U kunt een voogd aanwijzen in het gezagsregister van de rechtbank, of in uw testament. Wij adviseren u goed na te denken over de vraag wie de voogdij over uw kinderen krijgt. Dit kunnen bijvoorbeeld opa en oma zijn, een ander familielid of een gezamenlijke vriend(in) of kennis.
Grootouders kunnen wel de voogdij hebben over hun kleinkinderen. Ook andere familieleden kunnen de voogdij hebben over hun neefjes en nichtjes. Een voogd wordt benoemd als beide ouders of de alleenstaande ouder zijn/is overleden. De wetgever spreekt geen voorkeur uit over wie voor de voogdij in aanmerking komt.
In het Burgerlijk Wetboek staat uitdrukkelijk geschreven dat grootouders het recht hebben om hun kleinkind te zien en dus omgangsrecht met hun kleinkinderen hebben. Artikel 375bis Burgerlijk Wetboek stelt: “De grootouders hebben het recht persoonlijk contact met het kind te onderhouden.
Als u een voogd wilt aanwijzen voor uw minderjarig kind, heeft u 2 mogelijkheden. U kunt een voogd aanwijzen in het gezagsregister bij de rechtbank. Of u kunt een voogd benoemen in uw testament.
Voogdij is gezag over een minderjarig kind dat iemand anders dan de ouders uitoefent. Ouders kunnen u bij testament aanwijzen als voogd. Of in het gezagsregister laten registreren dat u na hun overlijden het gezag over hun kind krijgt. Ook een rechter kan u als voogd aanwijzen.
Bent u getrouwd of heeft u een geregistreerd partnerschap? Dan krijgen beide ouders samen gezag over een kind. Is dit niet zo, dan krijgt alleen de moeder automatisch gezag. Om gezag te krijgen of hebben, mag u niet jonger zijn dan 18 jaar, onder curatele staan of een geestelijke stoornis hebben.
Voogdij en gezag
Gezag betekent dat er zorg wordt gedragen voor de verzorging en opvoeding van een minderjarig kind. Gezag, uitgeoefend door een ouder, heet ouderlijk gezag. Voogdij is gezag dat wordt uitgeoefend door een ander dan de ouders.
U moet hiervoor een verzoek tot verkrijgen van gezag indienen bij de rechtbank. De rechter zal het verzoek alleen bij hoge uitzondering inwilligen, als dat voor uw kind echt nodig is. Nadat het gezamenlijk gezag stopt, moet de andere ouder nog steeds meebetalen aan de opvoeding en verzorging van het kind.
Als een kind niet onder gezag van 1 of 2 ouders staat, dan komt het onder voogdij. Bijvoorbeeld bij overlijden van de ouders. De voogd neemt dan het gezag over het kind op zich. De voogd is verplicht ervoor te zorgen dat het kind wordt verzorgd en opgevoed.
Werkt een gezagdragend ouder onvoldoende mee, dan kan een gezinsvoogd een schriftelijke aanwijzing geven. Wordt een aanwijzing niet nageleefd door de ouders, dan moet de GI weer naar de rechter voor een dwangmiddel. Dit kan een dwangsom zijn. De gezinsvoogd mag niet eenzijdig bijvoorbeeld een omgangsregeling inperken.
Uw voogdij eindigt als het kind 18 jaar wordt. De voogdij kan ook stoppen omdat 1 of beide ouders het gezag weer terugkrijgen. Als de voogd overlijdt, benoemt de rechter opnieuw een voogd.
In het gezagsregister kan je één of twee voogden aanwijzen en aangeven of deze gezamenlijk of los van elkaar de voogdij op zich moeten nemen. Je kan het register samen met je partner invullen of afzonderlijk van elkaar.
Jullie kunnen los van elkaar één of twee voogden aanwijzen. De rechter bekijkt in eerste instantie het testament (of het Gezagsregister) van de langstlevende ouder. Als het niet duidelijk is, wie dit betreft, dan bepaalt de rechtbank wie het voogdijschap over je kind krijgt.
Niet iedereen kan als voogd worden benoemd. De voogd die de ouders aanwijzen: Moet een persoon zijn, een instelling is niet toegestaan. Mag niet lijden aan een geestelijke ziekte of onder curatele staan.
Ondanks dat er geen wettelijk recht op omgang met de kleinkinderen bestaat, kunnen grootouders aan de rechter vragen om een omgangsregeling vast te stellen. Op basis van vaste jurisprudentie is van belang dat grootouders kunnen aantonen dat zij een 'nauwe persoonlijke betrekking' met het kind hebben.
U heeft als partner recht op 1 werkweek geboorteverlof als uw vrouw of partner is bevallen. Het maakt niet uit of u fulltime of parttime werkt. Geboorteverlof wordt ook wel kraamverlof, partnerverlof of vaderschapsverlof genoemd.
Een bijzonder affectieve band met het kind.
Krachtens artikel 375bis van het Burgerlijk Wetboek kunnen personen die niet principieel omgangsgerechtigd zijn, toch een omgangsrecht toegekend krijgen. Hiervoor moeten zij bewijzen dat zij een bijzonder affectieve band hebben met het kind.
Als u als grootouder een kleinkind in huis neemt, moet u dus vermoedelijk het tarief voor een meerpersoonshuishouden betalen. De woonsituatie op 1 januari is meestal bepalend voor de vaststelling van het tarief. Als uw kleinkind vanaf 1 januari bij u ingeschreven staat, betaalt u dus het hele jaar het hogere tarief.
Na overlijden van de ouders van een minderjarig kind moet een rechter de voogdij over het kind aan een ander toewijzen. Als ouders hun wensen voor voogdij over hun kind niet hebben vastgelegd, wijst de familie meestal zelf een voogd aan.
Juridisch gezien hebben zowel de biologische vader als de juridische vader (na erkenning) recht op omgang met het kind. Ook als je als biologische vader het kind niet hebt erkend heb je recht op omgang. Dit is wettelijk vastgelegd. De omgang van de ouders met het kind wordt doorgaans vastgelegd in een ouderschapsplan.
Als voogd heb je allerlei rechten en plichten. Zo ben je net als de ouders de wettelijke vertegenwoordiger van het kind en beheer je zijn vermogen. Ook ben je verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind. Als jij alleen de voogd wordt van een kind, dan hoef je hem niet per se in huis te nemen.
Jij of jullie kunnen in jullie testament laten opnemen wie jullie als voogd aanwijzen. Dit kun je regelen bij een notaris. Er is ook nog een andere, goedkopere optie. Je kunt online, geheel gratis, een voogd aanwijzen door middel van een registratie in het gezagsregister.
De gezinsvoogd begeleidt uw kind en helpt u bij het oplossen van de problemen. U moet de hulp en ondersteuning van een gezinsvoogd bij de opvoeding van uw kind accepteren. Maar u houdt wel het gezag over uw kind. U blijft dus zelf verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van uw kind.
Omvang omgangsregeling in de praktijk
Anders dan eens wordt gedacht, bestaat er in de praktijk in principe geen 'minimale omgangsregeling'. Dit komt omdat de omvang van de omgang afhangt van alle omstandigheden van het geval.
Veelal zal dit ook worden toegekend. De hoofdregel is namelijk dat gezamenlijk gezag in het in het belang van het kind is. Conclusie is dat vaders net zoveel recht op gezag hebben als moeders.