Varkensvlees bevat ook minder verzadigde vetten dan rundvlees. In de pens, één van de magen van runderen en andere herkauwers, zetten bacteriën onverzadigd voedervet deels om in verzadigd vet. Varkens hebben maar één maag, dus dat mechanisme speelt niet. Daar heeft varkensvlees een voordeel.
Rundvlees
Het behoort tot de gezondste vleessoorten die er zijn. Rundvlees is een natuurlijke bron van vitamine B3, B12, zink en ijzer. Het vetgehalte in het vlees hangt ook af van de diersoort, het lichaamsdeel en natuurlijk het voer. Mager rundvlees bevat minder dan tien gram vet per 100 gram vlees.
Magere soorten rood vlees zoals rosbief en magere runderlappen bevatten minder verzadigde vetten dan vette soorten. In die laatste categorie vallen onder andere een speklapje, schouderkarbonade en rookworst.
Wil je de oermens in je tevreden houden, dan gaat biefstuk er zonder twijfel met de prijs vandoor. Maar tegen de superieure nutritionele waarden van kip kan een steak niet op. De magere – en goedkopere – eiwitten maken gevogelte bovendien de beste keuze voor spierbundels.
Het Voedingscentrum adviseert om maximaal 300 gram rood vlees per week te eten [8]. Voor bewerkt vlees is geen bovengrens gesteld, al raadt de Gezondheidsraad aan om de consumptie hiervan te beperken [7]. Jongvolwassen eten gemiddeld 70 gram rood vlees en 47 gram bewerkt vlees per dag.
Kies vooral groente, fruit, volkoren producten, peulvruchten, noten en vis. Kies en kook met verse producten. Dan bepaalt u zelf hoeveel vet, suiker en zout u gebruikt. Drink water, thee en koffie zonder suiker, en eventueel melk.
Hoe gezond is kaas? Kaas is rijk aan vitamine A, vitamine B12 en mineralen als calcium, fosfor, magnesium en zink. Bovendien is kaas een bron van vitamine B2 en selenium. Kaas bevat eiwit en vet en weinig of geen koolhydraten.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
Het Voedingscentrum adviseert om niet vaker dan vijf keer per week rood vlees te eten. Die aanbeveling heeft overigens nog een andere reden: het gehalte aan verzadigde vetten in vlees. Verzadigde vetten zijn de 'verkeerde' vetten.
Kipgehakt is een gezondere optie voor wie eens wat anders wil dan de gebruikelijke rund- of kalfsvleesgerechten. Kipgehakt bevat over het algemeen iets minder verzadigd vet dan rundergehakt. Wel is er niks mis mee om zo nu en dan rundergehakt te gebruiken.
Denk aan charcuterie zoals salami of ham, en vers bewerkt vlees waaraan zout of additieven (zoals nitriet en fosfaten) zijn toegevoegd zoals spek. Ook de consumptie van bewerkt vlees is in verband gebracht met een verhoogd risico op darmkanker, beroerte en diabetes type 2.
Van de verschillende soorten gangbaar vlees, is kip een van de gezondste. Rundvlees of varkensvlees bevat meer calorieën, meer vet en zorgt daarnaast voor ongezonde cholesterol. Kip is echter niet alleen magerder dan andere vleessoorten, maar bevat ook een aantal goede voedingsstoffen, zoals mineralen en vitaminen.
Bewerkt vlees is voor de verkoop bewerkt om de smaak of houdbaarheid te beïnvloeden door het te roken, door het te zouten of door conserveringsmiddelen toe te voegen. Vleeswaren, zoals worst, ham of paté, en bewerkt vlees zoals hamburger, worst en gemarineerd vlees vallen in de categorie bewerkt vlees.
Vis eten is gezonder dan vlees, doordat je bij het eten van vis een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren zoals omega 3 binnenkrijgt. Vlees daarentegen bevat alleen verzadigd vet, wat onder andere een stijging kan geven van het LDL-cholesterol. Daarnaast is rood vlees moeilijker te verteren voor de darmen.
Te veel rood vlees eten is niet gezond, maar dit betekent niet dat je helemaal geen rood vlees meer mag eten. Er zitten namelijk ook voordelen aan. Zo bevat carpaccio veel gezonde eiwitten, vitamine B en zink en is het ijzergehalte ook ruim twee keer zo hoog als in bijvoorbeeld kip.
Besmetting met lintwormen ontstaat door het inslikken van eitjes van de lintworm. Deze eitjes zitten vooral in rauw vlees (bijvoorbeeld filet americain) of ongaar vlees. Lintwormen komen in Nederland nauwelijks voor omdat het vlees in slachthuizen wordt gecontroleerd.
Eieren eten heeft geen aangetoonde voor- of nadelen voor je gezondheid. Ze zadelen je ook niet op met een hoger risico voor hart- en vaatziekten, hoewel dat lang werd aangenomen. Eitjes zijn wel rijk aan voedingsstoffen, voornamelijk eiwitten en vet. Dat vet zit in de dooier en is grotendeels onverzadigd – wat goed is.
Zo is brood een belangrijke leverancier van koolhydraten en voedingsvezels. Bovendien bevat brood een aantal essentiële mineralen zoals ijzer, koper en magnesium en voorziet voor een belangrijk deel van onze inname aan jodium. Tenslotte biedt brood ons in belangrijke mate vitaminen en andere mineralen.
De raad adviseert om ongeveer 250 g fruit per dag te eten. Dat komt overeen met een tweetal stukken fruit. Niet alle fruit is even groot. Denk bij één stuk fruit aan de grootte van een appel, peer of banaan, een sinaasappel of perzik, …
Veel ouderen hebben problemen met de stoelgang. Voor een goede stoelgang is het belangrijk om veel vezels te eten: eet dus volop groente, fruit en volkorenproducten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Het is belangrijk daarbij voldoende water te drinken.
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.