Milieubelasting van nieuw en kringlooppapierZowel gerecycled papier als nieuw papier heeft water en energie nodig voor de productie. Dat zorgt voor milieubelasting. Het kost evenveel energie om papier te maken van oudpapier als van hout. Er is wel een verschil in water- en landgebruik.
Recycling van papier en karton is onderdeel van de duurzaamheidsuitdaging. Door hergebruik vermindert het beroep op nieuwe grondstoffen, wordt afval voorkomen en ervoor gezorgd dat CO2 langer blijft opgeslagen in het papier en karton.
Papier en karton zijn niet eindeloos recyclebaar, zoals blik of glas. Papiervezels verliezen tijdens het recyclingproces een deel van hun sterkte-eigenschappen; de vezels worden korter bij elke keer dat ze gebruikt worden.
Het Europese recyclingpercentage voor papier en karton bedroeg ruim 72% in 2019. 89% van het in Nederland op de markt gebrachte papier en karton wordt gerecycled (2021).
Wanneer je in de winkel staat, herken je het aan de labels op de verpakking. De belangrijkste labels zijn Nordic Swan, Der Blaue Engel, het Europees Ecolabel en FSC recycled.
Papierrecycling draagt bij aan duurzaamheid. Het voorkomt afval en vermindert gebruik van hout. Alle Nederlanders, bedrijven en gemeenten maken samen de papier- en kartonkringloop mogelijk en werken zo mee aan de verduurzaming van de samenleving.
Nieuwe papiervezels zijn afkomstig uit natuurlijke materialen zoals bomen; er worden dus minder bomen gekapt. Papier kan maar liefst 4 tot 7 keer worden gerecycled. Een ander voordeel is dat papierfabrieken, die gerecycled papier maken, minder energie, minder water en chemicaliën gebruiken om dit soort papier te maken.
Terugdringen plastic lastig en complex
Dus gerecycled plastic is al snel duurder dan nieuw plastic.
De prijs van oud papier en karton is sinds kort 150 euro per ton, dan wel 15 cent per kilo.
Hoewel kassabonnetjes vaak van papier zijn gemaakt, mogen ze niet bij het oud papier worden weggegooid. Dit komt doordat kassabonnetjes meestal een coating bevatten die niet recyclebaar is.
Waarom mag vies papier of karton niet bij het oud papier? Vies papier of karton mag niet bij het oud papier maar hoort bij het restafval, omdat het niet goed gerecycled kan worden. Het vet in de papiervezels maakt de vezels onbruikbaar voor recycling. Gooi dus alleen schoon papier en karton bij het oud papier.
Vanaf nu mogen kassabonnen gewoon bij het oud papier en zijn ze geschikt voor recycling.
Papier kan niet oneindig gerecycleerd worden. Na elke bewerking vermindert de kwaliteit van de houtvezels. De vezels kunnen gemiddeld vijf tot zeven keer opnieuw worden gebruikt. Om de kwaliteit van het eindproduct te verhogen, kunnen nieuwe vezels worden toegevoegd.
Het oud papier en karton wordt machinaal gesorteerd. Het karton wordt in balen geperst en verkocht voor de kartonindustrie. Het oud papier wordt grondstof voor nieuw papier. Via de transportband komt het papier in de 'drumpulper' terecht, waar de oude kranten en tijdschriften verpulpt worden met water en zeep.
Van papier naar pulp en nieuw papier
Na de inzameling gaat het oud papier naar een regionaal verwerkingsbedrijf. Door het papier na reiniging en sortering op te lossen in water wordt het papierpulp: vezelbrij. Vervuiling zoals plakband, paperclips en nietjes wordt verwijderd.
Recyclen kost meestal (veel) minder energie dan het winnen van grondstoffen en maken van nieuwe materialen. Voor nieuw aluminium is bijvoorbeeld 20 keer zoveel energie nodig als voor het omsmelten van oud aluminium. De kwaliteit van gerecyclede materialen is meestal net zo goed.
Nog duurzamer dan recycling maakt upcycling van afvalstromen – waaronder bestaande stortplaatsen – een lange-termijn bron van ruwe materialen voor de industrie en vermindert de behoefte aan nieuwe grondstoffen.
In de Europese Unie ligt het recycle-percentage gemiddeld nog lager. Wereldwijd is het percentage nog heel laag: 14% wordt gescheiden ingezameld en slechts 5% wordt gerecycled.
Kartonafval is een waardevolle secundaire grondstof voor de productie van nieuw karton en daarom geld waard op de globale markt voor organische vezels. Daarentegen fluctueert de prijs voor karton net als andere secundaire grondstoffen aanzienlijk.
Richtprijzen voor ondersoorten oud papier in Europa, gesorteerd, geperst in balen en afgehaald liggen nu tussen € 50 en € 80 per ton. De prijzen zijn afhankelijk van de kwaliteit, het volume, de geografische ligging en het geladen gewicht.
De productie van karton en papier veroorzaakt lucht- en watervervuiling. Voor de productie zijn relatief veel grondstoffen (hout), water en energie nodig. Bovendien is voor de productie van hout (landbouw)grond nodig, en dat is schaars.
De uitstoot van papier
De cijfers liegen er niet om, ontdekte ik: de papierindustrie heeft een enorme CO2-uitstoot, namelijk zo'n 7 procent van de totale jaarlijkse mondiale uitstoot. Dat is bijna drie keer meer dan die van luchtvaart (2,5 procent).
Een goede eerste stap om duurzamer te worden, is om gebruik te maken van gerecycled wc-papier. Toiletpapier dat is gemaakt van gerecycled papier, veroorzaakt maar liefst 74% minder luchtvervuiling. De tweede stap in de goede richting is om te kiezen voor papier dat gebleekt is zonder chemicaliën.