Als u zich (vaak) verslikt, kan voedsel in uw longen terecht komen.Hierdoor kunt u een longontsteking krijgen. Rijnstate heeft een multidisciplinair slikteam om slikstoornissen te onderzoeken. Bij onbegrepen klachten kan nader onderzoek diagnostische informatie opleveren.
Normaal gaat het slikken automatisch en vanzelf zonder dat we erbij nadenken. Bij het slikken zijn veel spieren betrokken, maar ook hersenzenuwen. Door een goede samenwerking tussen de spieren en zenuwen kunnen we slikken zonder problemen. Dat doen we gemiddeld 600 keer per dag.
Slikken en verslikken
Slikken doen we zeer vaak; zo'n 3000 keer per dag. Naast het doorslikken van eten en drinken, slikken we ons speeksel weg. Overdag doen we dit zo'n twee keer per minuut, 's nachts een keer per minuut.
Slikproblemen bij volwassenen kunnen zijn: Moeite hebben met het kauwen van voedsel. Kauwen en slikken doet pijn. U verslikt zich of moet hoesten tijdens het eten en drinken.
U verslikt zich vaak of het eten blijft 'hangen' in uw mond, keel en/of slokdarm. Slikproblemen komen vooral voor bij spierziekten, na een beroerte, bij de ziekte van Parkinson, bij afwijkingen van de slokdarm en na behandeling van kanker in de mond of keel. Slikproblemen kunnen vanzelf weer over gaan.
Slikken doen we zeer vaak: speeksel wordt overdag twee maal per minuut weggeslikt en tijdens slaap ongeveer eenmaal per minuut. Slikken lijkt eenvoudig, maar is in werkelijkheid een zeer ingewikkeld samenspel van diverse spieren en zenuwen. Hierbij spelen timing, coördinatie, gevoel en spierkracht een grote rol.
Stress of angst kan ervoor zorgen dat je (onbewust) de spieren in de hals en keel aanspant. Dit kan een brokgevoel in de keel veroorzaken. Sommige mensen slikken heel bewust speeksel en slijm door dat gedurende de hele dag geproduceerd wordt. Door dit bewust slikken, de hele dag door, kan ook een brokgevoel ontstaan.
De zitpositie is de beste houding om goed te kunnen slikken. Hoofd, nek, mond, tong, keel, kaken, strottenhoofd en slokdarm werken in deze houding het beste met elkaar samen. Het slikken verloopt op deze manier snel. Men slikt ongeveer 600 keer gedurende een dag en een nacht.
Maar als je je verslikt, sluit het strottenklepje de luchtpijp niet goed af en kan een deel van het voedsel in je luchtpijp en longen komen. Vorig jaar meldden tussen de 700 tot 1.800 mensen zich op de Spoedeisende Hulp vanwege ernstige verslikkingen en verstikkingen door voedsel en drank.
Overleven zonder tong is erg moeilijk, omdat het orgaan nodig is om te kauwen en slikken.
Het is mogelijk dat er toch voedsel in de longen terechtkomt. Dit kan gebeuren als u: niet voelt dat er eten en drinken 'het verkeerde keelgat' in gaat; moeite heeft met hoesten of als u niet meer kunt hoesten.
Wanneer u keelkanker heeft, kunt u last hebben van een zweertje in de keel dat niet geneest, pijn die soms uitstraalt naar de oren en slikklachten die leiden tot gewichtsverlies. Ook kunnen zwellingen in de hals of keelholte ontstaan.
Het voedsel komt dan in de luchtpijp terecht en in de meeste gevallen leidt dit tot een hoestbui, door het hoesten schiet het stukje voedsel los. Iedereen maakt dit wel eens mee. In enkele gevallen gaat het niet goed, men krijgt het benauwd, kan niet meer praten of hoesten en kan geen lucht meer krijgen.
Het kan een gevolg zijn van een allergie, uit de hand gelopen verkoudheid of verslikking, waardoor een stukje voedsel in het verkeerde keelgat terechtkomt. Het vaakst is de oorzaak bacterieel, waardoor behandeling met antibiotica (die bacteriën doden) bijna standaard is.
Dysfagie betekent een stoornis in het slikproces. Hierbij geraakt het voedsel niet verder dan de mond of keelholte, of komt het vast te zitten in de slokdarm na het slikken. Het is niet hetzelfde als het gevoel hebben dat er een brok in de keel zit, zonder verband met voedsel of slikken.
Soms hoeft iemand niet of nauwelijks te hoesten als er wat eten of drinken in de luchtpijp komt. Iemand kan dan wel benauwd worden of rood aanlopen. We spreken dan van stil verslikken, omdat het nauwelijks te horen is dat iemand zich verslikt.
Waarom zeggen we dat, wanneer je aan het eten bent, iets in je verkeerde keelgat schiet, terwijl we maar 1 keelgat hebben? Want we hebben namelijk 1 keelholte (keelgat) en 1 luchtpijp.
Een brokgevoel in de keel komt vaak voor. Het gevoel een brok in de keel te hebben, heeft meestal geen lichamelijke oorzaak. Stress of angst kan ervoor zorgen dat u (onbewust) de spieren in de hals en keel aanspant. Dit kan een brokgevoel in de keel veroorzaken.
Misschien kan er dan ook iets aan gedaan worden. Het is goed om naar de huisarts te gaan als één (of meer) van de volgende beweringen voor jou geldt: Je hoest (opeens) veel en vaak, en voelt je benauwd. Je hoest veel of vaak, en dit duurt langer dan 3 weken.
De keelamandelen (tonsillen) zijn te zien als knobbels links en rechts achter in de keel. De huig, het aanhangsel van het zachte gehemelte, hangt midden tussen de keelamandelen. In de neus-keelholte.
Drink dan geen cafeïne houdende drankjes zoals koffie of thee, hierdoor zult u zich juist minder slaperig gaan voelen. U kunt het beter bij water of eventueel een glas melk houden. Ook nachtelijk trek kan u uit uw slaap houden. Kies dan bij voorkeur voor een voedingsmiddel met de stof tryptofaan, zoals een banaan.
Voeding. 's Nachts wakker worden met dorst heeft overigens niet altijd te maken met de hoeveelheid die je drinkt en voor welke drankjes je kiest; het kan ook aan je voeding liggen. Heb je bijvoorbeeld heel zout of pittig gegeten? Dan kun je ook een dorstig gevoel krijgen gedurende de nacht.
Zowel volwassenen als kinderen kwijlen als er een overmatige ophoping van speeksel in de mond is en als de slikreflex ontspannen is.