De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas. Door de belangrijke handelsbetrekkingen is het voor de EU noodzakelijk om goede contacten met Rusland te onderhouden, en om te blijven streven naar juridisch bindende akkoorden.
Nederland is een belangrijke handelspartner van Rusland. Naast olie en aardgas importeren Nederlandse bedrijven ijzer, staal, steenkool, koper, kurk en houtwaren uit Rusland.
Geen overzicht Russisch gas
Onder meer op basis van gegevens van Europese netbeheerders schat het ministerie in dat Nederland jaarlijks in totaal zo'n 6 miljard m3 uit Rusland importeert.
Nederland importeerde vorig jaar ter waarde van 18,4 miljard euro aan goederen uit Rusland. Het ging voornamelijk (87 procent) om olie, maar we haalden ook nikkel en koper uit het land. Uit Oekraïne importeerden we voor het eerst voor een bedrag van meer dan 2 miljard euro, het ging vooral om maïs en zonnebloemolie.
Nederland importeerde in 2021 voor 18,3 miljard euro aan goederen uit Rusland. Daarvan bestond 87 procent uit minerale brandstoffen.
Voor Rusland is de EU zelfs de grootste handelspartner. Daarnaast is de EU de grootste investeerder in Rusland. De belangrijkste Europese exportproducten naar Rusland zijn machines, transportmiddelen en chemicaliën. De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas.
De waarde van de Nederlandse goederenimport uit Rusland bedroeg in 2021 18,4 miljard euro. Doordat een aanzienlijk deel van de invoer uit Rusland uit minerale brandstoffen bestaat, wordt de invoerwaarde uit Rusland sterk beïnvloed door de wereldwijde olie- en gasprijs.
Ruwe zonnebloemolie en maïs zijn voor Nederland de belangrijkste producten uit Oekraïne. De invoerwaarde van deze twee producten was in 2021 ongeveer even groot en bij elkaar opgeteld 52,5 procent van de totale invoer uit Oekraïne. Kool- en raapzaad zijn goed voor 17 procent van de invoerwaarde.
“Ongeveer dertig procent van de olie in Nederland, komt uit Rusland. We importeren ook nog olieproducten. Dus per saldo komen er ongeveer 750.000 olievaten aan olie per dag richting Nederland”, legt van Cleef uit.
In 2021 importeerde Nederland voor ruim 2 miljard euro aan goederen uit Oekraïne. Het merendeel van de import bestond uit granen en graanproducten, zoals maïs, en plantaardige oliën en vetten, zoals zonnebloemolie.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Rusland heeft sinds de start van de oorlog in Oekraïne 85 miljard euro van de EU ontvangen voor het leveren van kolen, olie en gas. Daarmee is de EU de belangrijkste klant van Rusland, meldt de Finse denktank CREA dinsdag. Ook China en Turkije zijn grote afnemers van Russische brandstoffen.
Duitsland blijft voor 35 procent van zijn aardgas afhankelijk van Rusland, maar is van plan om tegen eind 2024 van de Russische brandstofinvoer af te stappen, zo schreef de Duitse minister van Economie in een persbericht van 25 maart.
Op het gebied van de handel is Nederland een van de grootste partners van de Russen. De invoer uit Rusland bestaat voor 90 procent uit minerale brandstoffen (olie en aardgas). Vanuit ons land gaan er vooral machines, vervoermiddelen, chemische en landbouwproducten naar Rusland.
Door de Russische invasie van Oekraïne worden pasta, brood, groente en ook vlees nog duurder, verwachten experts. Al voor de inval waren de voedselprijzen wereldwijd heel hoog, benadrukt Nadia Menkveld, landbouweconoom bij ABN Amro.
“Als Rusland de gaskraan dichtdraait, zal Europa gedwongen worden zijn verbruik met 30% te verminderen” De dreiging dat de Russische gaskraan wordt dichtgedraaid, neemt met de dag toe door de aanhoudende EU-sancties tegen Moskou.
15 procent van al het gas dat in Nederland wordt gebruikt, komt uit Rusland. In Duitsland is dat 40 procent. Duitsland is dus veel afhankelijker van Russisch gas dan Nederland, maar toch. Er moeten alternatieven zijn en komen voor het Russische gas.
Ruwe aardolie is Nederlands belangrijkste importproduct. Afgelopen jaar werd voor 36 miljard euro olie ingevoerd, waarvan bijna de helft afkomstig was uit Noorwegen en Rusland. Een groot deel daarvan wordt verwerkt tot geraffineerde olieproducten om te dienen als brandstof of grondstof voor wegenbouw.
De lokale voedings- en drankenindustrie draagt ongeveer 15% bij aan het Oekraïense bbp en is een van de speerpunten in de exportstrategie van de overheid. Nu al vinden verschillende producten zoals kaas, zuivel, snoepgoed en alcoholische dranken (bier, wijn en vodka) hun weg naar Europese markten.
Rusland exporteert vooral elektriciteit, aardolie, aardgas, steenkool, ertsen, hout en houtproducten. De totale waarde van de export bedroeg in 2017 $ 353 miljard.
Door de oorlog in Oekraïne is de aanvoer van (onder meer) maïs sterk verstoord. Hierdoor stijgen de voerkosten in de Nederlandse varkenshouderij en pluimveesector. Nederland is voor zijn veevoer sterk afhankelijk van de import uit Oekraïne. Door de oorlog staat ook de beschikbaarheid van maïs onder druk.
Na het onderhoud aan de Nord Stream 1 is de gaslevering door de Duits-Russische gasleiding weer gestart. De chef van de Duitse toezichthouder op de energiemarkt Klaus Müller tweette dat er de eerste twee uren zo'n 530 gigawattuur per dag doorheen stroomt, wat neerkomt op zo'n 30 procent van de maximum capaciteit.