Waarom schrijf je een probleemstelling? Je schrijft een probleemstelling om duidelijk te maken wat het doel van je scriptie is. Dit is niet alleen prettig voor iemand die je scriptie leest, maar ook voor jezelf omdat het je helpt je focus te houden op dat wat je probeert op te lossen met je onderzoek.
Waar presenteer je de probleemstelling? Je introduceert de probleemstelling in je introductie (inleiding), maar ook kort in de samenvatting. Verder moet je vaak een probleemstelling opnemen in je plan van aanpak, onderzoeksvoorstel, stageverslag of adviesrapport.
Geef in je probleemstelling duidelijk aan waar en wanneer het probleem zich afspeelt, wie betrokken is bij het probleem en wie er last van heeft. Je beschrijft ook welke informatie over het probleem bekend is en wat al tevergeefs geprobeerd is om het probleem op te lossen.
Je probleemstelling leidt tot je hoofdvraag. Het verschil is als volgt: Probleemstelling: Hierin beschrijf je het probleem dat je gaat onderzoeken. Hoofdvraag: Hiermee geef je aan op welke exacte vraag in relatie tot het probleem je met jouw onderzoek een antwoord gaat geven.
Het onderwerp
Het formuleren van de probleemstelling begint bij het onderwerp van de scriptie. Dat beginpunt vormt de basis van het onderzoek. Als je je onderwerpkeuze goed hebt voorbereid, is je onderwerp relevant en redelijk afgebakend.
Hoewel je de probleemstelling al hebt afgebakend tot een klein onderwerp, is deze vraag nog steeds te groot om in één keer te kunnen beantwoorden. Je zult de probleemstelling dus moeten opdelen in een aantal kleinere vragen.
Vaak wordt gezegd dat de probleemstelling hetzelfde is als de onderzoeksvraag. Er is wel degelijk verschil tussen beide. Je probleemstelling gaat echt over het probleem dat onderzocht wordt, terwijl de onderzoeksvraag betrekking heeft op het probleem waar je scriptie antwoord op gaat geven.
Een probleemanalyse is niet hetzelfde als een probleemstelling. In je probleemanalyse ga je dieper in op je brede probleem door de context van je vraagstuk te bespreken en probeer je het probleem af te bakenen. Op basis hiervan stel je vervolgens de probleemstelling op.
De centrale vraagstelling is de hoofdvraag of de belangrijkste vraag waar door middel van het uitvoeren van een onderzoek een antwoord op moet worden gegeven. Een onderzoek wordt meestal uitgevoerd om een probleem op te lossen. Dat probleem kan al dan niet expliciet zijn geformuleerd.
Een probleemstelling bevat dan drie onderdelen: waar zit het probleem, wat is het probleem, en waarom is het een probleem. Voorbeeld: “de afdeling klachtafhandeling (waar) slaagt er niet in om binnen een week de klachten af te handelen (wat).
Twee soorten doelstellingen
Voorbeeld: een organisatie ziet de klanttevredenheid voor het derde jaar op rij dalen. Doelstelling organisatie: eind [jaartal] is de klanttevredenheid gestegen van 5,3 naar 6,0. Er is een plan om de komende jaren de klanttevredenheid te laten groeien.
Kenmerken van een goede probleemstelling
Eén zin: één korte en duidelijke zin (als deze erg lang wordt dan liever opsplitsen in deelvragen) Specifiek geformuleerd: helder afgebakend (wat wel en wat niet), precies en scherp. Relevant: toegevoegde waarde (voor wetenschap, maatschappij, afstudeerorganisatie)
Wie, wat, waar, wanneer, waarom? Er zijn een aantal vragen die je kunnen helpen bij het maken van de probleemanalyse voor je scriptie, de zogenoemde 6W-vragen (Verhoeven, 2007). Deze vragen zijn een leidraad, niet alle vragen zijn even relevant voor jouw probleem.
Een probleemanalyse bestaat uit het signaleren van een probleem, het opsporen van de oorzaken, het scheiden van de hoofd- en bijzaken en verbanden leggen tussen de verschillende problemen. Een probleemanalyse kijkt dus echt naar het probleem zelf en (nog) niet naar de oplossing ervan.
De 5W2H-methode is een efficiënte tool voor het analyseren van een probleemstelling. De naam van de methode staat voor de 5 W's: Wie, Wat, Wanneer, Waar, Waarom en de 2 H's: Hoe en Hoeveel.
Bij het schrijven van een probleemanalyse maak je twee dingen duidelijk: wat het probleem precies is en waarom het opgelost moet worden. Door hierover na te denken kom je tot een goede probleemstelling. Daarnaast kom je tot een doelstelling. Hierin beschrijf je wat je precies met je onderzoek wilt bereiken.
Het doel van een probleemanalyse is om je onderwerp te verkennen en af te bakenen, zodat je vervolgens een specifieke probleemstelling en doelstelling kunt formuleren. Ook helpt de probleemanalyse je op weg om de juiste hoofd- en deelvragen op te stellen.
Het doel van het onderzoek en de onderzoeksvraag geven namelijk aan hoe de verdere opzet van het onderzoek eruit zal zien. En een goede onderzoeksvraag zorgt ervoor dat je aan het eind van het onderzoek de juiste informatie in handen hebt waarmee je actie kunt ondernemen.
De hoofdvraag is het belangrijkste onderzoeksvraag van je scriptie. Je stelt je hoofdvraag op aan de hand van je probleemstelling. Een goede hoofdvraag is onderzoekbaar, haalbaar, origineel, complex, relevant, specifiek en focust zich op één probleem.
Je bepaalt pas wat je precies wilt gaan onderzoeken als je een onderwerp voor je profielwerkstuk hebt gevonden. Je stelt dan een onderzoeksvraag, ook wel hoofdvraag genoemd, op. Om zo'n hoofdvraag te kunnen stellen moet je goed weten wat je met jouw onderzoek wilt bereiken.
De onderzoeksvraag is de vraag die gedetailleerd beschrijft waar jouw onderzoek zich op focust. De onderzoeksvraag is de vraag die volgt op je hoofdvraag. De hoofdvraag geeft in zeer brede zin richting aan je onderzoek. Stel je voor dat je een onderzoek doet bij Bedrijf X waar product Y slecht verkoopt.
Zorg dat je doelstellingen duidelijk omschrijven wat je wilt behalen. Dat is mogelijk door je doelstellingen SMART te maken. Met SMART wordt specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden bedoeld. Door die methode te gebruiken zorg je dat je doelen concreet, meetbaar en haalbaar zijn.