Over capaciteit zonnepanelen: wat is het? De meeste stroom die je opwekt met zonnepanelen verbruik je zelf in huis. Maar wek je meer zonne-energie op dan je verbruikt, dan spreek je van overcapaciteit. Deze extra stroom wordt automatisch teruggeleverd aan de leverancier.
Als er veel zonnepanelen in uw buurt zijn, kan dit leiden tot problemen op het elektriciteitsnet. Om schade aan apparatuur te voorkomen, schakelen de zonnepanelen uit als het net te zwaar belast is. Ze leveren dan geen stroom meer terug op het net.
Op zichzelf is dat een positieve ontwikkeling, maar het kan ook leiden tot een overschot aan zonne-energie. Er is sprake van overcapaciteit als je zonnepanelen meer energie opwekken dan je op dat moment verbruikt. Deze overtollige energie kan verloren gaan, maar je kunt deze energie ook efficiënt benutten.
Als je meer stroom opwekt dan je zelf verbruikt, krijg je een terugleververgoeding van je energiemaatschappij. Dit heet ook wel een kale vergoeding. De terugleververgoeding ligt tussen de 4 en 9 cent per kWh. Hieruit wordt zo weinig winst gemaakt dat dit ook niet aantrekkelijk genoeg is voor de consument.
Een omvormer zet de energie van zonnepanelen om in elektriciteit. De panelen wekken dan wel energie op, maar dat wordt niet omgezet in elektriciteit. Die is dus 'over'. Om dat te voorkomen zouden netbeheerders dikkere kabels in de buurt kunnen neerleggen om de energie te transporteren naar andere buurten.
Tegenwoordig kunt u onbeperkt salderen of terugleveren.
In wijken met veel zonnepanelen kan het voorkomen dat op zonnige dagen zonnepanelen tijdelijk uitschakelen. Dat komt omdat er op dat moment te veel stroom tegelijkertijd op het elektriciteitsnet komt, waardoor de spanning te hoog wordt.
Hoeveel stroom mag je terugleveren? Lange tijd mocht je maximaal 5.000 kWh terugleveren. Sinds 2014 hoef je je geen zorgen meer te maken over een maximum. Er zit alleen wel een verschil in de tarieven onder en boven je eigen verbruik in een jaar.
De zonnepanelen brengen elk jaar 0,5% minder stroom op. Stroomprijs in 2023: 40 cent per kWh (voor de eerste 2.900 kWh, prijsplafond), 70 cent voor alles daarboven; in 2024: 50 cent per kWh; in 2025: 30 cent per kWh; in 2030: 25 cent per kWh. Stroomprijs voor stroom die je niet kunt salderen: 9 cent per kWh.
Stroomverbruik afstemmen op zonneschijn
Over het algemeen wordt aangeraden om in de daluren energie te gebruiken. Dit zit echter net even anders wanneer je zelf zonnepanelen op je dak hebt liggen. De zon schijnt immers vooral overdag. Maak daarom overdag zoveel mogelijk gebruik van de stroom uit zonnepanelen.
Zonnepanelen zijn in de herfst en winter absoluut rendabel. Wel is er in de winter minder licht en staat de zon in een lagere hoek op de panelen. Daarom zal de totale opwek in de wintermaanden altijd lager zijn dan in de lente en zomer.
Het beste moment is de apparaten in huis te gebruiken op het moment dat de stroomproductie hoog is. Dat is over het algemeen overdag. Zet bijvoorbeeld de wasmachine, droger of afwasmachine juist op dat moment aan.
De meeste apparaten in huis staan dan ook niet aan en werken daardoor niet op je eigen, zelf opgewekte zonne-energie. Heeft het dan wel zin om zonnepanelen op je dak te hebben liggen? Het antwoord is: ja, maar het is wel beter om zoveel mogelijk stroom uit je zonnepanelen direct te gebruiken.
Heeft het zin om meer panelen dan jij nodig hebt te leggen, zodat je kunt profiteren van het terugleveren? Nee.Je kunt namelijk nooit meer salderen dan de hoeveelheid energie die jij zelf verbruikt hebt. Dat heet de salderingsgrens.
Het kabinet wil de salderingsregeling afbouwen, omdat het ook zonder deze regeling interessant blijft om zonnepanelen te kopen. Zonnepanelen zijn namelijk steeds goedkoper en efficiënter.
Zonnepanelen zijn niet gemaakt om op te lopen. Ook al zie je geen beschadigingen nadat er op een zonnepaneel is gelopen, aan de binnenkant kunnen ontzettend veel microcracks ontstaan. Deze kleine, onzichtbare haarscheurtjes kunnen op later moment groter worden en voor problemen zorgen.
In 2023 mag je nog 100% van je overschot aan stroom salderen. Dat houdt in dat je de volledige 1.400 kWh teruglevert voor het volle tarief van € 0,40 per kWh. In 2025 werkt dat net even anders. Dan mag je slechts 64% van jouw overschot aan stroom salderen.
Waarom in 2023 voor zonnepanelen kiezen? Je elektriciteitskosten dalen fors en je wordt minder afhankelijk van de prijsfluctuaties op de energiemarkt.De kwaliteit wordt steeds beter waardoor zonnepanelen langer meegaan. Ze hebben een levensduur van ongeveer 25 à 30 jaar.
Geen subsidie, wel voordelen
Kijk ook eens naar andere regelingen. Vanaf 2023 betaal je als particulier geen btw meer over de aanschaf en installatie van zonnepanelen.
Gemiddeld verbruikt een huishouden in Nederland zo'n 3.500 kWh aan stroom per jaar. Om dit op te wekken met zonnepanelen, heb je ongeveer 14 tot 16 panelen nodig met een totaal vermogen van 4.200 tot 5.600 wattpiek (Wp). Dit vermogen geeft aan hoeveel energie de panelen opwekken onder ideale omstandigheden.
Wie heeft de hoogste terugleververgoeding? Energie VanOns heeft op dit moment (23 oktober 2023) de hoogste terugleververgoeding, namelijk 11,6 cent per kWh voor een variabel contract met maandelijks wijzigende tarieven.
Zonnepanelen produceren ook elektriciteit wanneer het bewolkt is. Het licht wordt dan verdeeld door de wolken en komt in praktijk van overal. Het rendementsverlies bij niet perfect zuidgerichte installaties blijft dan ook beperkt. Het is natuurlijk wel af te raden om je zonnepanelen richting het noorden te plaatsen.
Ook wanneer we de zon niet zichtbaar waarnemen is er daglicht en wordt er dus elektriciteit opgewekt. Vanzelfsprekend levert een systeem meer energie op wanneer het licht feller is cq de zon schijnt. Een zonzijde lijkt dus ideaal voor de plaatsing van een systeem.
Zoals je waarschijnlijk al verwacht, werken zonnepanelen beter bij zonlicht dan bij schaduw. Tijdelijke schaduw door bijvoorbeeld bewolking is niet zo'n probleem. Maar er zijn delen op je dak waar altijd schaduw valt, bijvoorbeeld door een hoge boom naast je huis. Dit niet heel handig voor je zonnedak.