Een jichtaanval ontstaat doordat er urinezuurkristallen in een gewricht gaan zitten. De kristallen veroorzaken een ontsteking in het gewricht. Jicht en een hoog urinezuurgehalte in uw bloed hebben met elkaar te maken. Toch krijgt maar 1 op de 10 mensen met een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed jicht.
De oorzaak van jicht in de voet is te vinden in de stofwisseling. Door de ophoping van de urinezuurkristallen in gewrichten of langs pezen ontstaat er een heftige ontstekingsreactie. Een verhoogde aanmaak van urine of een verminderde afvoer ervan kunnen ervoor zorgen dat er te veel urinezuur in het bloed terecht komt.
Een jichtaanval geneest meestal vanzelf. Binnen één tot drie weken zijn de klachten weer verdwenen. Het kan bij een eenmalige aanval blijven, of steeds weer terugkomen. Er zijn medicijnen die de aanvallen tegengaan en verlichten.
Zuur, base, purine
Basisch vormende voeding kan daarentegen onbeperkt worden gegeten. Basisch vormende voeding is bijvoorbeeld groenten, fruit, pompoen, banaan, komkommer, augurk, tomaat, aardappel, aubergine, selderij. Het valt daarnaast ook aan te bevelen matig te zijn met voeding die veel purine bevat.
Door jicht heb je een 30% hoger risico op het krijgen van hart- of vaatziekten dan mensen zonder jicht. Dit komt doordat jicht vaak samen gaat met een hoge bloeddruk. Een te hoge bloeddruk is slecht voor je hart en bloedvaten.
Het gaat om spiervlees van met name rood vlees (van rund, varken en lam) en orgaanvlees. Vis (behalve vette zeevis, zoals paling en makreel), garnalen en kreeft zorgen ook voor een stijging in urinezuur. Eet hiervan dus geen grote hoeveelheden.
In tegenstelling tot wat vroeger werd gedacht, is er geen reden om koffie te laten staan. Koffiedrinken verlaagt mogelijk zelfs het risico op jicht. Ook thee kun je gewoon drinken als je jicht hebt.
De oorzaak van jicht is een verstoorde purinestofwisseling, waardoor uw urinezuur zich ophoopt. Dit urinezuur komt ook via voeding uw lichaam binnen. Purinerijke producten als orgaanvlees, schaaldieren en alcohol kunnen een jichtaanval uitlokken. We raden aan deze voedingsmiddelen te vermijden.
Wat zijn mogelijke oorzaken? Flendrie: “Het risico op jicht is groter bij een verhoogde urinezuurconcentratie in het bloed. Het urinezuur lost niet meer volledig op in het bloed en slaat neer in de vorm van kristallen.
Tomaten en jicht
Circa 70% van de ruim 2000 mensen met jicht zegt dat bij hen bepaalde voedingsmiddelen een jichtaanval uitlokken. Het meest genoemd worden vis, schaal- en schelpdieren, alcohol en rund- en varkensvlees, gevolgd door tomaten. Van de mensen in deze studie zegt 1 op de 7 dat tomaten jicht uitlokt.
Jicht wordt veroorzaakt door een plotselinge ontsteking van het gewricht. Dit komt door een ophoping van urinezuurkristallen rondom het teengewricht. Een jichtaanval zorgt voor een hevige pijn in de voet, waardoor het erg moeilijk is om te lopen. Een jichtaanval duurt gemiddeld 1 tot 3 weken.
Jicht is een reumatische aandoening met plotselinge aanvallen van gewrichtsontstekingen. Het ontstaat meestal in het gewricht van de grote teen, maar kan ook in andere gewrichten optreden.
Dieetadvies bij jicht
Ook gistrijke producten zoals Marmite vermijden. Varkensvlees, leverworst, tong, eend, kip, garnalen, heilbot, krab, kreeft, oesters, paling, schol, asperges, bloemkool, peulvruchten, soja(producten), sperziebonen, spinazie en champignons bevatten eveneens veel purine.
U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag. Dit verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed. Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven.
Zo leveren zuursmakende vruchten, zoals citroenen en sinaasappels, na vertering en stofwisseling toch een basenoverschot op. Ook is het niet zo dat zuur werkende voedingsmiddelen per definitie ongezond zijn. Zo leveren vis, granen en peulvruchten een zurenoverschot, maar dit zijn waardevolle voedingsmiddelen.
Producten waar per 100 gram minder dan 150 gram purine in zit zouden geen problemen op moeten leveren. Beleg voor op brood wat waar minder dan 75 gram purine (oftewel zeer weinig) in zit zijn de volgende: rund-en varkensvlees, kip en leverworstsoorten. Maar waar nog minder in zit zijn groentes en fruit.
Uw nieren kunnen hun werk het beste doen als u veel (water) drinkt. Als u te weinig drinkt, kunnen uw nieren het urinezuur minder goed uitscheiden. Veel drinken is goed, maar dat geldt zeker niet voor alcohol.
Een verhoogde urinezuurgehalte van het bloed kan een jichtaanval veroorzaken. Ook externe factoren (lichamelijke en psychische stress, weersomstandigheden) kunnen een rol spelen bij het ontstaan en uitlokken van een jichtaanval.
Jicht gaat af en toe gepaard met lichte koorts. Het ontstoken gewricht is rood, dik en warm. Men verdraagt dan meestal geen aanraking op die plaats. Bij sommige mensen die al wat langer jicht hebben, vormt de opeenstapeling van urinezuurkristallen knobbels onder de huid.
Het lichaam zet fructose-glucosesiroop voor een deel om in urinezuur. Fructose-glucosesiroop zit voornamelijk in met suiker gezoete frisdranken. Het urinezuurgehalte van het bloed wordt nog extra verhoogd als het lichaam door versnelde celafbraak meer urinezuur produceert dan normaal.
In een relatief recent onderzoek(2) gedaan in 2011 is aangetoond dat er een duidelijke relatie is tussen magere zuivelproducten en een verminderde risico op jicht. Aangetoond is dat zuivelproducten ontstekingsremmende eigenschappen hebben waardoor het risico o acute jichtaanvallen lager wordt.
Ontzurende kruidenthee is de meest effectieve thee om te drinken bij jicht. Kruiden in de ontzurende kruidenthee zorgen ervoor dat afvalstoffen aan zich worden gebonden. Dit bevordert de afvoer van de afvalzuren. Kruiden hebben een heilzame en reinigende werking.