Het kan alleen wanneer je een gevaar bent voor jezelf of je omgeving, of als de kans op dat gevaar groot is. Een opname zou dan de enige manier zijn om het gevaar af te wenden. Het gebeurt wel eens bij mensen die hardnekkige aanvechtingen tot suïcide hebben en die weigeren om zich vrijwillig te laten opnemen.
Wanneer je jezelf nauwelijks staande kunt houden en andere behandelingen niet voldoende helpen, kan vrijwillige opname in de ggz een optie zijn.
In 2020 is er een nieuwe wet gekomen die bepaalt dat iemand verplicht kan worden opgenomen als op z'n minst één van deze situaties het geval is: De persoon zichzelf of anderen in levensgevaar brengt, psychische schade doet, zichzelf ernstig verwaarloost, eigen ontwikkeling of die van een ander ernstig verstoort.
Vrijwillige opname
Wanneer mensen opgenomen worden in een psychiatrisch ziekenhuis of op een PAAZ (psychiatrisch afdeling algemeen ziekenhuis), gebeurt dat meestal vrijwillig. Vrijwillige opname gebeurt met toestemming van de persoon zelf; met de betrokkenen en in overleg met hulpverleners of huisarts.
Is het heel duidelijk dat uw naaste of zijn vertegenwoordiger geen opname wil? Dan kunt u direct een rechterlijke machtiging aanvragen. Wij raden u aan om dit samen met een zorgprofessional te doen. Is het nog niet helemaal duidelijk of uw naaste of zijn of haar vertegenwoordiger tegen een opname is?
Iemand laten opnemen
Meestal loopt dat via de huisarts of een andere arts of behandelaar. Hij of zij stuurt een verzoek naar de officier van justitie. Als de officier van justitie de rechterlijke machtiging ook noodzakelijk vindt, stuurt hij het verzoek door naar de rechter. De rechter beslist.
Als er onmiddellijke zorgen zijn over de veiligheid van uw familielid, breng hem/haar dan naar de dichtstbijzijnde spoedeisende hulp als u dat veilig kunt doen. Als ze niet naar het ziekenhuis willen, bel dan 911 .
Door een kortdurende opname maak je de eerste belangrijke stap naar herstel. Soms is een behandeling in je thuissituatie niet voldoende en helpt het om even afstand te nemen van je dagelijkse leven. In zo'n geval kan een vrijwillige opname voor je depressie hulp bieden.
Met psychische problemen kunt u online hulp zoeken.U kunt ook terecht bij uw huisarts of bedrijfsarts als u er zelf niet uit komt. De huisarts of bedrijfsarts helpt u zelf of verwijst u door naar hulpverleners binnen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).
Als iemand een gevaar vormt voor zichzelf of zijn omgeving, kan de rechter of burgemeester deze persoon gedwongen laten opnemen. Dit is een ingrijpende maatregel die om die reden alleen in uiterste gevallen wordt toegepast.
Crisisopname. Bij een crisisopname wordt iemand opgenomen vanwege ernstige psychische klachten. Dat gebeurt bijvoorbeeld als iemand ernstige psychotische klachten heeft, als iemand zichzelf wil beschadigen, of net een poging tot zelfbeschadiging of zelfdoding heeft gedaan.
Voor diagnostiek neemt het behandelteam 2 weken de tijd. Een opname ter crisisinterventie duurt maximaal 14 dagen. Als een langere behandeling nodig is, bekijken wij samen met u of vervolgbehandeling hier of ergens anders mogelijk is.
De huisarts
Als je denkt dat je een psychisch probleem hebt, neem je dus best eerst contact op met je huisarts. Die kan samen met jou de klachten bekijken, zelf een behandelingsvoorstel doen of je doorverwijzen naar een geschikte hulpverlener, zorgverstrekker of zorginstantie.
Al op het moment dat een depressie zich ontwikkelt, kunnen de huisarts, praktijkondersteuner (POH-GGZ) en psycholoog je vaak helpen. Als je een depressie blijft houden of deze regelmatig terugkeert, kan de huisarts je doorverwijzen naar een psycholoog of psychiater.
De gesloten afdeling biedt je de extra behandeling, aandacht en zorg die je op dat moment nodig hebt. Samen met je behandelaar bepaal je hoe de behandeling verloopt. De opname eindigt als je voldoende stabiel bent. Meestal krijg je dan nog wel een vervolgbehandeling, op de open afdeling, in de polikliniek of aan huis.
Acute psychiatrie is bedoeld voor mensen die ernstig zijn ontregeld of zijn vastgelopen. Door bestaande psychiatrische problemen of door een psychische crisis. U geeft zelf aan, of de behandelaar of een verwijzer, dat ingrijpen op korte termijn – of binnen 24 uur – noodzakelijk is.
U staat onder hevige spanning. Daardoor geeft een kleine gebeurtenis al heftige emoties bij u (bijvoorbeeld woede of verdriet). U bent erg in de war, u weet niet meer hoe u om kunt gaan met normale dingen in het leven. U bent volledig uitgeput door de psychische spanningen, waardoor u (bijna) niets meer doet.
Voorbeelden van ernstige psychische ziektes: ernstige depressie, een psychose, autisme en een bipolaire stoornis. Of een verslaving aan bijvoorbeeld alcohol of drugs. Vaak krijg je al een behandeling. Meestal van meerdere behandelaars.
Criteria voor ziekenhuisopname
Risico lopen op zelfbeschadiging of schade aan anderen : dit kan betekenen dat de persoon overweegt zichzelf of iemand anders opzettelijk schade toe te brengen, of dat de depressiesymptomen zo ernstig zijn dat de kans groot is dat de persoon zichzelf of anderen onbedoeld ernstige schade toebrengt.
Blijf proberen, stel vragen, luister en reflecteer. Help ze zich gehoord te voelen en vraag het opnieuw. Blijf dingen zeggen als: "Ik maak me echt zorgen om je. Ik denk dat we gewoon naar een dokter moeten gaan om te kijken wat er aan de hand is." Stel ze gerust dat je bij ze blijft en ze door het proces heen helpt.
In Nederland mag u zelf kiezen waar en door wie u wordt behandeld, mits het niet om spoedeisende zorg gaat. Het is wel aan te raden bij uw zorgverzekering na te vragen of zij de kosten voor de behandeling in het ziekenhuis van uw keuze vergoeden.
Open en empathische communicatie is belangrijk wanneer u praat met een ouder wordende ouder die weigert om zorg te krijgen. Luister naar hun angsten en zorgen zonder oordeel, terwijl u uw eigen zorgen over hun gezondheid uit. Het bespreken van de mogelijke gevolgen van het weigeren van behandeling kan hen helpen het belang ervan in te zien.