Bij een recent Amerikaans overzicht van meer dan 12.000 patiënten met een (vermoedelijk) benigne meningeoom bleek 85% van alle patiënten na 3 jaar nog in leven te zijn.
Bij een kwaadaardige hersentumor kun je al binnen 1 of 2 jaar overlijden. Bij een goedaardige tumor zijn de vooruitzichten beter.
Meningeomen zijn goedaardige tumoren die uitgaan van het ruggenmergvlies. Meestal groeien ze aan de binnenzijde van dit vlies, en veroorzaken ze door hun geleidelijke groei verdringing en uiteindelijk beknelling van het ruggenmerg.
Het meningeoom is meestal goedaardig, dat wil zeggen dat de tumor beperkt blijft tot een plek in de hersenen en niet uitzaait. Bij acht procent van de gevallen komt een 'atypische' vorm voor die de hersenen in groeit en op meerdere plekken in de hersenvliezen terug komt.
Wanneer vanuit de cellen van het hersenvlies een tumor groeit, wordt dit een meningeoom genoemd. Deze tumor zit dus niet in de hersenen zelf, maar kan wel op de hersenen drukken. De meeste meningeomen zijn goedaardig, wat betekent dat zij langzaam groeien en niet uitzaaien.
In een Fins populatieonderzoek over de periode 1953-1984 werd een gemiddelde levensverwachting van 20,3 jaar gevonden na het constateren van een meningeoom in vergelijking met de gemiddelde levensverwachting van 23,7 jaar van de algemene populatie (1).
Deskundigen weten dat er iets verandert aan de cellen in de hersenvliezen . De veranderingen zorgen ervoor dat ze zich ongecontroleerd vermenigvuldigen. Dit leidt tot een meningeoom. Blootstelling aan straling als kind is de enige bekende omgevingsrisicofactor voor het krijgen van een meningeoom.
Meningeomen kunnen wij meestal helemaal verwijderen met een operatie. Dit noemen we een craniotomie. De neurochirurg verwijdert de tumor dan door het openen van de schedel. Meningeomen zijn meestal goed van het normale hersenweefsel te onderscheiden.
Voor peildatum 1 januari 2020 wordt vanuit de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) het aantal volwassen mensen dat een meningeoom heeft of heeft gehad geschat op ruim 17.000 mensen. Dit blijkt uit het rapport 'Dutch Brain Tumour Registry (DBTR): Meningeomen in Nederland 2016-2019'.
Een meningeoom ontstaat vaak tussen de 40 en 70 jaar. Vrouwen krijgen vaker een meningeoom dan mannen. Een meningeoom groeit meestal heel langzaam. Bij mensen die ouder zijn dan 80 jaar, stopt een meningeoom vaak met groeien.
Het UMCG multidisciplinaire Expertisecentrum voor Hersenen en Schedelbasistumoren richt zich op de diagnose en behandeling van hersentumoren zoals gliomen. Het is een van de bekende centra in Nederland.
Het glioblastoom is de meest agressieve variant (WHO graad IV) van de groep gliomen, tumoren die uitgaan van het steunweefsel van de hersenen.
Hoe erft erfelijk heldercellig meningeoom over? Deze aandoening erft autosomaal dominant over. Dit betekent dat zowel mannen als vrouwen de aandoening kunnen krijgen. Als een man of vrouw erfelijk heldercellig meningeoom heeft, dan heeft elk kind een kans van 50% (1 op 2) om de aanleg te erven.
Een meningeoom groeit langzaam. Sommige klachten ontstaan daarom ook langzaam en sluipend. Doordat de tumor langzaam groeit, zijn de hersenen eraan gewend. Tot er een moment komt dat de hersenen zelf geïrriteerd raken.
Meestal overlijdt iemand met een hersentumor als gevolg van de hersentumor zelf. Als de hersentumor toeneemt, loopt de druk in het hoofd op. De hoge druk kan in het begin hoofdpijn geven, maar niet iedereen krijgt deze klachten. Misselijkheid en/of braken komt relatief weinig voor.
De oorzaak van de meeste goedaardige hersentumoren is onbekend , maar de kans dat u er een krijgt, is groter als: u ouder bent dan 50 jaar. u een familiegeschiedenis hebt van hersentumoren.
Na de operatie
Hersenvliestumoren kunnen lang onopgemerkt blijven en daardoor naar verhouding heel groot worden. Ook kunnen ze op lastig bereikbare plaatsen groeien, zoals diep aan de schedelbasis. De grootte en de locatie zijn van invloed op het risico op neurologische klachten na de operatie.
Dit niet-kankerachtige type hersentumor groeit langzaam en heeft duidelijke grenzen. Ongeveer 78 tot 81 procent van de meningeomen is goedaardig (niet-kankerachtig).
Een meningeoom verdwijnt bijna nooit helemaal na bestraling. De tumor kan wel kleiner worden. De klachten die u van de tumor heeft kunnen dan verminderen. Maar soms duurt het maanden, of nog langer, voordat u hier iets van merkt.
Het is niet bekend wat de oorzaak is van een meningeoom. We weten wel dat bepaalde factoren een rol spelen bij het ontwikkelen van een meningeoom, zoals bestraling op jonge leeftijd. Geslachtshormonen en zwangerschap hebben invloed op hoe snel een meningeoom groeit.
Het kan enige tijd duren om te herstellen van uw hersentumoroperatie. Iedereen heeft een andere hoeveelheid tijd nodig om te herstellen. U moet mogelijk ongeveer 3 tot 10 dagen na de operatie in het ziekenhuis blijven.
Zoals verwacht was er ook een verhoogd risico op meningeoom bij vrouwen die werden blootgesteld aan chloormadinonacetaat, nomegestrolacetaat en cyproteronacetaat . Van deze stoffen is bekend dat ze het risico op meningeoom vergroten.
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat de groeisnelheid van asymptomatische meningeomen tussen de 2-4 mm per jaar ligt. Gemiddeld zijn ze ongeveer 3 cm groot op het moment van diagnose. Toch is het bereik van de grootte breed en moeilijk te voorspellen. De grootte van de tumor alleen bepaalt niet de noodzaak van een operatie.
Hoewel neuropsychiatrische symptomen vaak voorkomen bij patiënten met hersentumoren, kunnen ze vaak de enige manifestatie zijn in gevallen van meningioom. Meningiomen kunnen zich presenteren met stemmingsklachten, psychose, geheugenstoornissen, persoonlijkheidsveranderingen, angst of anorexia nervosa .
Meningiomen zijn doorgaans solide tumoren , en intracraniële tumoren die geassocieerd worden met de cyste komen vaak voor in gliomen en metastatische tumoren [1]. De incidenties van meningiomen die geassocieerd worden met cystische laesies zijn zeldzaam.