De reden waarom mensen pesten heeft eigenlijk maar met een ding te maken: gezien worden. Pesten heeft te maken met het machtsspel wat gespeeld wordt tussen mensen. Het 'helpt' de pester om zich boven de ander te zetten, zich beter te voelen of voor te doen. Vaak geven mensen een andere reden aan hun pestgedrag.
Voor de meeste kinderen is pesten vooral een manier om meer (sociale) status en aanzien in een groep te verkrijgen. Ook kan pesten kan een manier zijn voor kinderen om te experimenteren met sociale vaardigheden en te testen welke gedrag wel en niet acceptabel is.
Sociale positie
Kinderen of jongeren kunnen zichzelf sterker voelen door een ander klein te maken. Ze krijgen een gevoel van macht, en vergroten daarmee hun status binnen de groep. Pesters lijken vaak populair bij andere kinderen, ook al worden ze niet altijd aardig gevonden.
Ze zijn impulsief, explosief, agressief en bedreigingen van een fysieke aard worden geuit. Egocentrisch, hebben geen voeling met anderen hun emoties. Ze zijn zeer angstig om als een bedrieger te worden ontmaskerd. Zeer bombastisch om incompetentie te maskeren.
Vrouwen komen vrijwel even vaak met pesten in aanraking als mannen. Jongeren zijn vaker slachtoffer dan ouderen. Zo gaf 4 procent van de 15- tot 18-jarigen in 2021 (ongeveer 28 duizend personen) aan dat zij in de afgelopen twaalf maanden zijn gepest, tegen 1 procent van de 65-plussers.
Oorzaken van pesten. Veelvoorkomende redenen om te pesten zijn: jaloezie, groepsdruk, negatief zelfbeeld, zelf gepest zijn, sociale onhandigheid of de gezinssituatie.
Pesten, uitschelden, treiteren of negeren, maken je enorm kwaad of verdrietig, maar zijn niet strafbaar. Je kunt dus niet standaard aangifte doen van pesten. Dat kan pas zodra je bedreigd wordt.
Fysiek pesten kwam het meeste voor in de leeftijdsgroep van 6 tot 9 jaar. Emotioneel pesten bereikt ook in de leeftijdsgroep van 6 tot 9 jaar het hoogste aantal, maar blijft even hoog in de leeftijd van 10 tot 13 jaar en neemt daarna af in de leeftijd van 14 tot 17 jaar.
Daarom kun je de pestkop het beste terug pakken door het anders aan te pakken. Wees het overal mee eens en zeg overal rustig en vrolijk ja op. Je kunt zelfs complimenten maken. Zegt de pestkop: 'Jij bent een sukkel' dan zeg jij: 'Klopt, helemaal waa.
Pesten kan iedereen op elke leeftijd overkomen. Het is een vorm van mentale en/of fysieke mishandeling waarbij geprobeerd wordt om iemand buiten de groep te zetten en te houden. Pesten kan angst, stress, eenzaamheid en een gebrek aan zelfvertrouwen veroorzaken. En het stopt vaak niet vanzelf.
Lichaam: je kan slapeloos zijn, misselijk, hartkloppingen hebben, hoofdpijn, spierpijn, ademhalingsproblemen … Mentaal welzijn: je voelt je slecht en eenzaam. Je hebt steeds minder zelfvertrouwen, je vindt jezelf dom of niet mooi, je bent de hele tijd bang en bent vaak niet meer spontaan.
Als je geplaagd wordt, kun je er meestal de humor wel van inzien en merk je dat er niets kwaads mee bedoeld wordt.Het wordt pesten wanneer het opzettelijk bedoeld is om jou te kwetsen.
Pesten met woorden: roddelen, uitlachen, schelden, dreigen, leugens vertellen, kwetsende woorden gebruiken, voortdurend kritiek leveren… Pesten door de andere lichamelijk pijn te doen: duwen, slaan, schoppen…
Maar wanneer is een mondelinge bedreiging een misdrijf? Het moet gaan om bedreiging met geweld, moord, mishandeling of brandstichting. Dit geldt ook voor een schriftelijke bedreiging (e-mail, sms, Whatsapp etc.).
Artikel 285 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) stelt bedreiging strafbaar.
' 'Pesten is een vorm van psychische mishandeling', zegt Baillien. 'Het is lastig meetbaar. Toch weten we drie groepen slachtoffers van structureel pesten te onderscheiden. ' Die groepen verschillen door de mate waarin zij worden gepest.
Ook kunnen zeer emotioneel ingrijpende gebeurtenissen zoals verwaarlozing, pesten of afwijzing tot een trauma leiden. Dit kan de basis vormen voor een negatief zelfbeeld en persoonlijkheidsproblematiek. In beide gevallen kan er sprake zijn van een posttraumatische stressstoornis, ofwel PTSS.
Pesters proberen hun onzekerheid te verbergen door stoer te doen tegenover anderen en kiezen een gemakkelijk slachtoffer uit. Meestal is dit iemand die verlegen is, moeilijk contacten legt of andere hobby's heeft dan de meeste andere kinderen. Soms is een pestkop iemand die vroeger zelf gepest werd.
De essentie van de No Blame-aanpak
Aangezien pesten een groepsprobleem is betekent dit dat een individu zelden tot nooit het probleem kan oplossen, want een individu kan niet winnen van een groep. De groep moet in actie komen. De essentiële elementen in deze methode zijn: Niemand wordt gestraft.