Zo kan bijvoorbeeld chemotherapie uw eetlust wegnemen, waardoor u minder gaat eten. Ook is het mogelijk dat u bij het eten al snel een vol gevoel krijgt. Minder trek in de maaltijd kan tevens ontstaan doordat uw voedselinname door de tumor wordt belemmerd. Dit komt voor bij kanker in de mond, slokdarm, maag of darmen.
Gewichtsverlies veroorzaakt door kanker bestaat uit verlies van gelijke delen vetmassa en spiermassa. 1 kg gewichtsverlies betekent bij mensen met kanker al een verlies van 0,5 kg spieren. Mensen met overgewicht hebben namelijk wel meer vetweefsel maar niet meer spierweefsel dan slanke mensen.
Door kanker verandert de stofwisseling. Dit kan de oorzaak zijn van een slechte eetlust en een vol gevoel na het eten. Vaak verdwijnt de lekkere trek. Wanneer uw eetlust slecht is en minder eet kunt u afvallen.
Kanker is een ongecontroleerde deling van lichaamscellen. De cellen kunnen niet meer stoppen met delen en groeien in omliggende weefsels. Soms zaaien ze uit naar andere delen van het lichaam. Kanker kan bijna overal in het lichaam ontstaan.
Longkanker verantwoordelijk voor ruim 20% kankersterfte
De top vijf van kankervormen met de grootste sterfte in 2023 zijn: Longkanker: 9.911. Dikkedarmkanker: 4.459. Hematologische kanker: 3.615.
Symptomen en kwaliteit van leven
Zo komen vermoeidheid, pijn, benauwdheid en verlies van eetlust veel voor. In de terminale fase komen ook symptomen als gewichtsverlies, sufheid en verwardheid vaak voor.
Mensen met kanker kunnen in korte tijd veel afvallen: tot wel tien kilo in een paar weken. Deze sterke vermagering wordt cachexie genoemd. Simpelweg meer eten helpt niet om weer op gewicht te komen, en is geen andere behandeling om het gewichtsverlies tegen te gaan.
Mogelijke oorzaken van gewichtsverlies zijn darmaandoeningen zoals een infectie (zoals giardiasis), een overactieve schildklier, suikerziekte (diabetes mellitus) of lintwormen. Gewichtsverlies is niet altijd een reden om u zorgen te maken. Bij iedereen schommelt het gewicht wel een beetje.
Te veel afvallen kan komen door een ziekte, pijn, zorgen en te veel alcohol drinken. Je lichaam krijgt te weinig goede voeding. En gaat spieren afbreken. Eet dan dingen waar veel eiwit inzit, zoals ei, bonen, linzen, kip, vis, soja en noten.
Veelvoorkomende lichamelijke klachten van mensen met kanker in de terminale fase zijn pijn, misselijkheid/braken, vermoeidheid, anorexie (gebrek aan eetlust) en obstipatie. Pijn komt bij 70-90 procent van de kankerpatiënten voor, anorexie bij 40-80 procent.
Een patiënt met alvleesklierkanker eet dus niet alleen minder, maar kan zijn voeding ook minder goed verteren. Dit resulteert vaak in gewichtsverlies en het verlies van spiermassa. Als de voedingstoestand verslechtert, wordt het lichaam zwakker. Spierweefsel verdwijnt en de immuniteit gaat achteruit.
Sommige soorten kanker kunnen het ook moeilijker maken voor uw lichaam om voedingsstoffen op te nemen (malabsorptie genoemd). Gewichtsverlies kan vaker voorkomen bij longkanker en kankers in het bovenste deel van het maag-darmkanaal, zoals alvleesklier-, maag- en slokdarmkanker .
Door kanker kunnen je spieren ook achteruitgaan en kun je minder eetlust hebben. Daarbij kun je bij (chemo)behandeling ook klachten krijgen zoals smaakverandering (het eten smaakt anders of vies) waardoor je minder goed eet. Door de ziekte, de behandeling en de klachten val je dan gemakkelijk af.
Door de groei van een tumor of bijvoorbeeld door een grote operatie kan uw stofwisseling verstoord raken. De voedingsstoffen die u binnenkrijgt, ook bij gewoon gezond eten, zorgen dan niet meer voor voldoende brandstof. Daardoor gaat het lichaam op zoek naar een andere bron. En dat zijn de spieren.
Gewichtsverlies kan meerdere oorzaken hebben: vochtverlies, verlies van vetmassa, verlies van spiermassa of amputatie van een lichaamsdeel. Ze worden allemaal gevolgd door een lager getal op de weegschaal. Afvallen heeft maar één oorzaak: een negatieve energiebalans waardoor je vetmassa verliest.
Waarom je afvalt terwijl je veel eet kan verschillende oorzaken hebben. Het kan liggen aan het zout- en suikergehalte in je lichaam. Zout houdt bijvoorbeeld vocht vast waardoor je iets meer kan wegen dan normaal. Ook kan het zijn dat je veel eet, maar vooral calorie-arme producten zoals groenten en fruit.
Oorzaken van geen eetlust of weinig eetlust zijn: zwangerschap, stofwisselingsproblemen, chronische leverziekte, COPD, dementie, chronisch nierfalen, hartfalen, drugsgebruik, medicijngebruik of chemotherapie. Wanneer u veel gewicht verliest, is het belangrijk om een arts of diëtist te raadplegen.
De artsen kunnen in je bloed onder andere tumormarkers of tumormerkers meten. Dat zijn stoffen, meestal eiwitten, die je lichaam maakt als reactie op kanker of die door de kanker zelf gemaakt worden. Voorbeelden zijn CEA (bij dikkedarmkanker, maagkanker en pancreaskanker) en PSA (bij prostaatkanker).
Dat heeft te maken met de belasting van de tumor op het lichaam als geheel. Het delen van de cellen, het groeien en uitzaaien kost heel veel energie. Uiteindelijk ga je je eigen cellen afbreken om genoeg energie te kunnen leveren. Dat is funest voor je afweersysteem, waardoor je aan een simpel virus al kunt overlijden.
Chronische kankerpijn wordt ook aanhoudende pijn genoemd en is altijd aanwezig.Naast aanhoudende pijn kunt u ook last hebben van doorbraakpijn bij kanker. Doorbraakpijn is pijn die vaak plotseling opkomt en snel weer verdwijnt of minder wordt. Het is pijn die boven op pijn komt die u al langer heeft (chronische pijn).
Kanker en de behandeling vragen veel van je lichaam. Ook slecht slapen, weinig bewegen, pijn of een verminderde eetlust kunnen ervoor zorgen dat je moe bent. Na de behandeling duurt het vaak nog een paar maanden voor die vermoeidheid minder wordt. Het kost gewoon tijd en energie om te herstellen.