Hoe komt dat toch? Dat komt omdat het zeewater de kleur krijgt door de zon. Water zelf heeft helemaal geen kleur maar is doorzichtig. De kleur van de zee bestaat namelijk voor een deel uit licht dat via het wateroppervlak terugkaatst.
Daarom is zie je vaak mooie blauwe zeeën omdat de kleur blauw wordt weerkaatst. Maar de Noordzee zit vol stofdeeltjes en plantdeeltjes. Daardoor kunnen de blauwe stralen niet goed door het water dringen en wordt het licht niet weerkaatst en lijkt het water groengrijs.
Slib en plankton
Slibdeeltjes en plankton nemen alle rode lichtstralen op en kaatsen de blauwe lichtstralen terug. De kleur van het water is de kleur die terugkaatst in de ogen. In het geval van de zee is dat blauw of blauwachtig.
Als het water schoon is worden de blauwe stralen gereflecteerd, waardoor het water blauw lijkt. Hoe dieper en groter het water is, hoe blauwer de zee lijkt. Dit komt doordat er midden in de zee bijna geen vervuiling is, waardoor de blauwe stralen helemaal terugkaatsen.
Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
Terwijl de laagste zeewatertemperaturen worden aangetroffen in de ijsgebieden rond de poolstreken, zijn de hoogste temperaturen gemeten in vrijwel afgesloten randzeeën als de Rode Zee en de Perzische Golf, waar temperaturen voorkomen van 35°C.
De groenbruine Noordzee
Troebel water kaatst juist gele en groene lichtdeeltjes terug, waardoor er een geelgroene kleur ontstaat. Zo heeft de Noordzee bijvoorbeeld een groenbruine kleur. Dit komt door de vele algen die in de Noordzee leven.
Dat is dus ook het geval bij de Noordzee. De bodem wordt steeds omgewoeld door golven en daardoor wordt er veel bruin zand en kleideeltjes in het water zweven. Licht dat tegen die deeltjes botst en dus wordt teruggekaatst ziet er dus bruin uit.
De troebele band in onze kustzone wordt versterkt door de zogenoemde estuariene circulatie. Dat circulatiepatroon komt voor in elke monding van rivieren waar zoet en zout water zich met elkaar vermengen. Zoet water is lichter dan zout water.
Vaak wordt gedacht dat de kleur komt van mineralen in het water. Maar dit niet waar. De oorzaak van de kleur is de lichtval. De kleur rood in het licht wordt geabsorbeerd, terwijl blauw en groen juist worden gereflecteerd.
Zeewater bevat diverse zouten in opgeloste toestand en is daarmee ongeschikt als drinkwater. Het zoutgehalte of saliniteit wordt in promilles (‰) uitgedrukt. In 1 liter zeewater komen gemiddeld de volgende hoeveelheden zouten voor: 24 gram natriumchloride (NaCl)
De enige manieren om meer drinkbaar water beschikbaar te maken, is door ontzouting en hergebruik. In regio's waar grondwater en oppervlaktewater schaars zijn, wordt al heel lang zeewater ontzout. Koeweit bijvoorbeeld haalt al zijn drinkwater uit zeewater.
Door het water zelf, maar vooral door de opgeloste en zwevende stofdeeltjes in dat water. De rode stralen worden het eerst opgenomen in het water. Water absorbeert rood licht 100 maal meer dan blauw licht en verstrooit blauw licht 5 maal meer dan rood licht.
Natuurstranden zijn niet eens 'echte' stranden, want de hele Kroatisch kust bestaat van nature uit rotsen, waardoor iedere plek met helder zeewater een goede zwemplek is, of je er nu een echt strand aantreft of niet.
Een blauwe zee kan dus ook vervuild zijn, maar de vervuiling bestaat uit kleinere deeltjes dan de vervuiling in een zee die er bruin of groen uitziet. Je denkt nu misschien: maar hoe zit het dan met een plas regenwater? Die is echt wel vervuild, maar toch doorzichtig.
'Het zand bepaalt alleen de kleur, niet hoe schoon het water is. In het heldere water kan meer vervuiling, bijvoorbeeld fosfaat of nitraat, zitten dan in het donkere water. Om dit echt zeker te weten, moet het water geanalyseerd worden', legt Willem uit.
De Nederlandse stranden aan de Noordzee worden steeds schoner. Uit onderzoek van Stichting De Noordzee blijkt dat er een kwart minder afval op de stranden ligt dan tien jaar geleden. De stichting analyseerde data van twintig jaar onderzoek naar strandafval op niet-toeristische stranden.
Die slibdeeltjes – zand, klei, overblijfselen van schelpen en dode organismen, maar ook algen en bacteriën – komen hoofdzakelijk in het zeewater terecht door het onderwaterleven en de erosie van de bodem en de kliffen, maar ook via de rivieren die in de Noordzee uitmonden, zoals de Schelde en de Maas.
Schiermonnikoog: breedste strand van Europa
Het Noordzeestrand is gigantisch en op het breedste punt maar liefst één kilometer breed. Zover het zicht reikt zie je alleen maar zand, zand en nog eens zand.
De Middellandse Zee blijft een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Er drijft vier keer meer zwerfafval in rond dan in de Noordzee, blijkt uit een net gepubliceerde studie van het gezaghebbende Franse zeeonderzoeksinstituut Ifremer.
Dat zout in het zeewater komt van rivieren die in de zee uitmonden. Voordat ze dat doen stromen ze eerst door allerlei gebergten en landschappen. Daarbij voeren ze kleine stukjes gesteente mee. Die steendeeltjes kunnen chemische verbindingen met elkaar aangaan waardoor er zout wordt gevormd.
Blauw licht wordt het sterkst teruggekaatst in water waarin zeer weinig fijne deeltjes zweven. Blauw zeewater is dan ook arm aan organismen. Troebel water weerkaatst de groene en gele stralen, zodat het water groene tinten krijgt.
Vooral tijdens zwoele zomeravonden kan de zee gaan lichten op plekken waar het water beweegt, zoals in de golven. Dat is heel bijzonder om te zien! Het blauwachtige licht wordt veroorzaakt door zeevonk, een bolvormig, ééncellig organisme.
Bovendien is het rond de Middellandse Zee lekker warm en dampt deze als het ware uit. Hierdoor is het zoutgehalte in de Middellandse Zeel heel wat hoger dan in de Noordzee. In de Noordzee is er immers heel wat stroming en wordt het zeewater constant gemengd en "ververst".
Tijdens de laatste ijstijd was de Noordzee een grote steppe, waar prehistorische dieren als mammoeten en wolharige neushoorns liepen. Zo'n 9.000 jaar geleden kwam er een eind aan de ijstijd en begon het water te smelten. Hierdoor ontstond de Noordzee.