Psychologische factoren, zoals langdurige stress of stoornissen zoals een depressie, of cognitieve problemen, zoals geheugenklachten, kunnen leiden tot vermoeidheid. Een diagnose. Veel ziekten en aandoeningen veroorzaken vermoeidheidsklachten. Denk aan spierziekten, kanker, infectieziekten zoals Covid-19 of Q-koorts.
Bekend is dat bij tachtig tot negentig procent van de mensen ernstige vermoeidheid binnen enkele weken tot maanden weer overgaat. Bij een klein deel (minder dan twintig procent) kunnen de vermoeidheidsklachten langer dan zes maanden aanhouden.
Er is geen behandeling bekend waardoor ME/CVS overgaat. U kunt wel hulp krijgen bij het leren omgaan met uw klachten. Bijvoorbeeld van uw huisarts, praktijkondersteuner-ggz, maatschappelijk werker, psycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut of oefentherapeut. Sommige mensen met ME/CVS voelen zich hierdoor gesteund.
Symptomen CVS
je hebt aanhoudende ernstige vermoeidheidsklachten; je functioneert veel minder goed, zowel beroepsmatig als sociaal/persoonlijk; er is geen lichamelijke oorzaak voor de ernstige vermoeidheid te vinden; de klachten bestaan tenminste 6 maanden.
Over het chronisch vermoeidheidssyndroom is veel gezegd en geschreven. Volgens de officiële omschrijving gaat het om onverklaarde vermoeidheid en malaise. Vaak gaat dit gepaard met geheugen- en concentratieproblemen en lichamelijke klachten, zoals keelpijn, spierpijn en hoofdpijn.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
De vitamines B2, B3, B5, B6, B12, C activeren extra energie bij vermoeidheid. Zorg daarom dat je voldoende graanproducten, zuivel, groente en fruit binnenkrijgt. Tip: neem een multivitamine ter aanvulling op je dagelijkse voeding, zodat je zeker weet dat je deze energievitamines binnenkrijgt.
Nee, helaas kan dat niet. Er bestaat geen betrouwbare test voor CVS. Bij onderzoeken van groepen patiënten met CVS zijn wel afwijkingen gevonden: trager werkende bijnieren bijvoorbeeld.
Het bloedonderzoek voor vermoeidheid kijkt naar de suikerhuishouding, ontstekingen, vitaminen en mineralen, ijzergehaltes, maar ook virussen zoals het Epstein Barr virus (ziekte van Pfeifer) en het Cytomegalovirus.
Wat is het verschil tussen fibromyalgie en CVS? Bij fibromyalgie is het bovenliggende symptoom pijn, bij CVS extreme vermoeidheid. Omdat beide symptomen bij beide ziektes een grote rol spelen, is het onderscheid vaak moeilijk te maken.
Als een arts u vertelt dat u het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) heeft, bent u al 6 maanden of langer achter elkaar erg moe. De arts en u weten niet waarom u zo moe bent. Rusten helpt niet tegen de moeheid. Door de moeheid kunt u veel minder dingen doen dan u gewend was.
Een verhuizing of een survivalkamp. Ziektes of infecties kunnen ook CVS uitlokken. De ziekte van Pfeiffer bijvoorbeeld. Maar ook moeilijke perioden in je gezin of op school kunnen het beginpunt zijn van CVS.
ME is ziektediagnose
Dat gebeurt op de meest directe manier door een hersenscan (SPECT of PET) en het opsporen van het enterovirus dat de ziekte veroorzaakt, eventueel via een biopsie als de arts dat nodig acht.
Onderzoek bij aanhoudende vermoeidheid
De internist stelt u vragen over uw gezondheid en verricht een algemeen lichamelijk onderzoek. Er wordt ook een laboratoriumonderzoek afgesproken. Dit is nodig om een mogelijke ziekte aan te tonen of uit te sluiten.
Vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, kortademigheid, bleek zien, zweten, hoofdpijn, rusteloze benen: het zijn allemaal klachten die kunnen horen bij een tekort aan ijzer in het lichaam. IJzertekort, of ijzergebrek, is een belangrijke oorzaak van bloedarmoede.
Een methode om de dagelijkse vermoeidheid te meten is de patiënt te vragen dit een aantal dagen in een logboek bij te houden. Daar is een eenvoudige maar valide methode voor nodig wil men de patiënt niet afschrikken. De single-item vraag 'hoe vermoeid voelt u zich op dit moment' kan hier uitkomst bieden.
Of je met ME/CVS nog kunt blijven werken, is afhankelijk van hoe ernstig ziek je bent. Sommige mensen met ME/CVS kunnen blijven werken. Anderen moeten kiezen voor een deeltijdbaan of werk in een aangepaste functie. Het kan ook zijn dat werken – tijdelijk of blijvend – niet meer mogelijk is.
Kun je volledig herstellen van ME/CVS? Het zeer beperkte onderzoek lijkt erop te wijzen dat hooguit 5 tot 10% van de mensen met ME/CVS spontaan zo ver herstelt dat zij weer functioneren zoals voor ze ziek werden. Bij kinderen en jongeren lijken de herstelpercentages hoger te liggen.
De huisarts bespreekt de betekenis van de bevindingen met de patiënt. Indien er geen aanwijzingen zijn voor pathologie waarvoor specialistisch onderzoek geïndiceerd is en de patiënt aan alle criteria voldoet, stelt de huisarts de diagnose CVS.
Oververmoeidheid kan zowel lichamelijke als geestelijke klachten veroorzaken. Moeheid is een normaal verschijnsel, iedereen is wel eens moe. Meestal voel je je na een nacht goed slapen alweer een stuk beter. Als de vermoeidheidsklachten langere tijd aanwezig zijn en ook erger worden, is er sprake van oververmoeidheid.
Na een stresssituatie moet er weer ontspanning komen, om het effect op je lichaam uit te balanceren. Je spieren moeten zich weer ontspannen, je ademhaling moet zich weer verplaatsen van je borst naar je buik en je hartslag moet weer naar beneden gaan.