Het middel Adderall, een soort amfetamine, is in Nederland niet verkrijgbaar. Ritalin en Concerta wel. Maar volgens het CBG zijn deze medicijnen onlangs nog tegen het licht gehouden. Daarbij bleek dat hartproblemen alleen voorkwamen bij patiënten die al hartproblemen hadden of als er sprake was van overdosering.
Adderall is een type ADHD medicijn dat vooral in de Verenigde Staten veel gebruikt wordt. Adderall is een samenstelling van meerdere subtypen amfetaminen, waaronder dexamfetamine. Het middel zorgt er, net als dexamfetamine, vooral voor dat de aanmaak van dopamine en noradrenaline gestimuleerd wordt.
Mensen die geen ADHD hebben en dexamfetamine gebruiken, ervaren een stimulerend effect. Ze voelen zich alert, opgewekt en energiek. Het is daarom een populair middel geworden om bijvoorbeeld lang te studeren, maar ook als pepdrug in het uitgaansleven.
Dexamfetamine. Deze amfetamine bevordert de afgifte van dopamine en noradrenaline. Het heeft een iets langere werkingsduur dan methylfenidaat, ongeveer 5 uur, en het geeft iets mildere bijwerkingen. Het is ongeveer twee keer zo sterk als methylfenidaat.
Werking en effect
Toch lijkt het positief te werken bij mensen met ADHD. Dat komt doordat dexamfetamine ervoor zorgt dat er meer dopamine en noradrenaline in de hersenen vrijkomen. Daardoor is het makkelijker om de aandacht vast te houden. Het begint te werken na 1 tot 2 uur en werkt ongeveer 4 tot 8 uur lang.
Adderall is in Nederland niet verkrijgbaar. Concerta en Ritalin wel, maar het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen ziet nog geen aanleiding tot paniek. De Amerikaanse deskundigen zijn bezorgd over de bijwerkingen, zoals hartstilstanden en vergiftigingsverschijnselen.
Het werkingsmechanisme
Methylfenidaat remt in de synaps (schakelcel in de hersenen) vooral de heropname van de neurotransmitters (boodschapperstoffen) dopamine en noradrenaline, terwijl dexamfetamine de afgifte van deze stoffen bevordert.
Effecten van Ritalin zonder ADHD
Doordat je je beter kunt concentreren, is Ritalin ook populair bij mensen zonder ADHD. Zij merken daarnaast ook het opwekkende effect van dit middel, dat verwant is aan speed.
De belangrijkste kenmerken van ADHD bij mannen en vrouwen zijn: problemen met de aandacht of de concentratie, moeite met organiseren, hyperactief of overbeweeglijk zijn en impulsiviteit.
Onzichtbare verslaving
De toename van energie, alertheid, zelfvertrouwen en het onderdrukken van vermoeidheid en eetlust, maken dit medicijn tot een populair middel. In die zin is dexamfetamine dus zeker verslavend. Een medicijnverslaving is echter vrij onzichtbaar voor de omgeving.
Beide zorgen ervoor dat je kind zich beter concentreert. Het onderdrukt de vele prikkels die onverwerkt door het hoofd gaan. Ze bevatten methylfenidaat. Het grootste verschil zit hem in de duur van de werking: Ritalin werkt sneller en korter, Concerta werkt trager en langer.
Ritalin staat op lijst 1 van de Opiumwet en is dus een harddrug. Het aanwezig (voorhanden) hebben van iedere drug op die lijst is strafbaar/illegaal.
Het effect is te vergelijken met speed; je voelt je opgepept en vol energie. Sommigen gebruiken het om een nachtje door te halen. Gebruikers geven aan dat ze beter functioneren, beter kunnen focussen, meer energie krijgen en langer door kunnen gaan met studeren of uitgaan.
Voorbeelden hiervan zijn vroeggeboorte, vroege traumatische ervaringen en een tekort aan voedingsstoffen. Slaaptekort leidt ook tot ADHD-kenmerken. Slaap en ADHD is eigenlijk een soort kip-en-het-ei-verhaal. Door ADHD heb je een grote kans op slaapproblemen, maar door slaapproblemen verergeren ook je ADHD-klachten.
Kenmerken ADHD
De kenmerken van ADHD zijn te verdelen in 3 gebieden: aandachtsproblemen, hyperactiviteit en impulsiviteit.
Afwisseling, beweging, deadlines en creativiteit zijn vaak belangrijke aspecten die goed werken als je ADHD / ADD hebt. Denk aan een functie als verkoop buitendienst, kapper, schoonheidsspecialist, (eerste) hulpverleners, ambulant begeleider, postbezorger, onderhoudsmonteur of stagemanager.
De prijs varieert van een paar Euro op school, tot 20 Euro per pil op de zwarte markt. De vergelijking van Ritalin met cocaïne is niet alleen maar een reclameboodschap. Ritalin is chemisch soortgelijk aan cocaïne.
Ritalin is een merknaam en niet zozeer de naam van het medicijn zelf. De werkzame stof in de drug is methylfenidaat: een stof die chemisch lijkt op amfetaminen, ook wel bekend als de harddrug speed. Het is een medicijn dat bijna altijd wordt voorgeschreven aan kinderen en jongeren, en niet aan volwassenen.
Voorraadje. Volgens het IVM-onderzoek gaat het inderdaad vaak via vrienden of bekenden. Uit navraag bij de branchevereniging voor apothekers blijkt dat je een voorraad voor drie maanden meekrijgt als je ritalin voorgeschreven krijgt voor chronisch gebruik. Meestal gaat het bij zo'n recept om 1 à 5 pillen per dag.
Voor mensen met ADHD is dexamfetamine een medicijn, maar voor anderen (zonder recept) is het gewoon een recreatieve drug (zoals amfetamine of MDMA). Wanneer je dexamfetamine recreatief gebruikt, zorg er dan voor dat je voor en na gebruik goed slaapt, gezond eet, en goed voor jezelf zorgt.
Methylfenidaat en dexamfetamine zijn de middelen van eerste keuze in de medicamenteuze behandeling van volwassenen met ADHD (EB).
Als je ADHD hebt, brengt speedgebruik mogelijk extra risico's met zich mee. Speed ontregelt het dopaminesysteem wat voor ADHD'ers tot onverwachte, negatieve effecten kan leiden. Je kunt je angstig voelen en last krijgen van wisselende stemmingen. Vaak gebruiken mensen met ADHD medicatie.