Als jouw man of vrouw overlijdt, blijf jij achter en word je de langstlevende genoemd. De langstlevende heeft meestal bepaalde rechten in een testament gekregen. De langstlevende heeft op grond van de wet bijvoorbeeld het vruchtgebruik over de erfdelen van de kinderen.
Door de wettelijke verdeling krijgt de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner alle goederen van de nalatenschap. Pas als de langstlevende echtgenoot of partner overlijdt, erven de kinderen. Soms zijn dit kinderen uit een eerder huwelijk.
Een langstlevende testament is een testament waarin geregeld wordt dat de partner die overblijft en de kinderen erfgenaam zijn. In dit testament kunnen de kinderen pas hun erfdeel opeisen wanneer de langstlevende echtgenoot is overleden.
Zonder testament bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Daar zit een volgorde in. De eerste groep zijn je echtgenoot en je kinderen. Heb je die niet, dan je ouders en broers en zussen.
De langstlevende echtgenoot uit een huwelijk krijgt het vruchtgebruik van de hele nalatenschap. Dit betekent dat hij onder meer het vruchtgebruik krijgt van de gezinswoning en de inboedel. Hij mag dus hoe dan ook in de gezinswoning blijven wonen, of het verhuren en het huurgeld innen.
Langstlevende is half eigenaar en heeft vruchtgebruik
De langstlevende is in deze situatie niet volledig eigenaar van de woning en mag dus ook niet alleen besluiten tot verkoop over te gaan. Hiervoor is toestemming van de erfgenamen noodzakelijk.
Langstlevende ouder maakt de erfenis op
De langstlevende heeft gedurende diens leven het volledige beheer over de erfenis die door de overleden partner is achtergelaten. Dat betekent ook dat de langstlevende het geld helemaal mag opmaken, inclusief de kindsdelen van de kinderen.
Wanneer je jouw broer of zus wilt onterven, is het gewoon belangrijk dat je een testament hebt opgemaakt. De enige manier om iemand te onterven kan via een testament. Bij broers of zussen is er geen sprake van een legitieme portie.
De nalatenschap wordt in gelijke delen verdeeld tussen de partner en eventuele kinderen. Met een testament kan van de wettelijke verdeling worden afgeweken. Bijvoorbeeld door te bepalen dat de kinderen meteen bij het overlijden een geldsom in handen krijgen.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Vóór 1 januari 2003 was het voor gehuwden eigenlijk bijna altijd nodig om een testament te maken, tenminste, als je alles goed wilde regelen voor de langstlevende. Nu geldt het nieuwe erfrecht en is het niet altijd nodig om nog iets voor de partner te regelen.
De erfgenamen – partner of kinderen - zijn verplicht om de bank te informeren over het overlijden. Bij een overlijden zal de bank alle bankrekeningen en bankkaarten van de overledene én de langstlevende partner immers blokkeren en de kluizen verzegelen.
De langstlevende partner erft vandaag automatisch het vruchtgebruik op de woning, wanneer je gehuwd bent. Zo ben je zeker dat je een plek hebt om te wonen. Bij wettelijk samenwonende stellen is dat net hetzelfde, al hangt het er natuurlijk ook van af wat er precies in het testament werd opgenomen.
Indien je een auto erft, ben jij de nieuwe eigenaar. Je kunt er dus mee doen wat je wilt… Althans, binnen de wettelijke kaders. Zo kun je de auto op jouw naam laten overschrijven óf op naam van iemand anders.
Hoeveel spaargeld mag je hebben 2021? In het jaar 2021 mag je een heffingsvrij vermogen hebben van € 50.000. Met een partner is het heffingsvrij vermogen vastgesteld op € 100.000.
Als u een erfenis krijgt, hoort dit bij uw vermogen - ook al is deze nog niet onder de erfgenamen verdeeld. Over uw vermogen betaalt u misschien inkomstenbelasting. Lees hoe dat zit. Geef in uw aangifte inkomstenbelasting uw aandeel van de erfenis aan bij uw bezittingen en (eventueel) schulden.
Als je op 1 januari 2022 niet meer dan €50.650,- aan spaargeld of beleggingen hebt, betaal je geen vermogensrendementsheffing. Voor fiscale partners ligt de belastingvrije grens bij €101.300,-. Het spaargeld en beleggingen die je belastingvrij mag hebben is groter dan voorgaande jaren.
Voor koppels zonder huwelijkscontract, gehuwd onder het wettelijk stelsel zal de helft van het gemeenschappelijk vermogen en het eigen vermogen van uw partner de nalatenschap vormen. Indien u geen kinderen heeft dan ontvangt de langstlevende partner de volle eigendom van het gemeenschappelijk vermogen.
Als de overledene geen kinderen had, en nog wel ouders en/of broers en zussen, dan erven zij samen. Halfbroers en -zussen tellen daar ook bij mee. Stiefbroers en -zussen niet. Als er ook geen ouders, broers of zussen waren, dan moet een generatie verder teruggekeken worden: de grootouders en hun nakomelingen.
Je zelf laten onterven
De enige manier om iemand te onterven is dit te laten opnemen in een testament. Een kind kan echter niet de inhoud van het testament van zijn ouder bepalen. Maar hoe kun je je dan wel laten onterven? De enige oplossing is het verwerpen van de erfenis.
Nederland heeft de erfbelasting ingevoerd in 1956, onder de Successiewet. Wie betaalt de erfbelasting? Zolang de langstlevende ouder over het vermogen van de kinderen beschikt, betaalt deze ook de erfbelasting voor de kinderen. Kinderen gaan pas belasting betalen als de langstlevende ouder ook komt te overlijden.
Het wijzigen van een testament kan zonder medeweten van uw echtgenoot. Na het overlijden moet dus worden vastgesteld of het langstlevende testament ook echt het laatst gemaakte testament is. Daarnaast moet worden vastgesteld of de erfgenamen uw nalatenschap ook willen aanvaarden.