Industriezand is een verzamelnaam voor zand voor allerlei verschillende doeleinden. Het kan gebruikt worden voor het maken van beton en asfalt, om te metselen, stukadoren en zelfs om water te filteren. Industriezand mag maar weinig zeer fijn materiaal bevatten en vooral niet te veel kalkfragmenten zoals schelpjes.
Zand bestaat uit zeer kleine stukjes steen; zandkorrels, die in grootte variëren tussen 63 micrometer en 2 millimeter. Als de korrels kleiner dan 63 micrometer zijn noem je de grondsoort silt; bij korrels groter dan 2 millimeter spreek je van grind. Het ontstaan van een zand is een proces van miljoenen jaren.
Zand wordt gemaakt van stenen, die uit elkaar vallen door verwering. Dat verweren duurt heel erg lang: het duurt miljoenen jaren voordat een rots uiteindelijk als zand op het strand ligt.
De hardste materialen van de zandkorrel blijven over. Dit is kwarts, het hoofdbestanddeel van zandkorrels, waarvan de chemische samenstelling siliciumdioxide of SiO2 is.
Zand bestaat korter dan andere delfstoffen zoals aardolie of aardgas, namelijk nog 'maar' 2 miljoen jaar. Elke zandkorrel is eigenlijk een steen die afgeschuurd en vermalen is. Zand, grind, maar ook klei zijn eigenlijk niks anders dan hele kleine stukjes steen. Op grote hoogte zijn de bergen bedekt met sneeuw.
Zand is steenstof. Het woord is mogelijk afgeleid van het Germaanse woorddeel "sund-" wat 'uiteen, stuk' betekent. De oorspronkelijke betekenis zou dan 'wat kleingemaakt/verbrijzeld is' kunnen zijn.
Als de bliksem in zandbodems inslaat worden temperaturen bereikt tot wel 4000 graden Celsius. Ruim voldoende om de kwartskorrels, waaruit het grootste deel van het zand bestaat, te laten smelten: daarvoor is een temperatuur van ongeveer 1500 graden Celsius al voldoende.
Net als de sterren aan de hemel zijn de zandkorrels op aarde onmogelijk stuk voor stuk te tellen. Maar als je een ruwe schatting doet van het aantal zandkorrels op alle stranden en in alle woestijnen op aarde, kom je uit op ongeveer honderd triljoen - een één met twintig nullen.
De kleur en samenstelling wordt bepaald door de samenstelling van het gesteente van de bergen. Zwart zand komt bijvoorbeeld van vulkanisch gesteente en wit zand bevat veel bergkristal.
Zand is niet magnetisch!
Zwart zand, ook wel tuinaarde of zwarte grond genoemd, is ongemengde grond dat vrij van puin is. Het wordt gebruikt voor ophoging en voor structuurverbetering.
U berekent de oppervlakte dat u wilt bedekken in m2 uit (lengte x breedte) en vermenigvuldigt dit maal 0,05. Ofwel bij een tuin van 20m2 en een laagdikte van 5cm komt u uit op een benodigde hoeveelheid van 1m3 (20 x 0,05).
In het bezoekerscentrum naast het Glazen Huis te Lommel Centrum vindt men de grootste verzameling zandsoorten ter wereld, met meer dan 13.000 zandmonsters.... Zand is ongeconsolideerd (los), korrelig materiaal en een van de meest voorkomende natuurlijke stoffen op aarde.
Maar er zijn heel wat meer kleuren zand te vinden in de wereld. Zo heb je wit zand, zwart zand, rood zand en zelfs groen zand! De herkomst van de korrels bepaalt de kleur en de samenstelling van het zand. De korrelgrootte en de afronding zeggen dan weer iets over de weg die het zand heeft afgelegd.
Zandgrond is een lichte en droge grondsoort die snel opwarmt en eenvoudig te bewerken is. Met deze grondsoort zul je niet snel last hebben van teveel water in je moestuin, omdat zandgrond makkelijk water doorlaat. Wel is er in de zomer meer kans op droogte dan bij een kleigrond, omdat zandgrond weinig vast vasthoudt.
Als je aan de Sahara denkt, zien de meeste mensen enorme zandvlaktes en grote zandduinen voor zich. In praktijk is echter maar 20% van deze woestijn zand. De rest is rots, steenpuin en grind.
Als we het over het zand hebben, zoals op de Nederlandse stranden ligt, hebben we het over korreltjes die in grootte uiteenlopen van 0,05 tot 2 millimeter. Grotere brokjes heten grind en fijner materiaal is slib en klei. De snelheid van de aankomende golven op het strand is groter dan die van de terugstromende.
Straatzand – Wit Zand
Veelal wordt met Wit Zand de term Straatzand bedoeld. De term wit zand geeft dan de zuiverheid van het zand aan. Het zand is gezeefd en daardoor vrij van vervuilingen als steentjes of schelpen. Door de samenstelling is het zand daarnaast voldoende waterdoorlatend en stabiliserend.
Zand is een draagkrachtige laag omdat zand in geringe mate samen te drukken is, net als uiteraard vast gesteente.
Kesselzand zorgt voor een stabiele, draagvaste ondergrond en vervangt daarmee traditioneel gebruikte materialen zoals ophoogzand en gestabiliseerd zand. Tegels kunnen direct in kesselzand worden verwerkt, waardoor er geen ophoogzand meer nodig is als afwerklaag.
Bliksem kan een temperatuur bereiken van 30.000 graden Celcius. Hierdoor wordt de lucht uitgezet, hetgeen sneller gaat dan de geluidssnelheid van 343 meter per seconde. Als gevolg hiervan ontstaat een enorme knal: de donder.
Kwartszand is het meestvoorkomende zand, er zijn echter ook nog vele andere soorten zand, allemaal met hun eigen ontstaansgeschiedenis. Strandzand bevat bijvoorbeeld ook vaak schelpengruis. Dat zijn die korrels die zo akelig kunnen blijven plakken als je op het strand gelegen hebt.
Brekerzand is fijn restmateriaal dat overblijft na breken van beton* en ander slooppuin om dat te kunnen recyclen. Brekerzand is vrij grof zand dat na bestrating wordt ingeveegd zodat het straatwerk goed vast komt te liggen en er geen kieren ontstaan; na een paar dagen opnieuw invegen.