Vampiervleermuizen (Desmodontinae), of gewoon vampieren, zijn enkele soorten Zuid-Amerikaanse vleermuizen die zich uitsluitend voeden met bloed dat ze 's nachts na een kleine beet oplikken van slapende slachtoffers, meestal vee.
Wanneer het gaat over de verspreiding van levensbedreigende virusinfecties, wordt geregeld in de richting van de vleermuizen gekeken. Maar zolang mensen hen niet opeten of met blote handen aanraken, valt er niets te vrezen.
Waarom zijn vleermuizen zo'n nuttige beestjes? De vleermuis is een natuurlijke insectenbestrijder. Hij eet iedere nacht een kwart tot de helft van zijn lichaamsgewicht in muggen, motten, spinnen en andere insecten. Dit kan wel oplopen tot 3000 insecten in een nacht.
Uiterlijke kenmerken. De spanwijdte van vleerhonden varieert tussen 24 cm en 180 cm, met een gewicht van bijna een kilogram voor de grootste soorten zoals de kalong.
De rosse vleermuis zou je bijvoorbeeld kunnen horen, die maakt een vrij laag geluid. Mensen en honden reageren daar niet heftig op. je kunt het vergelijken met vogelgeluiden, we horen ze wel, maar ze worden al snel onderdeel van het achtergrondgeluid.
Vleermuizen kunnen erg oud worden, meer dan twintig jaar is geen uitzondering. Vleermuizen hebben kleine oogjes. Ze zijn echter zeer lichtgevoelig en zelfs in de avondschemering kunnen ze goed zien, net als andere zoogdieren.
Vleermuizen vliegen in uw haren. Dit klopt niet, in tegenstelling tot wat veel mensen denken. Soms lijkt het alsof ze recht op u af vliegen, maar dit doen zij alleen om uw exacte locatie te vinden zodat ze juist niet tegen u aanvliegen. De dieren proberen juist aanvaringen met mensen te vermijden.
Bel dan de dierenambulance (telefoonnummer 0900-0245). Als een vleermuis u heeft gebeten, gekrabd of gelikt, bel dan direct je huisarts. Als de vleermuis niet wegvliegt, bel dan ook de NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) (telefoonnummer 0900-0388).
De jongen worden kaal geboren en direct door hun moeder schoongelikt. Al snel gaat het jong op zoek naar de tepel en begint het te drinken. Op de website van Stichting De Laatvlieger is in fimpjes te zien hoe vleermuismoeders voor hun jong zorgen.
“Zij kunnen niet, zoals vogels, rennend opstijgen. Door aan de voeten te hangen, de vleugels te spreiden en zich te laten vallen, krijgen ze wel genoeg lift om te vliegen. En op zijn kop aan het plafond hangend houden ze met zicht en hun echolocatie een goed beeld van wat er onder ze gebeurd.”
Als je gekrabd of gebeten wordt door een vleermuis, moet je de wond langdurig wassen onder stromend water. Daarna moet je zo snel mogelijk medische hulp zoeken. Je krijgt dan, afhankelijk van de wond, vaccinaties en/of antistoffen toegediend.
Vijanden: De grootste bedreiging voor de vleermuizen zijn de mensen. Maar ook hebben ze andere natuurlijke vijanden zoals: grote vogels, uilen, af en toe zelfs jonge en onervaren katten. Vleermuizen hebben vaak last van vlooien, mijten en teken.
Katten kunnen levende vleermuizen zelf vangen. Het hoeft niet zo te zijn dat het al een dood exemplaar was. Vaak vinden katten (dwerg)vleermuizen bij u in of nabij uw huis of bij een spouwmuur.
Mensen kunnen slechts geluiden tot 20 kHz horen, dus voor de meeste mensen zijn vleermuizen niet hoorbaar. Met behulp van een ultrasoonontvanger, een zogenaamde batdetector, zijn de geluiden van vleermuizen voor mensen hoorbaar te maken.
Vleermuizen veroorzaken overlast: ze zijn vies en ze stinken
Ook dit is een fabel. Vleermuizen maken nauwelijks geluid, stinken niet vanwege hun zeer droge ontlasting en vormen geen plaag, omdat zij vaak verhuizen en slecht één jong per jaar krijgen.
Probeer dat te voorkomen door vleermuizen met handschoenen te pakken als dat nodig is. Een jonge of gewonde vleermuis kun je voorzichtig in een doosje vegen, zodat je ze niet hoeft aan te raken. Moet je ze wel oppakken, trek dan geen vuurvaste lashandschoenen of ovenwanten aan, want dan voel je de vleermuis niet.
De meeste Nederlanders krijgen al de rillingen van het woord vleermuis. Laat staan dat dit dier in jouw woning voorkomt. Je verwacht mogelijk niet dat jou dit overkomt, maar dit is wel degelijk mogelijk. Indien er een vleermuis in huis zit, zorgt dit in veel gevallen voor overlast.
Om in het donker op insecten te kunnen jagen, maken vleermuizen slim gebruik van echolocatie: ze maken met hun stembanden korte piepjes en luisteren of deze terugkaatsen (echoën) van objecten en insecten in de ruimte om hen heen.
Het kan gebeuren dat ze zo soms rakelings langs je heen scheren. Hun sonar heeft hen echter al lang laten weten dat jij geen smakelijk insect bent maar een groot, te mijden voorwerp. In je haren vliegen - en erin verstrikt raken - doen ze dus niet.
Roots ontrafelt regelmatig een broodjeaapverhaal. Deze keer: kan een vleermuis vast komen te zitten in je haar? Vleermuiskenner Jasja Dekker geeft antwoord. Jasja Dekker, dierecoloog en voorzitter van Batlife Europe, vertelt dat je niet bang voor hoeft te zijn dat je met dit nachtdier in je haar hoeft rond te lopen.
Wanneer je de vleermuis overdag terugvindt, kun je ze ofwel met rust laten of in een doos zetten. Indien ze aan het rondvliegen is dan kan je best het licht uitdoen, de ramen open zetten en even uit de kamer gaan, wanneer alles rustig is, zal hoogstwaarschijnlijk het diertje zelf zijn weg naar buiten gevonden hebben.
Vleermuizen zijn niet blind, zoals nogal eens wordt gedacht. Sterker nog, studies wijzen uit dat vleermuizen veelvuldig gebruik maken van hun gezichtsvermogen bij het uitvliegen, tijdens navigatie en oriëntatie en, in mindere mate, bij het foerageren.
Het dieet van vleermuizen is het meest divers van alle zoogdieren. Zo bestaan er vegetarische vleermuizen die zich vooral voeden met fruit en nectar. Andere soorten zijn vleeseters, van insekten tot kikkers. Ook bestaan er vleermuizen die zich voeden met het drinken van bloed.
In de zomer vinden we kolonies van deze soorten vooral in bomen. Ze gebruiken dan vaak verlaten spechtenholen. Watervleermuizen gebruiken voor de winterslaap vooral mergelgroeven, forten, bunkers en ijskelders. Rosse vleermuizen daarentegen gebruiken holle bomen niet alleen in zomer, maar ook als winterslaapplaats.