Een eeuw geleden stonden in Gelderland alleen boerderijen. De varkens kregen rogge, karnemelk en aardappels en soms eikels voorgeschoteld. Deze voeding zorgde voor prima vleeskwaliteit. De eerste rookworsten dateren uit de tijd dat er thuis geslacht werd.
Rookworst is een traditioneel Nederlands product, waarbij gemalen vlees vermengd met specerijen en zout in een omhulsel worden gestopt. Oorspronkelijk werd voor dit omhulsel natuurlijke darm gebruikt, maar is steeds vaker vervangen door rundercollageen.
De beroemde rookworst van Hema komt uit de fabrieken van Unox in Oss. Dat hebben diverse oud-werknemers van Unilever bevestigd. Al lange tijd werd vermoed dat Hema de rookworsten in Oss liet maken, maar dat is nu dan echt zeker.
Rookworsten worden nog maar zelden gerookt
(Fabrieks)rookworsten worden namelijk nog maar zelden gerookt. Fabrikanten gebruiken rookaroma om de rooksmaak te verkrijgen. Dit in tegenstelling tot ambachtelijke rookworst, die ook in de slagerij waar Haagsma werkt nog altijd wordt gerookt in een rookkast met houtsnippers.
De rookworst bestaat op papier voor 95% uit varkensvlees en een bult smaakversterkers. Wanneer de Hema onverhoopt was omgevallen, dan was dat vast geen rib uit het lijf voor de Nederlandse varkenssector. Toch is de Hema-rookworst wel een prachtig product om bijproducten in te verwerken.
Het gaat om miljoenen worsten. De Hemaworst is eigenlijk dezelfde als de ambachtelijke van Unox. Hetzelfde proces, dezelfde massa, dezelfde receptuur. Alleen is die van Unox nog extra gepasteuriseerd, waardoor de smaak net wat anders is.''
De rookworst van Hema kost 2,50 euro per 250 gram, de OokWorst 3,50 euro. Je ziet het niet alleen bij deze vleesvervanger. Mensen kiezen vaker voor een plantaardige variant van vlees en het assortiment in de supermarkten groeit zienderogen.
In deze test wordt de smaak van de Hema rookworst het meest geasscioceerd met het begrip “rookworst”. Deze worst heeft echt een rokerige smaak. De smaak is rijk, de worst is sappig en het velletje is knapperig. De smaakbeleving houdt niet op bij de eerst hap, want deze rookworst gaat een ware smaaktransformatie door.
Wist-je-datje: Waarom worst krom is
De welbekende rookworst is altijd hoefijzervormig en ook saucijsjes hebben een kromming. Dit komt doordat de darm bij het dier in kwestie ook opgerold in de buik ligt.
Hotdogs of knakworsten
Nee, niets is minder waar. De Listeria-bacterie ligt op de loer, deze is alleen maar te bestrijden door verhitting.
Schutte: "Rookworst staat niet in de Schijf van Vijf. Dat komt omdat het bewerkt vlees is en hier vaak veel zout in zit, maar ook omdat het wordt gemaakt van rund- of varkensvlees. Dat valt onder rood vlees. Rood en met name bewerkt vlees worden in verband gebracht met beroertes, diabetes type 2 en darmkanker.
Het recept van de HEMA rookworst is uniek en speciaal ontwikkeld door HEMA zelf. De worst wordt dan ook op ambachtelijke wijze bereid en zeven uur boven een vuurtje van beuken- en eikenhout gerookt. Het vlees van de rookworst is daardoor lekker sappig maar altijd met een krokant velletje eromheen.
Ze hebben hun naamgeving te danken aan de oorspronkelijk plaats waar ze volgens een bepaalde receptuur zo ontwikkeld en bereid werden en waarom ze bekend staan. De gelderse rookworst is altijd volgens het oude recept gemaakt waarmee ze bekend werden en bestaat uit gemalen en vermengd varkensvlees en kinnebakspek.
Familie Zwanenberg opende in 1850 een slagerij in Oss. Samen met slagerij Hartog, opgericht in 1876, werd de basis voor Unox gelegd. Later gaan beide bedrijven, samen met de Margarine Unie, op in Unilever. In 1937 zag Unox als merk het licht.
Kun je Hema rookworst koud eten? Ja, u kunt de rookworst koud nuttigen.
Unox, waarvan de naam vrij vertaald kan worden in "één os", is gevestigd in het Noord-Brabantse Oss. Onder deze merknaam worden rookworsten en soepen (onder meer Cup-a-Soup) verkocht. Hiernaast produceert Unox ook knakworsten en winterse stamppotgerechten.
Rookworst wordt gemaakt van fijn gemalen vlees met specerijen en zout. Verreweg de meeste rookworsten worden gemaakt van varkensvlees, rundvlees of een combinatie van beiden. Het vleesmengsel wordt in de meeste gevallen in een natuurdarm gestopt.
Met deze kunstdarmen (een elastisch eiwitproduct) is het eenvoudig om identieke exemplaren te maken. Dus is elke worst exact hetzelfde? Kunstdarm. Bij de rookworst is het gebruik van een natuurdarm te herkennen aan een touwtje met clipje.
Op dit moment wordt 70% van de Unox Rookworsten van Unilever gemaakt van tenminste Beter Leven 1-ster vlees. Voor de Scharrel Rookworsten met 2 Beter Leven sterren maakt Unilever gebruik van vlees afkomstig van boeren in Schotland.
- AH magere rookworst. Deze worst bevat minder calorieën dan Unox Gelderse rookworst. Het zout en vetgehalte is lager dan de meeste rookworsten.
Magnetron: Haal de rookworst uit de buitenste verpakking, als er nog een plastic om de rookworst heen zit prik je hier een paar gaatjes in. Verwarm de rookworst in de magnetron op 500 Watt gedurende 1 minuut op. Draai de rookworst daarna om en verwarm de rookworst nogmaals voor ongeveer 1 minuut.
Op een aantal plekken in de regio is bijna geen rookworst meer te krijgen. Dat is lijkt het gevolg van de staking bij UNOX in Oss waar werknemers de afgelopen drie weken het werk neerlegden. Inmiddels hebben de vakbonden een akkoord bereikt met Unilever, dat de fabriek van UNOX wil verkopen.
Bij een vacuüm verpakte rookworst moet je altijd kijken op de datum die op de verpakking staat. Reeds warm gemaakte rookworst kun je nog tweee dagen in de koelkast bewaren, en in de vriezer nog drie maanden. Nog niet warm gemaakte rook worst kun je ook drie maanden in de vriezer bewaren.
HEMA rookworst wordt vers gemaakt, wat 'm perfect maakt om in te vriezen.
Er wordt namelijk binnenkort een pittige, spicy rookworst verkocht in de winkelketen. Het wordt een limited-edition - dus de worsten zijn niet altijd te koop. Er zitten meer kruiden in dan in een gewone rookworst van de Hema en dat maakt 'm lekker smaakvol.