Vettere vissoorten, zoals zalm, forel, haring, makreel en paling, geven het beste resultaat bij het roken. Maar eigenlijk kunnen alle soorten vis gerookt worden. Je krijgt een fijne smaak wanneer je de visfilets inwrijft met grof zeezout.
Warm gerookte vis
Voor het warm roken wordt vaak vette vis gebruikt. Populair zijn zalm, paling, makreel, forel en haring (bokking). Ook hier gebeurt het zouten droog met de hand of in een pekelbad, gevolgd door een korte droging van de huid. De vis is gaar en smaakt sappig en zout.
In dit artikel behandel ik het koud roken van vis. Als voorbeeld van koud gerookte vis noem ik altijd de alom verkrijgbare gerookte zalm, die in dun gesneden plakjes wordt verkocht. Dit is in feite rauwe vis, die gepekeld en daarna gerookt is, net zoals sommige soorten boerenham.
Bij warm roken wordt de vis eerst gedurende 1½ uur voorgedroogd in de rookoven op een klein houtvuur (beuken of elzenhout). Het vuur wordt met een dikke laag mot en zaagsel bedekt, zodat er een dichte rook ontstaat. De vis wordt 60 minuten gerookt met rook van 80 tot 100°C.
Voor je start met roken is het belangrijk om de vis te pekelen. Dit verlengt de houdbaarheid en je brengt de vis op smaak met zout en kruiden/specerijen. Dit kun je doen door de vis in te smeren met een zout en kruidenmengesel, maar je kan het ook in een zoutbadje leggen. Dit is de meest gebruikte manier.
Met de juiste zorg kunnen deze plankjes 5 tot 7 keer mee. Zorg er altijd voor dat je je plank minimaal 1 uur weekt in water. Zorg ervoor dat je een tegengewicht bovenop de plank plaatst zodat deze volledig ondergedompeld is in het water. Zodra de plank gaat roken en knetteren draai je de plank om.
Zelf voedsel roken met een rookoven
Roken van voeding is een lang gebruikte methode om voedsel langer te bewaren. Vlees, vis, schaaldieren en zelfs kazen kunnen gerookt worden. Hoe vetter de soorten, hoe beter het resultaat. Ze worden anders van smaak en bewaren langer.
Warm roken gebeurt met een temperatuur van ongeveer 70 graden Celsius. Bij koud roken is de temperatuur circa 30 graden - de vis gaart dan niet. Paling en makreel worden in de regel warm gerookt en zalm koud.
Om de 30 à 40 minuten moet je de temperatuur checken, en eventueel wat hete houtskool of briketten toevoegen. De temperatuur in je oventje moet rond de 180°C blijven – laat het dus niet te lang open staan. Omdat je indirecte warmte gebruikt, hoef je het vlees of de vis niet om te draaien.
Laat de inktvissen uitlekken. Leg ze in een rookmandje en laat ze 1 uur op 55 gr. C haar worden. Rook ze daarna nog 2 uur.
Koud gerookte zalm is niet rauw, maar is ook niet helemaal gaar. Dat komt door de lage temperatuur die bereikt tijdens het rookproces. Je kunt het daarom beter niet eten als je zwanger bent. Koud gerookte zalm op een stuk roggebrood.
Koud roken is moeilijker dan warm roken. De temperatuur ligt -afhankelijk van wat je rookt en het gewenste resultaat- ergens tussen de 15 en 25 °C. Het roken kan van enkele uren tot enkele dagen duren. Al die tijd moet je de temperatuur in de gaten houden en zorgen dat de rook goed blijft!
Het vlees wordt hierbij niet gekookt, de eiwitten stollen niet en het vlees blijft stevig vast aan de botten hangen. Het koud roken maakte de paling echter taai waardoor deze voor het consumeren nog een keer werd gekookt of gestoofd in water.
Wijting is geschikt om te bakken, stoven en roken. De filets vragen om weinig bereidingstijd vanwege het kwetsbare vlees, dat snel gaart. Van wijting maak je lekkere lekkerbekken.
Bij vis is het warm roken zo'n 70 graden, dat doe je bij paling en makreel. Het koud roken is zo'n 30 graden en dat is zeer geschikt voor zalm. Magere vleessoorten worden bij zo'n 30 graden gerookt, worst bij 40 graden en spek bij 80 graden. Spek kan echter ook koud worden gerookt.
In feite kun je alle soorten vlees roken, zelfs zwezeriken, ganzenlever en nieren. Het eenvoudigst zijn worsten en varkensribbetjes. Vlees met weinig vet, zoals biefstuk of ossen- en varkenshaas, wordt meestal kort gerookt, waarna de bereiding wordt voortgezet in de pan of in de oven. Ook wild is geschikt om te roken.
LAVENDEL
Lavendel voegt echter niet alleen een lekkere smaak toe aan een spliff. Door het zogenaamde “entourage-effect” vindt er synergie plaats tussen terpenen en cannabinoïden, zoals THC en CBD. Dit versterkt het effect en maakt de high anders.
Denk aan warm- of koudgerookte zalm en gegrilde tonijn of zwaardvis. Vooral de wat stevigere vissoorten zoals de hierboven genoemde kun je perfect bereiden op het grillrooster van de barbecue. Gebruik voor de wat minder stevige vissoorten zoals kabeljauw, zeeduivel of tong een grillplaat (plancha).
In een gasgrill kunt u die rooksmaak krijgen door houtsnippers te gebruiken. Hickory en fruithout zoals appel of kers zijn erg populair en werken goed op gasgrills. Mesquite-snippers leveren smaken die doen denken aan het zuidwesten. U kunt zelfs speciale snippers vinden met hun eigen unieke smaak.
We gebruiken tussen de 50 en 75 gram zout per liter water. Breng een halve liter water aan de kook en los hierin de benodigde hoeveelheid zout en de suiker op. Eventueel kun je ook nog andere smaakmakers gebruiken. De suiker zorgt later bij het bakken van het vlees voor een betere bruining.
Maak eerst je pekel klaar. Hou altijd ongeveer 80 gram zeezout per liter water aan en wanneer je suiker toevoegt moet dit ongeveer 25% zijn van de hoeveelheid zout die je gebruikt.
Leg vervolgens de vis in water op kamertemperatuur waar je reeds zout in hebt opgelost met een verhouding van 80gr zeezout op 1 liter zuiver water. Plaats het badje met de vis in de koeling en laat 1 tot 3u pekelen, afhankelijk van de dikte van je vis.