Jongeren brengen veel tijd door op het internet. Uit onderzoek blijkt dat 83% (bijna) dagelijks op social media zit. Instagram en YouTube zijn twee van de populairste platforms onder jongeren, kanalen waar ook zogeheten social influencers aanwezig zijn.
Jongeren zijn erg beïnvloedbaar door hun sociale omgeving. Wanneer we een sociale kaart maken van de partijen die invloed hebben op sportende jongeren dan maken we onderscheid in ouders, trainers/coaches, mede-sporters en vrienden.
Positief en negatief gedrag
Social media kan onder andere het zelfvertrouwen vergroten, sociale steun geven, maar ook lotgenoten in contact brengen met elkaar. Jongeren geven daarnaast aan het fijn te vinden om met onbekenden, in een niet-oordelende en anonieme omgeving, over hun problemen te praten.
Het gebruik van social media kan een negatieve invloed hebben op het dagelijks leven. Met name jongeren ervaren een achteruitgang in concentratie en uitgerustheid. Vaak zijn zij bang om dingen te missen. Social media kunnen zowel sociaal als asociaal zijn.
Ook in het algemeen laten jongeren zich graag inspireren door influencers. "Zo geeft 24 procent aan dat ze hun kledingstijl laten beïnvloeden door influencers", vertelt De Veirman, "Een vierde geeft aan dat een influencer hen al eens heeft aangezet om meer te bewegen of sporten.
Influencers – personen (of groepen) met veel volgers en dus sociale invloed – worden als betrouwbaar beschouwd. Daardoor weten ze het aankoopgedrag en de meningen van consumenten te beïnvloeden via social media.
Instagram: 52% van alle Nederlandse jongeren maakt gebruik van Instagram. Het doel van deze app is duidelijk: het delen van foto's en korte video's. Dankzij het gebruik van filters proberen jongeren via dit kanaal zoveel mogelijk perfecte beelden en vooral selfies met hun vrienden te delen.
Grote gevoeligheid
Daarnaast zijn zowel jongeren - en volwassenen - gevoelig voor de mening van anderen online, zoals commentaar op hun muziekkeuze of hun uiterlijk. Impulscontrole is bij jongeren nog volop in ontwikkeling waardoor ze extra gevoelig lijken voor emotionerende media.
In de puberteit is contact met leeftijdgenoten heel erg belangrijk. Sociale media zijn dan ook populair bij jongeren. Als ze geen internet hebben om contact te kunnen maken met hun vrienden, kunnen ze zich heel eenzaam voelen. Online contact is een aanvulling op offline contact.
Uit onderzoek van CITE Research, gedaan onder 4000 social media gebruikers, is gebleken dat 31% van de consumenten ooit een aankoop heeft gedaan op basis van content van een influencer. Dit laat zien dat influencers dus veel invloed hebben op het aankoopproces van online consumenten.
De invloed van influencers op sociale media blijft groeien, zo blijkt uit nieuw onderzoek hiernaar. Zo volgt 85 procent van de jongeren minstens één influencer. En ze worden er zéker door beïnvloed, want 1 op 4 kocht de afgelopen drie maanden iets door toedoen van influencers op social media.
Sociale media leiden tot lagere schoolcijfers
Het verschil is niet alleen te zien in de slaapkwaliteit en dus indirect de mentale gezondheid. Sociale media hebben ook directe invloed op de psychische gezondheid van jongeren.
Waar vroeger voornamelijk ouders en vrienden de meeste invloed hadden op het koopgedrag, blijkt dat influencers tegenwoordig hier de meeste invloed op hebben. 57% van de respondenten gaf aan dat zij producten eerder kopen op het moment dat hun favoriete influencer het aanprijst.
Vooral jonge kinderen zijn gevoelig voor suggestieve informatie. Ze ontwikkelen gemakkelijk valse herinneringen aan zeer onwaarschijnlijke gebeurtenissen. Kinderen schakelen daarbij makkelijk tussen werkelijkheid en fantasie en stellen hier hun volwassen gesprekspartner niet altijd van op de hoogte.
Social Media is niet meer weg te denken uit ons leven. Jongeren brengen gemiddeld 2 uur en 16 minuten per dag op Instagram door.
Met 37 procent noemen ouders YouTube het vaakst als favoriete medium van hun kind. Op de tweede en derde plaats staan TikTok (16 procent) en gamen (15 procent). Met circa 2 procent zijn boeken weinig populair onder 7- tot 12-jarigen.
De meeste jongeren gebruiken internet om informatie te vinden. Ruim 79 procent zoekt naar informatie over goederen en diensten, bijvoorbeeld sportschoenen of een opleiding en bijna 63 procent leest nieuws online.
De constante vergelijking tussen jezelf en wat je van anderen leest of ziet, pakt lang niet altijd in het voordeel van de gebruiker uit. Volgens een ander onderzoek uit 2018 blijkt dat mensen die hun social-mediagebruik beperkten tot 30 minuten per dag, minder gevoelens van depressie en eenzaamheid ervaarden.
Gebruik van social media in Nederland 2020
De grootste Social media platforms in Nederland in 2020 zijn: Whatsapp: 12,1 miljoen gebruikers, groei 2% t.o.v. 2019. Facebook: 10,4 miljoen gebruikers, groei 2% t.o.v. 2019. YouTube, 9,1 miljoen gebruikers, groei 5% t.o.v. 2019.
Vrijwel iedereen in de leeftijdsgroep van 12 tot 45 jaar gebruikte in 2019 sociale media (meer dan 95 procent). Vooral 65- tot 75‑jarigen gebruiken de laatste jaren vaker sociale media. In 2019 was 76 procent van de mensen in deze leeftijdscategorie actief op sociale media, tegen 40 procent in 2014.
Jongeren besteden veel tijd aan social media. Meer dan de helft van de jongeren (n=34) zijn dagelijks minstens vier uur actief op deze social media, met name op WhatsApp, Instagram, Snapchat en TikTok, en in mindere mate aan Facebook, Discord en Telegram.
13 is de minimumleeftijd volgens de algemene voorwaarden van TikTok.
Bij WhatsApp daalde het dagelijks gebruik onder jongeren en 20-29-jarigen. De grootste stijgers wat betreft social media gebruik zijn TikTok, Instagram en, erg opvallend, Twitter.