Grootte is nog zo'n eigenschap om op te letten: Belgische frieten verschillen van die in andere landen.Ze zijn met hun 12-15 mm opvallend dikker. De internationaal gekende frietjes worden in België 'allumettes' genoemd omdat ze met hun 6-10 mm veel dunner zijn. Ze worden ook in twee keer gefrituurd.
Frietjes worden traditioneel gebakken in dierlijk vet (ossenwit en/of paardenvet). Dat zorgt voor die typische smaak en geur, maar is helaas minder gezond doordat het meer verzadigd vet bevat.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) werden Amerikaanse soldaten die in België vochten uiteraard geïntroduceerd in de frieten. De officiële taal in het Belgische leger was toen Frans, dus de Amerikaanse soldaten — onwetend van 3 eeuwen Belgische culinaire traditie — noemden de gefrituurde aardappelen ten onrechte 'French fries' …
"Veel Vlamingen in België spraken toen ook Frans en de Amerikaanse soldaten dachten daarom dat iedereen in België Franstalig was. De Amerikanen spraken daarom van Franse frieten of French Fries.
Een beetje geschiedenis
In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, is deze laatste niet afkomstig uit ons land en zelfs niet uit ons continent! Pas in de 16e eeuw werd dit knolgewas meegebracht door de Spanjaarden tijdens hun expedities naar Latijns-Amerika en verscheen daarmee in onze streken.
De naam 'friet' komt van patates frites, Belgisch-Frans voor 'gebakken aardappelen'. De associatie met Frankrijk stamt mogelijk uit de tijd van de Eerste Wereldoorlog, toen Amerikaanse soldaten onze friet leerden kennen in de Franstalige regio van België, en daardoor dachten dat ze in Frankrijk waren.
ð¤ð Volgens de legende ontstond "chips" in de 19e-eeuwse Britse arbeidersklasse door een verkeerde interpretatie van het woord "chipped", verwijzend naar een gesneden aardappel . Ondertussen werden "fries" populair in de Verenigde Staten, mogelijk vanwege Thomas Jeffersons liefde voor de Franse keuken.
Belgische frietjes worden twee keer gebakken voor een zachte binnenkant en een knapperige buitenkant en worden geserveerd met een mayonaisesaus genaamd 'Andalouse' die het best kan worden omschreven als vaag vergelijkbaar met Thousand Island-dressing. De saus is ook een geweldige dip voor chips of groenten.
De Belgische historicus Jo Gérard vond een manuscript uit 1781 terug waaruit bleek dat frietjes een Belgische oorsprong zouden hebben. Het verhaal ging dat (arme) inwoners van Namen, Huy, Dinant en Andenne de traditie hadden om in de Maas vis te vangen en deze te frituren vanaf 1680.
Het Fries dat in Nederland op scholen wordt onderwezen en in officiële stukken wordt gebruikt, wordt Standaardfries genoemd. Dit Standaardfries bevat minder onregelmatige vormen en meer Nederlandse woorden dan de Friese omgangstaal.
Dat onze Belgische frietjes de beste frietjes ter wereld zijn, weten wij als geen ander.
Volgens de overlevering is de oorspronkelijke friet geboren in Namen in Franstalig België, waar de lokale bevolking dol was op gebakken vis . Toen de Maas in 1680 tijdens een koude winter bevroor, bakten mensen ogenschijnlijk aardappelen in plaats van de kleine vis die ze gewend waren, en zo werd de friet geboren.
De Vlamingen noemen de gefrituurde aardappel altijd friet. Met patat bedoelen zij de rauwe aardappel. Ook een klap wordt soms een patat genoemd. Pas dus op als een Belg vraagt of je een patat wil!
Veel Belgen beweren dat geen enkele andere aardappel zo lekker en geschikt is voor friet. Een andere belangrijke factor is dat Belgische frieten altijd twee keer worden gebakken, meestal in runderniervet in plaats van plantaardige olie .
Twee keer frituren
De eerste keer gaan ze 5-6 min in frituurvet van ±160°C. Je bakt ze voor om gaar te laten worden. Ze zijn dan nog bleek van kleur. Pas bij de tweede keer krijgen ze hun knapperige korstje als je het vet te verhit tot 180°C en de friet in 1-2 min.
2…of waarom de Amerikanen 'French fries' zeggen…
Het is best aannemelijk dat Amerikaanse troepen tijdens de Eerste Wereldoorlog frietjes hebben gegeten in Wallonië, het Franstalige deel van België. Ook kan het best zo zijn dat ze de staafjes 'French fries' noemden omdat ze misschien dachten dat ze in Frankrijk waren.
De oorsprong mag dan vaag zijn en de evolutie lang, wat we wél zeker weten, is dat frieten vandaag typisch Belgisch zijn. De Belgen maakten zich de friet op allerlei manieren eigen en er ontstond zo een geheel eigen frietcultuur. Frieten en de bijhorende frietkoten hebben een ontegensprekelijke commerciële oorsprong.
Wat is een patatje oorlog precies? Het is eigenlijk niet meer dan patat met een dikke klodder mayo en pindasaus. Optioneel voegt u daar gesnipperde uitjes aan toe en klaar is kees. De simpliciteit van dit gerecht is ook direct haar kracht, want een patatje oorlog is rijk van smaak met iedere hap die u neemt.
'Friet' is een verkorting van het oorspronkelijke 'patates-frites'. In het Zuid-Nederlandse taalgebied lag een verkorting tot 'patat' niet voor de hand, omdat die term er al sinds de 17e eeuw gebruikt werd voor aardappelen.
van TON Belze Majoneis (Belgie, Vlaamse, Mayonaise)
Fritessaus of frietsaus is een Nederlands bijgerecht bij Franse frietjes, dat in het hele land populair is. Het lijkt op mayonaise, maar met maximaal 25% vet, is magerder en meestal zoeter dan mayonaise.
De reden? Wij gebruiken 80% olie en 7,5% pure eidooier . In de meeste Europese landen is het slechts 70% olie en 5% eidooier. Onze traditie leert ons dat het het beste is om niet te beknibbelen op essentiële ingrediënten.
In de Verenigde Staten en het grootste deel van Canada verwijst de term french fries, soms met hoofdletter geschreven als french fries of afgekort tot fries, naar alle gerechten met gefrituurde langwerpige stukken aardappel. Varianten in vorm en grootte kunnen namen hebben zoals curly fries, shoestring fries , etc.
Aardappelchips worden in het Verenigd Koninkrijk en Ierland crisps genoemd. In de Verenigde Staten worden ze potato chips genoemd en frieten heten daar French fries.
Volgens verschillende bronnen zou friet aan het eind van de 17e eeuw zijn ontstaan. Volgens de Encyclopedie van de friet zouden gefrituurde stukjes aardappel voor het eerst bereid zijn op het Iberisch schiereiland. Theresa van Avila liet de voedzame plant verbouwen in de kloostertuinen van de hervormde karmelietessen.