Bomen die niet worden gesnoeid kunnen al snel gaan overheersen in je tuin en kunnen het andere leven dus beïnvloeden. Daarnaast nemen grote, omvangrijke bomen ook heel veel licht weg. Het tijdig snoeien van de bomen zorgt er voor dat deze zich door het opvangen van het zonlicht beter kan ontwikkelen.
Wanneer je het snoeien nalaat, kunnen de takken van de knotbomen te zwaar worden, wat kan leiden tot het afbreken van de takken of in extreme gevallen zelfs tot het breken van de boom. Lees meer over knotbomen in ons artikel "Wat zijn knotbomen".
Gesnoeide bomen herstellen sneller en laten een gezonder beeld zien dan bomen die in de eerste jaren niet gesnoeid zijn. Het blad is dikker, de boomkroon wordt voller en ook de groei van de stamdikte is beter. Daarnaast groeit de boom met deze begeleidingssnoei uit tot de boom die jij in gedachte hebt.
Snoeien is goed voor een boom, omdat deze zo weer volop gaat groeien en bloeien, maar het levert ook schade en wonden op. Om ervoor te zorgen dat de boom zo goed mogelijk en met zo min mogelijk schade gesnoeid wordt, is het belangrijk over de juiste gereedschappen te beschikken.
Bijvoorbeeld: dode bladeren aan de top of gebogen of gedraaide bladeren. De wortels: kijk goed naar de kleur. Bruine of zwarte wortels zijn meestal een signaal dat er problemen zijn. De stam en takken: let op wonden (door onweer, grasmaaier, vuur…), ze kunnen een ingang vormen voor schimmels die de wortels doen rotten.
Wat is Toppen? “Toppen” is het lukraak afzagen van boomtakken tot stompen of zijtakken die niet groot genoeg zijn om de eindtakfunctie over te nemen. Andere benamingen voor het “Toppen” zijn; Kandelaberen, Kandeleren en Knotten. De meest gebruikte reden voor het toppen van bomen is dat de boom “te groot” wordt.
Inkorten of toppen van een boom is, zoals het woord ook aangeeft, het verminderen in hoogte van een boom. Door de top eruit te zagen/ of de boom in te korten maak je de boom kleiner. Als je ook de zijtakken begint in te korten of stukken af te zagen dan wordt het kandelaberen.
Vollere kroon door snoeien
Maar die hebben nog wel hun kroonbreedte. Hoe lang duurt het voordat dit weer aangegroeid is? 'Dat gaat heel snel. Aan het eind van het eerste groeiseizoen is het weer bijna gelijk getrokken, en in het tweede groeiseizoen groeien de gesnoeide boom de ongesnoeide voorbij.
Bomen verzorgen na het planten
Bomen hebben verzorging nodig, zeker de eerste jaren na aanplant. De eerste snoei is belangrijk om de verhouding wortels en kroon te optimaliseren. In droge periodes kan de boom nog niet zelf voldoende water vinden, water geven is de eerste drie jaar dan ook onontbeerlijk.
Snoeien in januari
De hele maand januari is geschikt om fruitbomen, struiken en planten te snoeien. Ze zijn dan alvast klaar voor het komende voorjaar. Let wel op dat het snoeien niet gebeurt als het vriest, maar dat het alleen gebeurt bij zachter weer. Tot half januari kun je de druif nog terugsnoeien.
In de boomverzorging is er sprake van bomen toppen wanneer omhoog groeiende takken tot stompen worden afgezaagd. Ook het afzagen van zijtakken die niet groot genoeg zijn om de eindtakfunctie over te nemen, wordt toppen genoemd. Andere benamingen die voor het bomen toppen gebruikt worden, zijn kandelaberen of knotten.
Welke bomen mag je niet snoeien in het voorjaar? Bij het snoeien van ABC bomen: Acer (Esdoorn), Betulus (berk), Carpinus (haagbeuken) bestaat kans op bloeden. Deze bomen mogen beslist niet gesnoeid worden in de maanden december tm mei.
Uitzonderingen op de regel
planten die kunnen 'bloeden'. Denk aan een druif, kiwi, berk, noot en esdoorn. Als je in de verkeerde periode snoeit, kan de plant of boom zelfs doodbloeden. Test de plant eerst: knip een kleine tak weg en kijk na een half uur of er nog vocht uit de snoeiwond komt.
Streef er altijd naar de natuurlijke vorm van de boom te behouden. Dus geen toppen afzagen of alle takken lukraak inkorten! Verwijder dode takken, zieke takken en takken die elkaar kruisen. Snoei maximaal 20% in één keer.
Sommige bomen sterven af na kap, bij sommige soorten bomen loopt de stobbe weer uit om weer een levensvatbaar geheel te vormen.
Een grote boom is niet door snoei klein te krijgen, maar wel klein te houden. Als men een boom moet snoeien omdat hij te groot is geworden, is het bij aanplant fout gelopen en is de boom niet geschikt voor de standplaats.
Is de bast taai en de onderlaag bruin, dan is de tak dood en loopt niet meer uit. Wordt het blad geel, daarna bruin en zit het nog 'taai' vast aan de tak, dan is er sprake van verstikking. Er blijft dan te lang water in het plantgat staan. Meestal is het dan einde boom.
Want dode takken durven op de meest onverwachte momenten uit de boom vallen. De stam kan gemakkelijk nog 10 jaar blijven staan, zonder dat er stabiliteitproblemen optreden." De boom is een mooi voorbeeld van de natuur in werking.
Houd de kluit vochtig, maar geef niet teveel water! Als de standplaats voortdurend kletsnat is zullen de wortels gaan rotten, met als gevolg dat de boom uiteindelijk dood zal gaan.
Uitzonderingen. ABC bomen snoei je niet als ze kaal zijn, zij gaan bloeden bij een wintersnoei wat betekent dat er sap uit de snijwond komt. Denk bij ABC bomen aan Acer (esdoorn), Betula (berk) en Carpinus (haagbeuk). Ook de notenboom (Juglans) gaat bloeden en mag 's winters niet gesnoeid worden.
Voor het kappen, snoeien of verplanten van een boom heeft u een vergunning nodig als: U een boom wilt kappen. U tussen de 30% en 50% van de boomkroon (bovenste deel van de boom) wilt verwijderen (snoeien) U meer dan 50% van de boomkroon wilt verwijderen (kandelaberen of knotten).