Herkomst. De herkomst van de olijfboom ligt rond de oostelijke landen van de Middellandse zee. Rond 600 voor Christus verspreidt de teelt van olijfbomen zich naar Griekenland, Spanje en Italië. Ook in Nederland zijn olijfbomen te vinden.
In Nederland kan een olijf alleen rijp worden als de zomer lang en heet is. Om in Nederland een olijvenboom te houden is de beste methode om dat te doen als kuipplant. De plant moet dan op een zonnige plaats staan. Om olijven aan de boom te krijgen is het belangrijk om kalium en kalk aan de grond toe te voegen.
Dat de olijfboom een prachtige plant is, is algemeen bekend. Maar de Olea europaea is ook nog eens prima bestand tegen het Nederlandse klimaat. Met een winterhardheid van zo'n -7°C tot -10 °C kan de boom wel tegen een stootje. Daarnaast kan de boom tot bloei komen in het voorjaar.
Een olijfboom groeit relatief langzaam, het duurt ook 5 jaar voordat de boom olijven gaat dragen! De olijfboom met eetbare olijven is ook één uit kruising ontstaan.
De vruchten kun je niet rechtstreeks van de boom eten. Ze zijn erg bitter en hard. Het is beter de olijven eerst twee weken in water te leggen, ververs het water iedere dag. Na deze twee weken leg je de olijven een maand in pekelwater.
De olijfboom (Olea europaea) is een winterharde boom die oorspronkelijk uit het Middellandse zeegebied komt. Afhankelijk van de standplaats kan de boom tot circa -10 graden Celcius vorst verdragen. De olijfboom is een geliefde boom in Nederland door zijn groenblijvende blad en zijn mediterrane uitstraling.
Over het algemeen is de Olijfboom niet echt geschikt voor dit klimaat. Nog los van de vorstgevoeligheid. Bloei lukt meestal nog wel, maar om tot goede vruchtzetting te komen heeft de Olijfboom hete lange zomers nodig. En daar ontbreekt het hier nogal aan.
Ook in Nederland zijn olijfbomen te vinden. Niet voor de teelt maar als sierwaarde voor terras en tuin. Want wanneer we een niet al te strenge winter in Nederland hebben, kan een olijfboom zelfs in de volle grond overleven.
Olijven zijn oneetbaar als je ze rechtstreeks van de boom plukt. Daarom wordt er olijfolie van gemaakt ofwel vind je olijven altijd onder water (zout water) of gedroogd. Het zout trekt de bittere vloeistof uit de olijven en maakt ze eetbaar.
De Olijfboom, of Olea Europaea, kan je zowel binnen als buiten neerzetten. Het is een plant die veel zonlicht nodig heeft. Je kan de plant het beste op een standplaats in de volle zon plaatsen. Ook is het een plant die veel water verbruikt.
Wanneer je niet snoeit, blijven de takken van de olijf wel doorgroeien, maar wordt ze kaal aan de onderkant. Daar wordt de boom niet mooier van, dus daarom adviseren we elk jaar te snoeien. Wees ook niet bang om teveel af te snoeien, hoe meer je snoeit hoe harder de olijf groeit.
De olijf kan in alle grondsoorten, zolang deze voedzaam is en niet te nat blijft. Dus zowel in klei- als zandgrond. Staat de boom in de volle grond en kan deze diep wortelen dan kan hij ook wat droogte verdragen. Geef in de zomer voldoende water, zelfs tot 3 keer per week als u zandgrond heeft.
Hoeveel kost een olijfboom? Een 50-jarige boom kost vaak ongeveer 500 euro. Een 100 jaar oude olijfboom kost meer dan 1.000 euro.
Olijven zijn niet alleen een goede keuze als je wil afvallen. Omdat ze gezond zijn passen ze in elk eetschema. De meest besproken gezonde voedingsstoffen zijn de Omega-9 vetzuren. Dit zijn onverzadigde vetzuren die goed zijn voor je hart en bloedvaten en het cholesterolgehalte.
Het kan 5 jaar of langer duren voordat de bomen vrucht dragen. Olijfbomen groeien langzaam, en maken lange wortels. Ze kunnen zeer oud worden, en krijgen dan vaak een holle stam.
Na een vorstperiode de olijfboom water geven als de grond is uitgedroogd door de vorst. Bij extreme vorst kan desgewenst de olijfboom tijdelijk worden ingepakt met vliesdoek en warmtekabel of lichtslang. Wanneer de aarde in de pot ongeveer 3 cm vanaf het oppervlak droog aanvoelt, de olijfboom uitgebreid water geven.
Een olijf kunt u niet rechtstreeks van de boom consumeren. Hij is bitter en hard. Leg de olijven eerst twee weken in water en zet de vruchten regelmatig om en ververs het water elke dag. Wel is het nodig de olijven tevoren licht te kneuzen.
Een goed begrip van afwisselend dragen is essentieel voor het kweken van commercieel olijfbomen. Afwisselend dragen betekent dat de bomen het ene jaar een goede opbrengst kunnen geven, en het andere jaar heel weinig tot geen olijven produceren.
Lange scheuten. Als laatste snoei je de langste scheuten terug, zodat de olijf in vorm blijft en voller wordt. Op de allereerste foto zie je een olijfboompje dat een beetje uit vorm is gegroeid.
Gemiddeld groeit de olijfboom in de landen rondom het Middellandse zeegebied 1 cm stamomtrek per jaar. Bijvoorbeeld: een olijfboom met stamomtrek 80-100 cm zal tussen de 80 en 100 jaar oud zijn. In Spanje en Italië zijn zelfs exemplaren bekend van duizenden jaren oud.
Een olijfboom kan wel tegen een stootje dus in principe kan je boom tegen wind, maar liever niet teveel koude wind in de winter.
De olijfboom staat het liefst in lichtvochtige grond. In de zomer kan het best voorkomen dat je jouw olijfboom twee tot drie keer per week water moet geven. Vooral wanneer de plant veel in de zon staat en het water in de plantenbak verdampt. Te veel water is helaas ook niet goed voor de olijfboom.
Een van de belangrijkste onderdelen van het olijven kweken is echter nog altijd geduld. Het kan zo 4 tot 12 weken duren voordat de plant begint te ontkiemen. Je hoeft de plant ook pas na een maand of 4 te bemesten. Wees daarbij in het begin terughoudend.
Een olijfboom is en blijft een zuiderse plant die veel zon nodig heeft. Hoe meer, hoe beter en de bloemzetting en vruchtvorming gaat ook veel beter zijn bij olijven die de hele dag in de zon staan. Ideaal is dus een ingesloten hoekje in de tuin, liefst omgeven door muren.
In 2018 plantte de Vlaamse landbouwer Lorenzo Colle zo'n 100 olijfbomen in Scherpenheuvel. “Door de drogere zomers en zachtere winters kunnen olijven nu ook groeien in België”, zegt de boer. “De variëteit die we hebben geplant: de arbequina, is bestand tegen vorst tot -7 graden.