In essentie laat het onderzoek zien dat ouders en leerlingen kiezen voor de vrijeschool vanwege de aandacht voor de brede persoonsvorming en talentontwikkeling van leerlingen. Hierin zit de onderscheidende kwaliteit van de vrijeschool.
Moet een kind kunstzinnig begaafd zijn om geschikt te zijn voor de vrijeschool? Nee, de vrijeschool is er voor iedereen. De docenten zullen, met bewustzijn voor de talenten die de kinderen zelf mee brengen, het onderwijs zo proberen vorm te geven dat ieder kind tot zijn of haar recht komt.
De vrijescholen hebben niet alleen een flinke sprong in aantal gemaakt, maar ook in kwalitatieve ontwikkeling. In haar vergelijking tussen vrijescholen met reguliere scholen voor voortgezet onderwijs concludeerde Hilde Steenbergen nog dat vrijescholen op bijna alle cognitieve opbrengsten lager scoren.
De vrijeschool ziet de geestelijke wereld als een realiteit zoals de fysieke wereld. Deze werelden zijn verbonden en beïnvloeden elkaar. Ieder mens wordt in de wereld geboren met een levensbestemming en begint een ontwikkeling van geest, ziel en lichaam.
Naast vakken die het denken aanspreken geven we vakken die het sociale en het kunstzinnige in het kind ontwikkelen. Er zij n kennisvakken zoals rekenen, taal, aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en natuurkunde. Daarnaast zijn er kunstzinnige vakken zoals schilderen, tekenen, muziek, boetseren en toneel.
De vrijeschool is een onderwijsconcept dat is gebaseerd op persoonsvorming. Met het woord 'vrij' wordt bedoeld dat een leerling zich in vrijheid op elk vlak van zijn persoonlijkheid moet kunnen ontwikkelen. Daarom zijn er naast de gewone leervakken ook standaard veel creatieve- en doevakken.
De vrije scholen mogen alleen examens op mavo-, havo- en vwo-niveau afnemen.De mavoleerlingen doen in klas 10 mavo-examen. Individuele leerlingen kunnen daarna eventueel doorstromen naar de 11e klas voor het havotraject.
De vrijeschool is een vorm van vernieuwd klassikaal leren. Het onderwijs is niet vrijblijvend, maar de kinderen krijgen (naast werk- en oefenmateriaal uit lesmethodes) opdrachten die zij op hun eigen manier kunnen uitwerken. Het lesplan en de leerdoelen voor ieder schooljaar staan vast.
Waar komt de naam 'vrijeschool' vandaan? Het 'vrij' in de naam van vrijescholen zegt niets over hoe vrij de leerlingen in de klas en op school zijn. Daarover bestaat vaak verwarring. De vrijeschool kent juist duidelijke structuren en ritmes in de klas, het onderwijs én in de hele doorlopende leerlijn.
In schooljaar 2023-2024 zijn er in totaal 132 vrijescholen in Nederland die via een bestuur zijn aangesloten bij de Vereniging van vrijescholen. Dat gaat om 100 vrijescholen in het primair onderwijs en 32 vrijescholen in het voortgezet onderwijs. Waar komt de naam 'vrijeschool' vandaan?
Vrijeschoolonderwijs is al meer dan 100 jaar oud. In 1919 ontwikkeld door Rudolf Steiner op verzoek van de eigenaar van de Waldorf Tabaksfabriek in Stutgart die voor de kinderen van zijn werknemers goed onderwijs wilde. Behoorlijk uniek in een tijd waarin arbeiders meestal alleen maar uitgebuit werden.
Het Nederlandse onderwijssysteem behoort nog steeds tot de wereldwijde top. Volgens een nieuw rapport van het World Economic Forum en Mercer is het educatiestelsel in ons land het zevende beste ter wereld. Koploper is met afstand Finland, gevolgd door Canada en Singapore.
Deze gedachte is geïnspireerd door de antroposofie van Rudolf Steiner, de grondlegger van de vrijeschool. Die gaat er vanuit dat elk kind van nature speciale talenten en behoeften heeft, die deze onderwijsvorm kan stimuleren en ondersteunen.
Ruim 100 jaar geleden maakte het onderwijs in Nederland belangrijke ontwikkelingen door. Er ontstond ruimte voor nieuwe ideeën over pedagogie en over onderwijs. En dit opende de weg naar vernieuwingsonderwijs. In 1923 werd de eerste vrijeschool van Nederland geopend in Den Haag.
Volgens de denkwijze van Maria Montessori moeten kinderen zich ontwikkelen in een omgeving waar ze eenvoudig kunnen bewegen en ontdekken. Daarom raadde ze tafels en stoelen aan die kinderen zelf kunnen verplaatsen en groeperen. Sommige taken mogen op speciale kleedjes worden gedaan.
Tarieven bij een particuliere school
In de bovenbouw zijn de verschillen in de tarieven ook groot. Het tarief kan oplopen van € 15.495,- tot € 39.500,- met allerlei tarieven daar tussen in bij verschillende scholen. Gemiddeld kost een volledig schooljaar op een particuliere school in de bovenbouw €24.300,-.
Als ouder betaalt u geen lesgeld voor de basisschool van uw kind. De school kan wel een vrijwillige ouderbijdrage vragen voor extra activiteiten. Ook moet u betalen voor buitenschoolse opvang (BSO) en voor bepaalde kosten van het overblijven op school (tussenschoolse opvang).
Elke leerling op de middelbare school kost de overheid ongeveer € 7.300 per jaar.
Het vrij onderwijs bestaat hoofdzakelijk uit confessionele scholen, die aan een godsdienst zijn gebonden. De katholieke scholen vormen de grootste groep. Maar er zijn ook vrije scholen van een andere godsdienst, zoals joodse of protestantse scholen.
Montessori is een onderwijsconcept voor de voorschool, basis- en voortgezet onderwijs. Op een montessorischool leren kinderen zelfstandig werken en zitten zij met meerdere jaargroepen in een klas. Tegenwoordig combineren montessorischolen vaak montessorimateriaal met reguliere taal- en rekenmethodes.
Het concept van jenaplan
In het jenaplanonderwijs staat het kind centraal. Ieder kind is uniek in zijn ontwikkeling, talenten en leerstijl. En omdat ieder kind uniek is, gaat het er bij jenaplan om dat kinderen leren van die verschillen en dat zij die respecteren.
Laag: Dit omvat onderwijs op het niveau van basisonderwijs, het vmbo, de eerste 3 leerjaren van havo/vwo of de assistentenopleiding (mbo-1).
Waldorf is de internationale benaming voor vrijeschoolonderwijs, een wereldwijde stroming binnen het onderwijs die al meer dan honderd jaar bestaat. Het onderwijs op het Mercurius College is gebaseerd op het 'hoofd, hart en handen' uitgangspunt van het vrijeschoolonderwijs.
Een verschil tussen het Daltononderwijs en Montessorionderwijs is dat een Daltonschool vaak iets specifieker is in hoe de opdracht moet worden uitgevoerd in vergelijking met een Montessorischool. De belangrijkste ankerpunten in het Daltononderwijs zijn samenwerken, zelfstandigheid en vrijheid in gebondenheid.