeld aan dissociatie. Dissociatie bij mensen is vergelijkbaar met dieren die bevriezen als ze in gevaar zijn.
Een dissociatieve periode kan minuten duren, maar ook (in ernstige gevallen) je hele leven. Dissociatieve amnesie komt waarschijnlijk het meeste voor, maar er bestaat nauwelijks onderzoek over (Bron: Hulpgids).
Bij mensen met een eerste psychotische episode is nog geen onderzoek gedaan naar dissociatie. Benieuwd hoe dit zit? Dissociatie is een (tijdelijke) verstoring van de integratie van bewustzijn, geheugen, identiteit, cognities of perceptie. Uit eerdere studies blijkt dat dissociatie vaak voorkomt bij mensen met psychose.
Er zijn geen medicijnen waardoor de dissociatieve stoornis over gaat. Die kunnen ook helpen bij andere klachten. Bijvoorbeeld bij angst, paniek, eetbuien, uzelf pijn doen. En als u steeds dingen moet doen van uzelf en u kunt dat niet stoppen (dwang-gedachten).
Probeer geduldig en begripvol te zijn in het dagelijks leven
Maar wees je ervan bewust dat ze het niet altijd weten of kunnen vertellen. Als ze je over hun ervaring willen vertellen, probeer dan te luisteren met acceptatie. Aanraking en intimiteit kunnen voor sommige mensen moeilijk zijn. Het kan helpen om ze te vragen wat oké is en hier samen over te praten.
Dissociatie is een toestand waarbij verschillende delen van de hersenen als gevolg van hevige angst niet meer met elkaar samenwerken waardoor gevoelens en herinneringen tijdelijk niet meer bewust worden waargenomen.
Deze technieken verbinden je met de fysieke sensaties die je op dat moment ervaart, wat je helpt af te leiden van wat er in je hoofd omgaat. Voorbeelden van specifieke grondingstechnieken zijn tellen, lezen, pepermunt ruiken, luisteren naar geluiden uit de natuur, kauwgom kauwen of je slapen masseren .
Hoe ziet het eruit als iemand dissocieert? Dissociatie is soms moeilijk te herkennen, maar er zijn enkele signalen. Iemand die dissocieert lijkt vaak aan het dagdromen, je te negeren of af te dwalen.Hun ogen kunnen er glazig uitzien, waardoor het lijkt alsof ze losgekoppeld zijn van hun omgeving.
Dissociatie is een verstoring en/of onderbreking van het normale psychisch functioneren, die van invloed is op onder andere het denken, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeleving, motorische controle en gedrag. Dissociatieve symptomen kunnen ieder gebied van het psychisch functioneren verstoren.
Depersonalisatie en/of depersonalisatie komt vaak voor als gevolg van stress of een traumatische gebeurtenis.
Schuldgevoelens kunnen ook een gevolg zijn van (traumatische) jeugdervaringen of een symptoom zijn van mentale problemen zoals persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen, een laag zelfbeeld en depressie. Daarnaast kunnen deze gevoelens voorkomen bij (problematische) rouw en chronische aandoeningen.
Als je een dissociatieve stoornis hebt, lukt het je op momenten niet om gebruik te maken van het bewustzijn.Het is net of je uit je lichaam treedt: je staat los van jezelf. Dit kan een manier zijn om gedachten, emoties en (lichamelijke) gevoelens uit te schakelen en een angstige situatie niet bewust te beleven.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.