Belangrijke momenten in ons leven zijn vaak gekoppeld aan muziekherinneringen. Momenten van geluk, verdriet en vreugde die je niet wilt kwijtraken. Bij mensen met dementie kan muziek een vergeten herinnering of het gevoel hierbij naar boven halen.
Het kan je vrolijk, energiek of juist verdrietig maken. Ook bij mensen met dementie kan muziek dit effect hebben. Ze kunnen bepaalde herinneringen kwijt zijn, maar kunnen dat ene liedje nog vrolijk meezingen. Muziektherapie laat dan ook positieve resultaten zien bij mensen met dementie.
Muziektherapie houdt in dat een getrainde persoon met een individu of een groep werkt, en muziek gebruikt om zichzelf uit te drukken en met anderen te communiceren. Voor sommige mensen met dementie is aangetoond dat muziektherapie hun denken, voelen, perceptie, stemming en gedrag verbetert . Het kan worden gebruikt als onderdeel van een zorgplan.
Diabetes en hart- en vaatziekten zijn risicofactoren voor dementie. Daarnaast lijken vezels ook nog bij te dragen aan het verminderen van ontstekingen in het lichaam. Ook ontstekingen spelen vaak een rol bij dementie.
Dus wat voor muziek moet je draaien voor je geliefde met dementie? Alle muziek die bekend en leuk is, roept de beste reacties op, en alle nummers die te maken hebben met eerdere ervaringen — inclusief die uit hun jeugd (18 tot 25 jaar) — hebben een groter potentieel voor betrokkenheid.
Oorzaak dementie
Soms is de oorzaak erfelijk. Dit risico is groter als u een familielid heeft die dementie heeft gekregen op jongere leeftijd, jonger dan 65 jaar. Daarnaast zijn er factoren waardoor iemand een hoger risico heeft om dementie te krijgen: hoge bloeddruk.
Dagelijks drinken van meer dan twee alcoholische eenheden bleek lineair geassocieerd met dementie. Hoe meer je drinkt, hoe groter het risico. Het advies luidt dus nog steeds: geniet, maar drink met mate.
Muziek kan ook een veelzijdig hulpmiddel zijn om emoties op te wekken bij iemand met dementie . Naast het gebruik van kalmerende klassieke muziek om ze te laten ontspannen, kan het combineren van populaire muziek uit hun jeugd met foto's helpen om hun geheugen op te frissen door delen van hun hersenen te activeren die anders ontoegankelijk zouden zijn.
Frequent en lang slapen overdag komt veel voor bij de ziekte van Alzheimer. Dat komt doordat stoornissen in de hersenen het slaap-waakritme ontregelen. Amerikaanse onderzoekers gingen na of middagdutjes een aanwijzing kunnen zijn om later de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen (1).
Muziek ontspant en prikkelt de hersenen
Ook als u luistert naar muziek heeft dat al een positieve invloed op de hersenen. Het maakt tot op hoge leeftijd herinneringen los, ook bij mensen met dementie. Ook zorgt het voor ontspanning, verlaging van de bloeddruk en vermindering van stress.
Wat roept het op? Muziek roept emoties en herinneringen op, daarom heeft muzikale interventie therapeutische voordelen voor mensen met dementie of de ziekte van Alzheimer . Muzikale interventies blijken de agitatie van een patiënt te verminderen en de communicatie en relaties met verzorgers te verbeteren.
Breng structuur aan in het leven van de persoon met dementie. Zorg voor een duidelijke dagindeling en veel herhaling.Plan regelmatige rustmomenten in op de dag. Zo kan iemand even tot rust komen en de prikkels en informatie verwerken.
Muziek kan emoties en herinneringen oproepen en helpen een link te leggen naar iemands verleden en de verbinding met verzorgers en anderen met dementie te bevorderen. Recente bevindingen suggereren dat muzikale training cognitieve achteruitgang vertraagt en de plasticiteit van de hersenen van ouderen bevordert .
Bij mensen met dementie komen prikkels vaak anders binnen dan bij een gezond brein. Douchen kan zorgen voor overprikkeling. Het water op de huid, het geluid, de handelingen, de temperatuur en de instructies zijn allemaal prikkels die verwerkt moeten worden.
Er zijn veel theorieën over welke kleuren het meest geschikt zijn voor mensen met dementie. Pasteltinten hebben de eigenschap rust te scheppen. Felle kleuren als rood (warm) en blauw (koud) kunnen activeren en geven prikkels die je weliswaar beperkt en bewust kunt inzetten, maar niet geschikt zijn om rust te creëren.
Galantamine, rivastigmine en donepezil worden gebruikt bij de behandeling van de ziekte van Alzheimer, Parkinson-dementie en Lewy body dementie. Artsen schrijven deze medicijnen voor in de eerste fase van Alzheimer. Voor Parkinson-dementie en Lewy body dementie worden ze ook in een latere fase van de ziekte gegeven.
Agitatie, hallucinaties en waanideeën zijn veelvoorkomende voorbeelden van gedragsstoornissen bij Alzheimer, ook wel de 3 typen gedragsmatige triggers genoemd. Hoewel dit misschien makkelijker gezegd dan gedaan klinkt, is het cruciaal om kalm te blijven wanneer u met deze situaties wordt geconfronteerd.
Zo gebruiken ze vaak dezelfde woorden, beginnen ze grammaticale fouten te maken en begrijpen ze lange en complexe zinnen minder goed. Gaandeweg krijgen ze ook moeite met abstract denken. Ze kunnen moeilijk de waarde van geld inschatten en kunnen zich moeilijker oriënteren in tijd en ruimte.
Uit onderzoek is gebleken dat muziek een positieve werking heeft op mensen met dementie. Daarom zet Interzorg muziek in als onderdeel van zorg en behandeling. Zo wordt regelmatig samen gezongen in verschillende locaties. Dat is niet alleen fijn voor cliënten maar ook voor naasten die vaak ook meezingen.