Met de grondwetsherziening van 1848 door Johan Rudolph Thorbecke werd de macht van de koning beperkt. De Koning is onschendbaar en de ministers verantwoordelijk. Ministers moeten voor het beleid van de regering verantwoording afleggen aan het parlement.
Macht heeft de koning niet. Voor het uitvaardigen van wetten en besluiten zijn de handtekening van zowel de koning als een minister nodig. De minister(s) zijn verantwoordelijk. De positie van de koning en de opvolging zijn geregeld in de Grondwet, vandaar dat in Nederland sprake is van een 'constitutionele monarchie'.
Opzettelijke beleediging den Koning of der Koningin aangedaan, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren of geldboete van de eerste categorie.
Koning Willem Alexander, koningin Maxima, prinses Amalia en prinses Beatrix krijgen jaarlijks een onbelaste uitkering. Zo ontvangt koning Willem-Alexander in 2022 ongeveer € 6,1 miljoen, waarvan ongeveer € 5,1 miljoen als tegemoetkoming voor personeels- en materiële kosten.
De minister-president en de overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen.
Koning Willem-Alexander krijgt volgend jaar 6.132.000 euro.
Het eerste deel (de 'A-component') is zijn inkomen. Daarvan kan hij boodschappen en andere noodzakelijke dingen kopen. Van het tweede deel (de 'B-component') kan hij zijn directe personeel betalen, maar ook zijn kosten om er goed uit te zien als koning.
Grondwettelijk is de koning het staatshoofd en maakt hij deel uit van de regering. Ook heeft hij een rol in de kabinetsformatie en het wetgevende proces. Hij moet elke wet ondertekenen om deze in werking te doen treden.
Het salaris van de minister-president is € 170.910 inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2020). Daarnaast heeft de minister-president recht op een vaste onkostenvergoeding en een aantal andere tegemoetkomingen en voorzieningen. Dat is geregeld in artikel 10 van het Voorzieningenbesluit.
Met een prijskaartje van krap 350 miljoen per jaar, behoren de Oranjes tot de duurste monarchen van Europa. Alleen de Britse vorsten vragen meer voor hun diensten: zo'n 450 miljoen euro. Dat gezegd, wordt die som in Groot-Brittannië door zo'n 60 miljoen 'onderdanen' opgebracht.
1. Het koningshuis is goed voor de economie: Volgens professor Harry van Dalen levert ons koningshuis jaarlijks vier tot vijf miljard euro op! Hij beredeneert dit als volgt: Door de stabiliteit van het koningshuis zijn buitenlandse bedrijven eerder geneigd om zaken met Nederland te doen.
Levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die rechters in Nederland kunnen opleggen. De straf staat op het plegen van heel zware misdrijven, zoals bijvoorbeeld moord, terroristische daden of een aanslag op de regering of koning.
Koning Willem-Alexander wordt aangesproken met Majesteit en aangeschreven als Zijne Majesteit de Koning. De Koninklijke aanspreektitel en de aanhef van een brief luiden: Majesteit. Koningin Máxima wordt ook aangesproken met Majesteit en aangeschreven als Hare Majesteit Koningin Máxima.
De Koning ondertekent alle wetten en Koninklijke besluiten en bekrachtigt internationale verdragen. Op Prinsjesdag spreekt hij de Troonrede uit. De Grondwet bepaalt dat de Koning ministers en staatssecretarissen benoemt en ontslaat en dat zij ten overstaan van het staatshoofd worden beëdigd.
Andorra is geen monarchie maar een diarchie en heeft dus twee vorsten. Dit zijn de bisschop van La Seu d'Urgell en de president van Frankrijk. Dit maakt de Franse president tot enige persoon die gekozen staatshoofd is van twee landen.
De Koning heeft stemrecht, maar maakt er geen gebruik van omdat hij onpartijdig is. Aangezien stemmen in Nederland geheim is, zou dit kunnen leiden tot speculaties op welke partij de Koning stemt.
Koning Willem-Alexander is staatshoofd van een republiek en niet van een koninkrijk. Daarom ook draagt hij geen kroon.
Het overgebleven kwart zou de familie in cash hebben. Met schattingen, zoals die van de Quote 500, kunnen we toch inzicht krijgen in het vermogen van ons koningshuis. "Wij schatten dat ze ongeveer 1,2 miljard euro aan vermogen hebben.
Rapport Kosten Koningshuis
De Nederlandse monarchie kost de belastingbetaler ruim 345 miljoen euro per jaar, bijna zes keer zoveel als door de overheid bekend gemaakt wordt.
Met een nettowaarde van 400 tot 500 miljoen euro heeft koningin Elizabeth het goed voor elkaar. Toch is ze niet de rijkste Europese royal. Wie is dat dan wel? De eer van rijkste Europese royal gaat geheel toe naar prins Philip van Liechenstein, die met 4,2 miljard euro de kroon spant (...).
Het startsalaris ligt rond de €5800,- bruto per maand. Het gemiddelde salaris van een huisarts in loondienst komt uit op ongeveer € 6900,- bruto per maand. Wanneer je meer dan tien jaar ervaring hebt, zal het salaris stijgen naar zo'n € 8000,- bruto per maand.
Salaris chirurg
Ter indicatie: als beginnend afgestudeerde in dienst van een algemeen ziekenhuis verdien je, conform de Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS), per jaar een bruto salaris van ongeveer € 70.000,- voor een 45-urige werkweek. Het salaris kan oplopen tot zo'n € 130.000,-.
Privé rijdt de premier een oude Saab uit de vorige eeuw. Zakelijk gaat het om een anonieme BMW 5-serie, van ongeveer 8 jaar oud. Deze 5-serie is gepantserd en rijdt de premier nooit zelf. Ook rijdt deze BMW met twee persoonsbeveiligers achter de premier aan, wanneer hij op de fiets zit.
De uitvoerende macht moet rekening houden met de wetgevende macht. De uitvoerende macht mag alleen zaken uitvoeren die in de wet staan. Het parlement controleert de regering. Als de regering haar werk niet goed doet, dan kan het parlement de regering ten val brengen.
De uitvoerende macht, die voert dingen uit. Dit is bijvoorbeeld de politie, maar ook het leger.