U kunt verkouden worden door tocht of kou.Toch is het niet uitgesloten dat ook koude en luchtvochtigheid een rol spelen bij luchtweginfecties. Mogelijk maakt de koude onze slijmvliezen kwetsbaarder voor virussen, waardoor we sneller een infectie oppikken. Maar dan nog is er een virus nodig om verkouden te worden.
Kou veroorzaakt dus geen verkoudheid, maar het vergroot wel de kans dat het verkoudheidsvirus jou te grazen neemt. Bij koud en droog weer ben je veel vatbaarder voor virussen. Tijdens het in de volksmond genoemde 'gezonde vriesweertje' drogen jouw slijmvliezen in neus en keel uit.
Van virus tot verkoudheid
Want een 'kou vatten' doe je niet door koude of tocht. Virussen zijn de échte bron van de ellende. Het zijn ziekteverwekkers die van de ene mens op de andere worden overgedragen. Zo komt het dat binnen de kortste keren zowat iedereen loopt te snotteren.
Juist bij droog en koud weer is de kans op griep groter doordat je slijmvliezen uitdrogen. In de herfst en vooral in de winter hebben veel mensen last van verkoudheid of griep. Dit komt doordat kou, harde wind en temperatuurwisselingen onze weerstand aantasten.
De bloedvaten worden nauwer en er stroomt minder bloed naar de bloedvaten onder de huid en naar de ledematen.Hierdoor voelt de huid ijskoud. Het bloed blijft zo dicht mogelijk bij de vitale delen van het lichaam, zodat de inwendige temperatuur op peil wordt gehouden.
“Het is onzin dat je van kou of tocht op zichzelf ziek wordt” vertelt Jan Wilschut, viroloog aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Verkoudheid of griep krijg je door een virus dat je van andere mensen krijgt aangeproest.”
Voordelen van zwemmen in koud water
Het is bewezen goed voor voor het hart en het stimuleert de bloedsomloop. Je lichaam wordt sterker, je immuunsysteem wordt versterkt en het werkt zelfs ontstekingsremmend. Een dagelijkse bad in koud water houdt je kortom langer gezond en kan mogelijk zelfs ziektes voorkomen.
Als het kouder wordt, vernauwen de bloedvaten zich en er stroomt minder bloed naar de bloedvaten onder de huid en naar de ledematen. Hierdoor voelt de huid ijskoud. Het bloed blijft zo dicht mogelijk bij de vitale delen van het lichaam. Hierdoor wordt uw inwendige temperatuur op peil gehouden.
Toch is tocht allesbehalve gezellig en kan het zorgen voor heel veel lichamelijke ongemakken. Bekende gevolgen van langdurig op de tocht zitten, zijn stijve schouders of een stijve nek.
Douchen met een verkoudheid? Als je koorts hebt, is het gewoon te laat om het immuunsysteem te versterken met koude douches. In dat geval moet je in het algemeen niet koud douchen. Als je verkouden bent zonder een griepachtige infectie te hebben, moet je douchen bij een aangename temperatuur.
De meeste mensen die verdrinken in koud water sterven in de eerste 2-3 minuten na contact. De zenuwen in de huid voelen een plotse extreme verandering in temperatuur, wat een schokeffect veroorzaakt in het hele lichaam. Dit leidt tot veranderingen in de ademhaling: je gaat naar adem happen.
Dat je standaard verkouden wordt als je zonder jas naar buiten gaat, is een fabeltje. ,,Ook mét jas had dit kunnen gebeuren”, zegt Tolido. ,,Je wordt verkouden doordat je besmet raakt met een verkoudheidsvirus, niet omdat je zonder jas buiten loopt.
In tegenstelling tot warm water, zorgt koud water ervoor dat je huid minder snel uitdroogt. Je poriën blijven ook beter gesloten dankzij het koude water. En vuil kan lastig in gesloten poriën trekken. Voeg koud douchen dus vooral toe aan je skincare routine.
Kou zorgt dus niet voor ziekte. Sterker nog, kou kan er juist voor zorgen dat je minder vaak ziek wordt. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat koud douchen mogelijk het immuunsysteem versterkt.
Hoofdpijn en kou
Kou vernauwt de bloedvaten (vasoconstrictie).Dit verminderd de stroomafwaartse bloedstroom waardoor de hoofdpijn vermindert.
U kunt klachten krijgen als een verstopte neus, niezen, hoesten, keelpijn, heesheid en oorpijn. Verkoudheid ontstaat door een virus. Medicijnen zijn bij verkoudheid niet nodig. U kunt misschien neusdruppels of neusspray gebruiken.
Onze slijmvliezen zijn namelijk veel slechter doorbloed, hierdoor stroomt er bijvoorbeeld minder bloed naar uw neus en keel. De slijmvliezen zijn daardoor minder bestand tegen invloeden van buitenaf. Met een lagere weerstand bent u sneller vatbaar voor virussen en bacteriën en daar wordt u dus ziek van.
Volgens voormalig huisarts Ted van Essen zoeken mensen graag een verklaring voor hun griep en grijpen dan terug op volkswijsheden. Maar verkoudheid en griep zijn niet het gevolg van blootstelling aan koude lucht.Het is het gevolg van een virus. Dat wordt bevestigd door de bekende viroloog Ab Osterhaus.
De kans op overdracht is in de koude maanden bovendien veel groter want dan zitten we binnen, dichter bij elkaar. Maar tocht of afkoeling zou het risico op een infectie best eens groter kunnen maken, zegt Osterhaus: 'Het kan zijn dat de slijmvliezen in neus en keel daardoor gevoeliger worden voor een infectie.
Kou is niet altijd gezond
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is 18 graden een veilige en gezonde temperatuur voor in huis. Bij een kamertemperatuur van 18 graden functioneren de meeste mensen goed en loopt u de minste kans op gezondheidsklachten.
Daarnaast is het zelfs gezond om je lichaam aan 17 graden te laten wennen. Bij die temperatuur worden onze bruine vetcellen geactiveerd.Die zorgen ervoor dat het lichaam zich warm houdt en ze kunnen het tot 3 graden warmer maken dan het daadwerkelijk is.
Koud zweet, ook wel diaforese genoemd, wordt veroorzaakt door de vecht-of-vlucht-reactie van ons lichaam, die ons tijdens gevaarlijke situaties moet beschermen. Deze reactie ontstaat als ons lichaam te maken krijgt met angst, pijn, schokken, kortademigheid of een lage bloedsuikerspiegel.
Is het water rond de 20 graden, dan heeft de gemiddelde zwemmer zonder wetsuit misschien even nodig om door te komen, maar zwemmen is prima te doen. In de herfst – als de nachten kouder worden – dan daalt de watertemperatuur best hard.
Aanbevelingen voor buiten zwemmen
Ga niet zwemmen bij een watertemperatuur onder de 15 graden en gebruik tot en met 18 graden altijd een wetsuit en badmuts.
De ideale watertemperatuur voor recreatief zwemmen is circa 28 graden. Voor kleine kinderen en ouderen is 29-30 graden zelfs nog iets beter en voor wedstrijdzwemmen is 26-27 graden het beste.