De oorzaak van eenzaamheidWie een levenspatroon heeft dat geen balans beidt in het leven, kan zich erg eenzaam voelen. Wie zich niet goed kan losmaken van dat gevoel, waardoor het blijft voortduren, heeft last van chronische eenzaamheid. Dit wordt ook wel “eenzaam zijn” genoemd.
Je kunt je eenzaam voelen als je je niet verbonden voelt met andere mensen. Je mist bijvoorbeeld een band met anderen of je hebt minder contact met mensen dan je zou willen. Hierdoor kun je je alleen, onzeker of verdrietig voelen. Een gevoel van eenzaamheid kun je vergelijken met een gevoel van honger.
Een belangrijke basis om verbondenheid te kunnen voelen is dat je positieve relaties hebt met andere mensen. Denk aan vriendschapsrelaties, partnerrelaties, relaties met je (klein)kinderen, maar ook relaties met je collega's en je buren. Ze bestaan uit vertrouwen, empathie en intimiteit.
Denk bijvoorbeeld aan een gebrek aan zelfvertrouwen, onvermogen anderen te vertrouwen, sterke verlegenheid, of emotionele instabiliteit. Eenzaamheid komt relatief vaak voor bij mensen met psychische klachten, zoals een angststoornis, depressie of autisme.
Zoals je ziet is eenzaamheid heel nadrukkelijk in het hoofd en in het hart geplaatst. zoals sommige mensen zeggen: een gat in je hart. De tweede is een indruk van de waardering van diezelfde emoties. Zoals je ziet zijn eenzaamheid en sociaal geïsoleerd zijn in dezelfde regio te vinden maar zijn ze niet gelijk.
Emotionele eenzaamheid treedt op als iemand een hechte, intieme band mist met één of meerdere personen. Meestal gaat het om de levenspartner. Er is een emotionele behoefte.
“Heel wat aspecten in een partnerrelatie kunnen bijdragen aan verbondenheid: tijd maken voor elkaar, samen leuke dingen plannen, kunnen praten over waar je mee zit, jezelf kunnen zijn bij elkaar, er zijn voor elkaar in goede en slechte tijden …”, zegt Anne Verlinden.
Als je meer verbinding met jezelf wil maken, is het vrijmaken van tijd voor jezelf een goed begin. Maak per dag 10 minuten vrij om iets te doen met jezelf. Ga mediteren, hardlopen, in bad, maak een wandeling in de natuur of iets anders wat echt bij je past.
VRAAG: Wat is het verschil tussen binding en verbinding tussen mensen? BEVINDINGEN: Bij binding ben je onbewust verbonden en ervaar je de ander niet werkelijk als een ander persoon met een eigen werkelijkheid. Verbinding betekent dat je bewust de relatie met de ander als de ander aangaat.
Jezelf kwijt zijn ontstaat vaak doordat je (onbewust) van iets of iemand anders uit gaat, in plaats van jezelf. Wellicht heb je veel stress gehad de afgelopen tijd en ben je dingen gaan doen voor anderen, in plaats van voor jezelf. Door jezelf te lang te vergeten verlies je vaak de connectie met jezelf.
Verbinding is volgens schrijfster Brené Brown de energie die bestaat tussen mensen wanneer zij zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. Het gaat om kunnen geven en ontvangen zonder oordeel en steun en kracht ontlenen aan de relatie.
We voelen altijd op ieder moment iets, net zoals we op ieder moment ademhalen. Als we geen stroom van gevoelens waarnemen, voelen we onze eigen bescherming die we om bepaalde gevoelens hebben aangebracht.We noemen dit 'niet voelen' of 'niks voelen'. Het voelen van deze bescherming is echter ook een vorm van 'voelen'.
Zeker als het langdurig aanhoudt, leidt eenzaamheid tot gezondheidsrisico's, minder meedoen in de samenleving en een gevoel dat welzijn of geluk tekortschiet. Eenzaamheid verhoogt zelfs de kans op voortijdig overlijden. Er kan een vicieuze cirkel ontstaan waarbij gevolgen de eenzaamheid versterken.
De keuze tussen gevoel en verstand, tussen je hart en je hoofd, is in feite vaak een keuze tussen angst en liefde. Een keuze tussen “overleven” of “leven”. Wat heel veel gebeurt, is dat het brein het hart overschreeuwt. Het brein is namelijk ook de plaats waar de emoties vandaan komen.
Alexithymie (uitgesproken als: /ˌalɛksiti'mi/, uit het Griekse ἀ-, λέξις en θυμός, letterlijk zonder woorden voor emoties) is een persoonlijkheidstrek gekenmerkt door moeilijkheden in het beschrijven en onderscheiden van gevoelens, een beperkt fantasieleven en een denken dat voornamelijk gericht is op de buitenwereld ...
Je verloren voelen
Voel jij je verloren en wil jij over je zelfmoordgedachten praten maar liever niet met een bekende? Bij 113 Zelfmoordpreventie werken enkel professionals die je kunnen helpen als je je verloren voelt. Weet dat je niet de enige bent met deze gedachten en dat er wat aan te doen is.
De manier om de rust, veiligheid en geborgenheid te vinden waar jij zo naar verlangt, is om dit aan jezelf te geven. Laat je gevoel toe en blijf er even bij. Daarvoor is die tijd en ruimte nodig voor jou. Tijd om je eigen gevoel een plek te geven en om de emoties die daar achter liggen eindelijk eens toe te laten.
Emotionele intimiteit is minder concreet en gaat over het gevoel van verbondenheid: de steun die je ervaart van je partner bijvoorbeeld, of je je begrepen, geaccepteerd en geliefd voelt, maar ook hoe open je kan zijn over wat je voelt.
Er bestaan meerdere categorieën van eenzaamheid. Elk met net weer een andere nuance. De meest voorkomende drie soorten zijn emotionele, sociale en existentiële eenzaamheid.
Als je sociale contacten verwateren, kun je je eenzaam voelen. Eenzaamheid kan dan weer je fysieke en mentale gezondheid verslechteren (bijvoorbeeld door hogere bloeddruk, slechtere nachtrust, een grotere kans op depressie en slechtere cognitie).