De makers van vaatwasmiddelen raden klanten af om hun vaat af te spoelen voordat het in de vaatwasser gaat. Vaatwasmiddel zit namelijk vol met enzymen die zo ontwikkeld zijn dat ze zichzelf hechten aan etensresten. Simpel gezegd, zonder etensresten kunnen de enzymen zich nergens aan vastklampen.
Veel mensen spoelen hun vaat af voordat ze die in de vaatwasser stoppen. Dit is echter onnodig. Door het voorspoelen van de vaat wordt er een flinke hoeveelheid warm water onnodig verbruikt. Dit heeft niet alleen negatieve gevolgen voor je energiefactuur, maar ook voor het milieu.
Wat is beter voor het milieu: afwassen in een teiltje of in de vaatwasser? Het teiltje wint! Als je alle vaat in de afwasmachine stopt, verbruik je per jaar 2 tot 3 keer zoveel energie als wanneer je de afwas in een teiltje met de hand doet.
Voorspoelen is niet echt nodig als je de etensresten vooraf een beetje wegveegt. Zo bespaar je meteen 22% water en 5% energie.
Mythe 1: voorspoelen is een must
Schraap gewoon grote etensresten van je borden, stop ze in de machine en laat maar draaien. 3640 miljoen liter water zouden we alleen al in Europa besparen als we collectief stoppen met voorspoelen!
Een vaatwasser verbruikt gemiddeld tussen 10 en 20 liter water en ongeveer 1 kWh elektriciteit per wasbeurt voor een toestel van klasse A, maar tussen 1,4 en 1,5 kWh voor een toestel van klasse C en D.
Een gemiddelde vaatwasbeurt kost je zo'n €0,25. Dit lijkt misschien niet veel, maar in de meeste huishoudens draait de wasmachine toch wel gauw elke dag, vooral bij de grotere gezinnen. Dit is bij elkaar toch al snel €1,75 per week en dus zo'n €7,50 per maand.
Hoewel je koud water kunt gebruiken, vooral als je de vaat daarna met bleekmiddel of kwik hebt ontsmet, wil je je lievelingsgerechten een of twee keer met heet water afwassen. Doe hetzelfde als de vaat te lang in de koelkast heeft gestaan of als je de vaat hebt laten staan, zodat je die later nog eens kunt afwassen.
Oorspronkelijk was de gootsteen van de keuken groot en werd ook gebruikt voor het wassen van kleding. Het water om de vloer te schrobben werd eveneens door de gootsteen weggegooid. Het is dan hygiënischer om de afwas in een aparte afwasteil of afwasbak te doen.
Het hoofdprogramma wast de vaat normaliter tot ongeveer een uur op een vaste temperatuur. Het automatische programma daarentegen kan zowel de lengte van het programma als de temperatuur aanpassen aan de vuilheid van de vaat.
Kies bij een gewoon vieze vaat het eco-programma. Dit bespaart gemiddeld 30 procent elektriciteit en een kwart water ten opzichte van het standaardprogramma. Is de afwas nauwelijks vies? Dan kan je ook het korte programma kiezen: ook zuinig en snel klaar.
Draai ongeveer eens per maand een volledig, heet wasprogramma of onderhoudsprogramma. Zo voorkom je dat onderdelen erg vettig worden. Met schone filters voorkom je dat de vaatwasser gaat stinken. En de vaat wordt beter schoon.
Wanneer de vaat niet erg vuil is, kan er prima worden gewassen op een lage temperatuur. Dit scheelt een hoop elektriciteit. Het opwarmen van water kost namelijk veel energie. De meeste vaatwassers beschikken over een eco-programma, waarbij de vaatwasser zo zuinig mogelijk wast.
U denkt misschien: "een beetje Dreft of ander afwasmiddel kan ook vast wel in de vaatwasser". Het resultaat is enorm veel schuim en bent echt nog een hele tijd bezig om al het schuim weer uit uw vaatwasser te krijgen. Gebruik dus altijd vaatwasmiddel voor uw vaatwasser.
Een gemiddelde vaatwasser verbruikt tegenwoordig 13 liter water per vaatwasbeurt. Zeer zuinige apparaten en programma's redden het met 9 liter water. Verslinders en voornamelijk oude vaatwassers hebben 20 liter water per keer nodig.
Zo kookt en poetst ze, maalt het graan, brouwt het bier en helpt ook bij de graanoogst. Maar ze werkt ook op het land, ze ploegt, zaait en oogst, vaak in slechte weersomstandigheden. De vrouwen uit lagere standen, zowel in de stad als op het land, hebben hetzelfde slechte leven als hun man.
De mensen in de Middeleeuwen waren schoner dan je denkt. Ze poetsen hun tanden met linnen, maakten tandpasta van zout, houtskool en munt en gebruikten een kippenbotje als tandenstoker. Ook gaan ze wekelijks naar het badhuis.
Alternatief voor afwasmiddel
Heel simpel: mix een gram of 80 baking soda met een paar eetlepels water, tot je een mooie gladde pasta hebt. Doe rubberen handschoenen aan en gebruik de pasta dan om de voedselresten van je servies te schrobben.
“Wanneer het water warm is verdampt het sneller en blijven zeepresten van het schoonmaakmiddel achter op de vloer. Deze resten zorgen ervoor dat er strepen komen en de vloer gaat plakken. Beter is het om koud water te gebruiken met daarin een klein beetje reiniger.”
In warm water gaat alles sneller dan in koud water. In ijs staan de waterdeeltjes helemaal stil, dan kan je onmogelijk afwassen. Bij 100 graden Celsius gaan de waterdeeltjes zo snel dat ze uit je afwasteiltje verdwijnen en waterdamp worden, dan kan je ook niet afwassen, je zou je handen verbranden.
Als de temperatuur stijgt, kan er in water meer worden opgelost. Afwasmiddel versnelt dit proces, omdat het vet in kleine bolletjes opbreekt. Bovendien wordt door het warme water ook het vuil zelf warmer. Vooral voor vet, het meest gevreesde afwasvuil, is dat belangrijk: warm vet wordt stroperig en vloeibaar.
Verbruik van oud model koelkast kan oplopen tot ruim 550 kWh per jaar (€ 120,-); oud model vriezer verbruikt al gauw 360 kWh (€ 80,-). Een groot plasmascherm (niet veel voorkomend) verbruikt zo 420 kWh (€ 90,-). Alternatief: lcd-tv (€ 35,-) of led-tv. Jaarlijks verbruikt een vaatwasser circa 305 kWh (€ 65,-).