Een melanoom ontstaat meestal in de pigmentcellen van de opperhuid. Dat kan op alle leeftijden gebeuren. Melanomen kunnen overal op de huid voorkomen, maar zij ontstaan het vaakst op delen van de huid die aan zonlicht worden blootgesteld. Bij vrouwen komen melanomen vaker voor op de benen; bij mannen vooral op de rug.
U kunt een melanoom herkennen als een sterk afwijkende moedervlek, of een nieuw ontstane moedervlek die verandert. Vaak gaat dit gepaard met jeuken of bloeden van de moedervlek. Een melanoom kan ontstaan door zonverbranding (vooral in de vroege jeugd) en zonnebankgebruik. Ook erfelijkheid kan een rol spelen.
Huidkanker ziet eruit als een vlekje, plekje of knobbeltje op je huid dat er anders uitziet dan normaal. Veel van dat soort plekjes kunnen onschuldig zijn. Het kan gaan om een bobbeltje dat een lichtere kleur heeft. Of een plekje dat verschillende kleuren heeft, of een onregelmatige rand.
Meestal was er op de plek waar het melanoom ontstaat een moedervlek, soms ontstaat een melanoom in een gave huid. Een melanoom kan snel groeien en uitzaaien. Uitzaaien kan via lymfe naar de lymfeklieren of via bloed naar andere organen, of via de huid rondom het melanoom.
Stadium 1: De kankercellen zitten zeer oppervlakkig in de huid. Stadium 2: De kankercellen zitten dieper in de huid. Stadium 3: De kankercellen zitten ook in lymfeklieren. Stadium 4: De kankercellen zitten ook op andere plekken in het lichaam.
Verdachte plekjes kunnen veranderende moedervlekken zijn, ruwe plekjes die niet weggaan, veranderingen aan bestaande huidafwijkingen of wondjes die niet meer genezen. Bij twijfel is het goed om even langs de huisarts of dermatoloog te gaan. Huidkanker is goed te genezen als je er op tijd bij bent.
Aanbeveling. De werkgroep is van mening dat bij verdenking door de huisarts op een melanoom de patiënt binnen twee weken gezien dient te worden door een dermatoloog of chirurg.
Zodra een melanoom een kritische diepte in de huid bereikt, is de kans groot dat het zich door het lichaam verspreidt, oftewel uitzaait. Omdat metastatische melanomen de neiging hebben zich te verspreiden naar de botten en de hersenen, is de dood door melanoom vaak erg pijnlijk .
De twee meest voorkomende vormen zijn basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom. Ze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 90% van de niet-melanome huidkankers. Uit de tumor kunnen kankercellen ontsnappen en in andere organen nestelen om daar uitzaaiingen of metastases te vormen.
Jazeker. Wordt een melanoom op tijd herkend en behandeld? Dan is de kans op genezing groot. De 5-jaarsoverleving van melanoom is 95%.
Kanker is een ingrijpende ziekte. Soms ontstaan er psychische klachten na een melanoom zoals angst, somberheid, boosheid, vermoeidheid en concentratieproblemen.
Het is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Huidkanker ontstaat meestal in de cellen van de opperhuid. Dit is de bovenste laag van de huid.
De kleur, vorm of grootte kan veranderen of de plek gaat bloeden, jeuken of pijn doen. De symptomen van uitgezaaid melanoom kunnen per toeval worden ontdekt. Klachten kunnen variëren van pijn of een zwelling tot algemene klachten als vermoeidheid, verminderde conditie en verminderde eetlust.
Chronische kankerpijn wordt ook aanhoudende pijn genoemd en is altijd aanwezig. Naast aanhoudende pijn kunt u ook last hebben van doorbraakpijn bij kanker. Doorbraakpijn is pijn die vaak plotseling opkomt en snel weer verdwijnt of minder wordt. Het is pijn die boven op pijn komt die u al langer heeft (chronische pijn).
Hoe dunner het melanoom, hoe groter de kans om helemaal beter te worden. De kans op uitzaaiingen is heel klein als het melanoom dunner is dan 0,8 millimeter. Bij dikkere melanomen is de kans op uitzaaiingen groter. Ook bij uitzaaiingen in de lymfeklieren is het nog mogelijk om beter te worden.
Een vlek is verdacht als hij één of meer van de volgende eigenschappen heeft: Asymmetrie: de ene helft van de vlek of moedervlek heeft een andere kleur of vorm dan de andere helft.Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand.
Nodulair melanoom
Dit is de meest agressieve vorm van cutaan melanoom. Nodulair melanoom verschijnt meestal als een donkere bult, meestal zwart, maar laesies kunnen ook verschijnen als kleurloze huidtinten . Omdat het er niet uitziet als de gebruikelijke atypische moedervlek, kan het onopgemerkt blijven.
Ouderdomsvlekken zijn onschuldig en zullen later nooit kwaadaardig worden. Wel is het goed om te weten dat sommige huidkankers heel sterk op ouderdomsvlekken kunnen lijken (lees verder).
Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 91 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker.
Hier presenteren we een geval van maligne melanoom dat was uitgezaaid naar de supraspinatusspier en zich presenteerde met schouderpijn . Een 78-jarige vrouwelijke patiënt presenteerde zich met aanhoudende schouderpijn die leek op rotator cuff-pathologie.
Vooruitzichten bij melanoom
De meeste mensen zonder uitzaaiingen krijgen nooit meer een nieuw melanoom. En ook geen uitzaaiingen nadat de tumor is verwijderd. Soms is een melanoom heel agressief. Dan verspreiden de kwaadaardige cellen zich snel naar andere delen van het lichaam.
Zo is een melanoom meestal grillig en asymmetrisch van vorm. De pigmentatie is vaak onregelmatig. Naast bruin en zwart kunnen de kleuren rood, paars, blauw, grijs, wit of een combinatie van verschillende kleuren voorkomen. Niet alle melanomen zijn dus alleen zwart gekleurd.
Color of kleur: normale pigmentvlekken hebben meestal één kleur. Een kwaadaardige vlek vertoont vaak kleurschakeringen met verschillende tinten bruin tot roze of zelfs zwart. Diameter: een vlekje met een doorsnede tot 6 mm is meestal onschuldig, een grotere vlek is een reden om op te letten.
Een niet-uitgezaaid melanoom is een melanoom stadium 1 of stadium 2. De kankercellen zitten nog op 1 plek in de huid. De behandeling begint bijna altijd met een kleine operatie. Eerst verwijdert de arts het melanoom.