Ouders mogen hun kinderen ook helpen met het aflossen van hun studieschuld. Dat kan belastingvrij door elk jaar € 5.304 (in 2016) te schenken aan hun kind. Is dat niet voldoende? Dan mogen zij hun kind tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een bedrag van € 25.449 vrij van schenkbelasting schenken.
U wilt bijvoorbeeld de studieschuld van uw kind aflossen, een hoge rekening voor een vriend betalen of een familielid een bedrag geven om zijn betalingsachterstand weg te werken. Is het bedrag hoger dan de vrijstelling? Dan betaalt de ontvanger dus schenkbelasting.
Na afloop van de aflosfase, van zowel 15 jaar als 35 jaar, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden. Dit gaat automatisch, studenten hoeven hiervoor geen actie te ondernemen. Eventuele achterstallige maandbedragen worden niet kwijtgescholden. Je kan er voor kiezen om zogeheten “jokerjaren” in te zetten.
Als je een hoge studieschuld en een laag inkomen hebt, is je studieschuld versneld aflossen niet aan te raden. Maar ook als je een normaal inkomen en hoge lasten hebt, kan het niet verstandig zijn.
Studieschuld neemt toe
Ook zijn er sinds de invoering van het leenstelsel meer mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro: van 120.000 in 2015 tot 300.000 in 2022. Ruim 100.000 mensen hadden dit jaar een schuld van meer dan 50.000 euro. En 1400 mensen hadden een schuld van een ton of meer.
In sommige gevallen kan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) een deel van jouw studieschuld kwijtschelden. Om hiervoor in aanmerking te komen moet je aan een aantal voorwaarden voldoen: Jouw maandbedrag is berekend op grond van jouw inkomen. Je hebt nog een openstaand bedrag na 15 jaar maandelijks te hebben afbetaald.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde studieschuld in Nederland €15.200 (cijfers van 2021). Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015 “loopt de gemiddelde studieschuld versneld op”, maar hoe het CBS deze gemiddelde studieschuld berekent wordt niet echt expliciet uitgelegd.
Wie een hypotheek afsluit via De Hypotheker, kan zijn studieschuld niet meer verzwijgen. Sinds kort is het voor hypotheekverstrekkers en -adviseurs mogelijk om data bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) op te vragen, en daar gaat De Hypotheker gebruik van maken.
Uw aflosfase is maximaal 15 jaar en begint 2 jaar nadat uw recht op studiefinanciering stopt. Uw aflosfase is 15 jaar en begint 2 jaar nadat uw recht op studiefinanciering stopt. Laat u het partnerinkomen niet meetellen? Dan blijft u verplicht om af te lossen tot u uw volledige studieschuld hebt betaald.
Is het verzwijgen van een studieschuld strafbaar? Ja, het verzwijgen van je studieschuld is strafbaar en staat gelijk aan frauderen. Als de bank erachter komt dat je je studieschuld hebt verzwegen, kan de bank het volledige hypotheekbedrag opeisen.
U hoeft uw studieschuld niet direct na uw studie af te lossen. Als uw studiefinanciering stopt, dan begint op 1 januari daarna de 'aanloopfase'. Dit is een periode van 2 jaar waarin u nog niet hoeft terug te betalen. De rente wordt vanaf de aanloopfase steeds voor 5 jaar vastgezet.
DUO mag als schuldeiser rente vragen over het openstaande bedrag. Dit is een vast percentage over de hoofdsom. Als we rente vragen, staat dit bedrag in de brief van het CJIB. Als het CJIB een deurwaarder inschakelt, moet u deurwaarderskosten en eventuele buitengerechtelijke kosten betalen.
Schuld vervalt
In geval van overlijden vervallen de schulden van de overledene. DUO verhaalt de schuld niet op de partner, kinderen of andere familieleden. Dat geldt voor alle soorten schulden die wij invorderen.
Samenlevingscontract en schulden
Als u een samenlevingscontract sluit, legt u vast wat van u is en wat van uw partner is. U kunt dan ook aantonen dat de schulden alleen van uw partner zijn en niet van u. En u kunt ook aantonen welke spullen van u zijn en welke van uw partner.
De schenkingsvrijstelling voor studiekosten
In 2020 bedraagt de vrijstelling € 55.114. In de praktijk is deze vrijstelling maar zelden toepasbaar. Er moet namelijk sprake zijn van een studie of opleiding die minstens € 20.000 per jaar kost, exclusief levensonderhoud.
Uw ouders moeten genoeg financiële ruimte hebben om garant te kunnen staan voor (een deel van) uw hypotheek. Van uw ouders moet de geldverstrekker dus ook alle inkomensgegevens hebben. U moet kunnen aantonen dat u binnen drie tot vijf jaar de volledige hypotheeklast zelf kunt dragen.
Om hoeveel mensen gaat het? Volgens onderzoek van AFM gaat het om 9 tot 13 procent van de koopstarters die de studieschuld verzwijgt, maar er zijn ook andere onderzoeken waaruit blijkt zeker 30 procent de studieschuld verzwijgt. Het loont dan ook.
Hoe zwaar weegt de studieschuld? Een studieschuld weegt een stuk minder zwaar dan een 'gewone' lening. Voor een consumptieve schuld wordt er met een weegfactor van 2% gerekend. Dat betekent dat banken voor de berekening van jouw hypotheek ervan uitgaan dat jij elke maand 2% van die schuld terug moet betalen.
De rente op studieschulden is sinds 2017 nul euro.
Gevolgen zoals een hoger instap salaris zijn voor de hand liggend. Daarnaast kan het hebben van een flinke studieschuld ook gevolgen hebben voor het krijgen van een hypotheek. Ondanks dat de gemiddelde studieschuld het afgelopen jaar niet is gestegen, zijn er wel meer studenten met een studieschuld.
Wanneer je echt niet anders kan, is lenen bij het DUO een ideale oplossing. Pas er alleen wel voor op dat je niet onnodig leent, dit zou zonde zijn. Veel studenten lenen extra bij en gaan hiervan opstap bijvoorbeeld.
Toch worden een aantal schulden uitgesloten van de kwijtschelding. Het gaat hierbij om onderhoudsgelden, schulden die een schadevergoeding inhouden ten gevolge van door een misdrijf veroorzaakte lichamelijke schade en de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement.
Studieschuld verzwijgen kan voor problemen zorgen
Maar het schenden van de voorwaarden van de bank, brengt ook andere risico's met zich mee. Zo vervalt bijvoorbeeld het recht op NHG, als later blijkt dat je toch een verzwegen schuld bij DUO hebt.
Risico's van studieschuld niet melden bij hypotheker
Dan kan uw hypotheekaanbieder geen goede berekening maken van wat u verantwoord kunt lenen voor uw hypotheek. Het gevolg is dat u misschien een hypotheek krijgt, waarvan u de maandelijkse lasten niet kunt betalen.