Per laboratorium zijn de grenzen bepaald van het gebied van TSH waarde dat we als normaal beschouwen. Ook voor andere bloedwaarden zijn deze intervallen bepaald. De gebruikelijke ondergrens voor TSH is tussen de 0,30 en 0,50 de bovengrens tussen 4,0 en 5,0 mE/liter.
Bij TSH-waarden van 5-15 mE/l kan er in enkele gevallen centrale hypothyreoïdie bestaan of het 'sick euthyroid syndrome'.
De TSH-waarde is een indicatie hoe de schildklier functioneert. Als er te weinig schildklierhormoon in het lichaam is, maakt de hypofyse veel TSH. Je noemt dit ook wel een trage schildklier of hypothyreoïdie. De TSH-waarden in het bloed is dan (veel) hoger dan normaal.
De TSH-waarde in het bloed is een belangrijke graadmeter bij het beoordelen van de schildklierhormoonhuishouding: een verhoogde TSH-waarde is een indicatie dat de schildklier onvoldoende T4 produceert, een verlaagde TSH-waarde is een indicatie dat de schildklier te veel T4 produceert.
De verhouding van TSH en fT4 geeft een goed beeld van de werking van uw schildklier of de dosis schildklierhormoon. In het algemeen geldt: verhoogd TSH en verlaagd fT4 duidt op een te traag werkende schildklier, verlaagd TSH en verhoogd fT4 betekent een te snel werkende schildklier.
De TSH- en FT4-waarde kunnen – ook al slikt u dezelfde hoeveelheid levothyroxine – bij verschillende metingen een beetje schommelen. Dat is normaal en gebeurt trouwens ook bij mensen met een gezonde schildklier.
Om je schildklier gezond en in balans te houden, is het belangrijk dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Met name vitamine A, B6, B12, C, D, eiwitten, CoQ10, zink, ijzer en magnesium zijn belangrijk.
Te weinig schildklierhormoon leidt ook tot hartfunctiestoornissen, omdat de energievoorziening van het hart onvoldoende is, maar bovendien wordt het weefsel van het hart en bloedvaten stijver, waardoor de hartfunctie minder wordt en de bloeddruk kan oplopen.
Stress heeft een grote invloed op het functioneren van het schildklierhormoon. Langdurige stress zorgt er namelijk voor dat er minder van het efficiënte T3 kan worden aangemaakt en meer van minder efficiënte Reversed T3 (rT3) wordt aangemaakt. Een teveel aan rT3 blokkeert dan de receptoren van het schildklierhormoon.
De schildklier maakt te veel schildklierhormoon aan, wat kan leiden tot vermageren, een te snelle hartslag en hoge bloeddruk, een overdreven warmtegevoel, diarree en beven.
Gezonde vetten dragen bij aan een goede schildklierfunctie. Één goede eetlepel per dag en je hebt al een groot deel binnen van wat je nodig hebt! Volkorenproducten – Zoals volkorenpasta, brood en rijst. Behalve een goede bron van vezels, bevatten ze alle mineralen die schildklierhormonen zo graag gebruiken.
Veelvoorkomende schildklierklachten
Bij een traag werkende schildklier kunnen klachten als vermoeidheid, kouwelijkheid, gewichtstoename en somberheid optreden. Klachten aan de schildklier kunnen zich ook uiten als zwellingen of bobbels in de hals. Vaak treedt hierbij ook heesheid of benauwdheid op.
Net als gezonde mensen kunnen hypothyreoïdie patiënten gewoon een dieet volgen om af te vallen. Serlie: “Dit kan gewoon zelfstandig en hoeft niet onder begeleiding van een diëtist. Voor hen gelden dezelfde voeding- en bewegingsadviezen als voor mensen zonder schildklieraandoening.”
Oorzaken hypothyreoïdie
De meest voorkomende is de ziekte van Hashimoto. Deze auto-immuunziekte is niet te genezen. Soms is hypothyreoïdie aangeboren (CHT). Lees meer over de verschillende oorzaken van een te traag werkende schildklier.
De hypofyse maakt een hormoon dat uw schildklier stimuleert: thyroïd stimulerend hormoon (TSH). Het TSH zorgt ervoor dat uw schildklier schildklierhormoon aanmaakt en afgeeft. Als er voldoende schildklierhormoon vrijkomt, gaat er een signaal naar de hypofyse dat er voldoende is en maakt de hypofyse minder TSH aan.
In sommige gevallen is een te traag werkende schildklier slechts tijdelijk. Dat is mogelijk het geval bij een ontsteking van de schildklier (subacute thyreoïditis). Hierbij volgt na een eerste fase van versnelde werking (hyperthyreoïdie) een fase van vertraagde werking.
U kunt hier zelf weinig aan doen. U zult medicijnen moeten innemen waardoor u weer genoeg schildklierhormoon krijgt. Zorg ook dat u gezond eet. Regelmatig bewegen kan ook helpen om u fitter te voelen.
De standaard-behandeling van een te trage schildklier is het slikken van schildklierhormoon – levothyroxine (T4). Als de schildklier nog gedeeltelijk werkt, vult het schildklierhormoon het tekort aan. Wanneer de schildklier niet meer werkt, vervangt schildklierhormoon de functie van de hele schildklier.
Vitamine D tegen schildklier-antistoffen
analyseerden daarom vorig jaar zes studies met in totaal 344 patiënten met een schildklierauto-immuunziekte 4). De resultaten laten zien dat suppletie met vitamine D zorgde voor significant lagere anti-TPO en anti-Tg titers (markers voor schildklierauto-immuunziekten).
Een langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie) heeft een ongunstig effect op het cholesterolgehalte. Het veroorzaakt een hoger totaal cholesterol en een hoger LDL-cholesterol. Soms veroorzaakt het ook een hoger triglyceridengehalte. Dit komt doordat er minder LDL-cholesterol in de lever wordt afgebroken.
Snelle suikers kan je beter niet meer eten bij een trage schildklier. Ze zitten verstopt in onder andere snoep, koekjes, frisdrank, alcohol, witte rijst, wit brood maar ook honing, vruchtensap en gedroogd fruit. Deze voedingsmiddelen verhogen de kans op insulineresistentie.
TSH daalt na twee weken gering naar 110 mIU/l met FT4 van 8,0 pmol/l en na zes weken naar 106 mIU/l bij een FT4 van 16 pmol/l.