Waarom de wort zo snel mogelijk koelen? Tijdens het kookproces heb je alle bacteriën gedood en is de wort steriel, maar tijdens het koelen hebben bacteriën en schimmels weer de kans om het wort te bereiken. Onder de 70℃ worden bacteriën en schimmels niet meer gedood en kunnen ze hun weg vinden in je brouwsel.
Brouwapparatuur : De platenkoeler
De koeling van een platenkoeler berust op het princiepe van een tegenstroom koeler/wamtewisselaar. Dit houd in dat de 2 vloeistoffen tegen elkaar in stromen waardoor er een (maximale) warmte-overdacht plaats vindt en dus ook (maximale) koeling van de wort optreed.
De gemakkelijkste optie is door je pan in een met koud water gevulde gootsteen te zetten, eventueel met wat zakken ijsblokjes. Door het water te verversen gaat het koelen sneller. Houd de temperatuur geregeld in de gaten, het wort moet afkoelen tot 20-25 graden. Een douchebak of bad is ook een optie.
De bedoeling is dat tegen het eind van het koken, we deze koperen spiraal in het wort zetten. Wanneer de kooktijd voorbij is, stoppen we de verwarming en laten (koud) leidingwater via de slangen door de koperen spiraal lopen. Hierdoor zal het wort in ongeveer 30 minuten afgekoeld worden naar 20 tot 25 °C.
Het wort moet zo'n 60 à 90 minuten koken. Door de hoge temperatuur worden de hopbitterstoffen omgezet, waardoor de bittere smaak van het bier ontstaat. De meeste amateur bierbrouwers voegen, bij het begin van het koken, hopsoorten toe, met een hoog alfazuur gehalte, die voor de bitterheid zorgen.
Na het maischen is er een suikerrijke vloeistof overgebleven, waarin er nog vaste bestanddelen ronddrijven. Deze bestanddelen zijn verder niet meer nodig en moeten dus worden gefilterd. De geklaarde vloeistof die overblijft wordt wort genoemd. De gebruikte mout die daarnaast overblijft heet bierbostel of draf.
Om bier te kunnen brouwen zijn vier ingrediënten nodig: water, graan, hop en gist. Ook worden soms kruiden en vruchten toegevoegd tijdens het brouwproces. Bier bestaat voor meer dan 90% uit water. Afhankelijk van het soort bier mag dit water sporen van mineralen bevatten.
Hoe lang duurt het brouwen? Het brouwproces neemt in totaal 8 weken in beslag. Na een week kun je echter weer opnieuw brouwen, dit omdat je na een week het bier in flessen kunt tappen (bottelen) en het vat dus weer opnieuw kunt gebruiken.
Wortkoeler Rvs dompelmodel 10 Liter Snelle manier om het wort na het hopkoken snel af te koelen tot vergistingstemperatuur. Gewoon aan te sluiten op de kraan ,in de wortketel dompelen en wachten. Koelt 10 liter wort af in ongeveer 20 minuten.
Ook een tegenstroomkoeler heeft meestal een spiraalvorm. Vaak is de basis van zo'n koeler een dompelkoeler. De koeler wordt voorzien van een buitenmantel. Dikwijls bestaat deze uit een plastic slang omdat dat makkelijker te verwerken is, maar het kan ook een koperen pijp zijn met een grotere doorsnede.
Met een platenwisselaar is een rendement tot 90% te bereiken. De warmtewisselaar heeft minimaal 4 aansluitingen. Een aanvoer- en retouraansluiting voor de warme stroom die afkoelt. De andere is de aanvoer en retour voor de koude stroom die opwarmt.
Bier zoeter maken door middel van suikertoevoeging
Bij het verhogen van de alcohol voegen we namelijk altijd vergistbare suikers toe. Wil je nu wel een zoet bier maar geen hoog alcoholpercentage, maak dan gebruik van onvergistbare suikers. De meest gebruikte onvergistbare suiker onder thuisbrouwers is lactose.
Niet het drankje zelf, maar de schimmel in het bier: biergist. Koster legt uit dat gisten schimmels zijn van één cel groot. ,,Het zijn simpele gisten en daardoor is het makkelijk te begrijpen hoe deze werken en aan te passen zijn om er andere dingen mee te doen.''
Hop werd oorspronkelijk bij bier toegevoegd als natuurlijk conserveringsmiddel. Men wist van oudsher al dat hop een ontsmettende werking had. Hop bevat namelijk lupuline, een bittere, gele stof die de plant helpt beschermen tegen schadelijke micro-organismen en schimmels.
De periode dat het bier flink staat te gisten noemen we de hoofdgisting. De hoofdgisting duurt zo'n 3 tot 5 dagen bij bovengist en 5 tot 10 dagen bij ondergist.
Geduld: pilsbieren vereisen een lange lagerperiode nadat de gisting is voltooid. Koude lagering op een temperatuur van 3 - 5 °C voor een periode van 4 tot 12 weken is sterk aanbevolen voor het rijpen van pilsbieren.
Bier wordt gemaakt van water, graan, hop en gist. Met deze ingrediënten kun je eindeloos variëren en het resultaat zal steeds een ander bier zijn. Brouwen kun je thuis in de keuken doen, het enige wat je naast ons starterspakket nodig hebt is een pan en ruimte voor een vergistingsemmer.
Bier verkleint de kans op hart- en vaatziekten. Bier zorgt namelijk voor een stijging van een goede soort cholesterol, dat de kans op hart- en vaatziekten juist verkleint. Een bierdrinker loopt 40 tot 60 procent minder risico op een hartinfarct.
Rijst en maïs spelen ook een rol als zetmeelbron voor het brouwen van bier. Deze granen hebben een hoog zetmeelgehalte maar nauwelijks eiwitten. Met rijst krijg je bier met een dunner mondgevoel en wat drogere smaak. Maïs zorgt ervoor dat bier een heldere kleur krijgt en zachter van smaak wordt.
Van grootste invloed op de kleur van bier, is de gebruikte mout. Verder kunnen andere grondstoffen, zoals suikers (bruine), hop en vruchten ook de kleur van het bier beinvloeden. Ook de bewerkingen die het bier ondergaat, maischen, spoelen, koken, gisting en oxidatie, zijn factoren die kleur bepalen.
Als de gisting later op gang komt, heb je te weinig gist toegevoegd of heb je het wort onvoldoende belucht. Afhankelijk van het gist, de hoeveelheid zuurstof in het wort, de temperatuur, enz. kan de hoofdgisting ongeveer 3 tot 7 dagen duren.
Meestal wordt geadviseerd om ongeveer 3 tot 4½ liter water per kilo mout te gebruiken. Dat betekent dat bij tien liter water je eigenlijk niet meer dan 2½ tot 3 kilo mout mag gebruiken.
Je kunt namelijk de MBO 4 opleiding bierbrouwer volgen van het StiBON. Dit is de enige officiële Nederlandse opleiding waarin bierbrouwen het belangrijkste is. Het is een BBL MBO 4 traject en dat betekent dat je 4 dagen werkt in een brouwerij en 1 dag les krijgt op school. De opleiding duur in totaal 2 jaar.