Niet doen! Warm restjes nitraatrijke groenten zoals spinazie en andijvie nooit opnieuw op, zeker niet voor kleine kinderen. Het relatief traag opwarmen en afkoelen bevordert de bacteriële omzetting van nitraat tot nitriet. Nitrieten zijn slecht, dus beter gewoon niet doen.
Het inmaken van voedsel, ook wel wecken genoemd, is een traditionele manier om levensmiddelen te conserveren in steriele glazen potten. Wecken is een gezonde, zelfgemaakte variant op geconserveerde etenswaren uit de supermarkt.
Nu weet je hoe gemakkelijk het is om andijvie in te vriezen, net als prei is het gemakkelijk en blijft het lang houdbaar in de vriezer. En daarbij blijft het ook nog gewoon lekker na het invriezen en ontdooien. De groente moet wel gekookt of geblancheerd worden voor het invriezen.
"Sommige groenten warm je inderdaad best niet teveel op. Bladgroenten zoals bijvoorbeeld sla, spinazie en andijvie bevatten het meest nitraat en dat is een stof die omgezet kan worden in nitriet. En net dàt nitriet is gevaarlijk voor de gezondheid."
Andijvie is rijk aan vitamine A en C, en aan mineralen als calcium, ijzer en kalium. Ook bevat andijvie veel vitamine K, wat belangrijk is voor de aanmaak van bloed en botten. Eens wat anders dan een andijviestamppot, bereid dan deze tortillamandjes met andijvie en gegrilde kip!
Om te wecken zonder weckketel heb je een grote pan nodig om de weckpotten in onder te dompelen in heet water. Giet het fruit, groenten, compotes of wat je wilt in de weckpot. Plaats de rubberen weckring tussen de pot en de deksel en sluit de deksel goed.
Glazen potten met schroefdeksel (of jampotten) kunnen voor het inmaken ook gebruikt worden. Vooral als u jam of chutney's inmaakt is een jampot een goede oplossing. Het gebruik van een jampot is mogelijk als u jam inmaakt met geleisuiker. Geleisuiker heeft een bewarende werking en voorkomt dat de jam bederft.
In de koelkast kun je vers gemaakte stamppot andijvie nog een dag of twee goed houden. Daarbij is het wel van belang dat de stamppot afgedekt wordt. Zou je het open bewaren in de koelkast, kan het binnen een halve dag droog worden. In de vriezer kun je stamppot andijvie nog twee tot drie maanden bewaren.
Zoals zoveel kliekjes, kun je stamppot zo'n twee dagen in de koelkast bewaren. Gebruik hiervoor een goed afgesloten verpakking (zoals speciaal hiervoor gemaakte bewaarbakjes) en zorg dat je de stamppot binnen twee uur na het bereiden in de koelkast zet.
Een te laag zoutgehalte in de pot is één van de factoren die ervoor zorgen dat de bacterie gifstoffen gaat produceren. Voeg daarom bij elke pot een theelepeltje zout toe op een pot van 1 liter. Bij verhitting boven 121,1 graden Celsius (250 graden F) gaan de sporen van de Clostridium botulinum kapot.
Het wecken van fruit is wel veilig omdat fruit veel voedingszuren bevat. De botulisme bacterie kan niet groeien in een zure omgeving. Sporen van de bacterie kunnen daardoor geen schade aanrichten in potten geweckt fruit of zelfgemaakte jam.
Bijna alle soorten fruit kun je wel wecken zoals: appels, peren, aardbeien, bramen, bessen, frambozen, druiven en perziken. Fruit kun je eenvoudig wecken. Het voedingszuur in deze producten zorgt ervoor dat bacteriën geen kans krijgen om te groeien.
Indien u niet beschikt over een weckketel, kunt u ook wecken in een pan. In principe blijft het op dezelfde wijze gaan. Hou ten alle tijden de potten vrij van de bodem, dit kunt u doen door een weckroostertje onder in de pan te plaatsen maar een opgefrommelde theedoek onderin is ook een mogelijkheid.
Zuur (zoals azijn) doet precies het omgekeerde, het verstevigt de celwanden waardoor groenten ingemaakt in zuur juist knapperig worden. Calcium- en magnesiumionen verstevigen de celwanden ook. Gebruik daarom ongeraffineerd zout (waarin deze mineralen voorkomen) voor het inmaken en fermenteren.
Zowel fruit als verschillende groenten zijn te wecken. De sleutel tot succes is brandschoon werken. Want elk micro-organisme dat toch in de weckfles terechtkomt, kan voor bederf zorgen. Was voor je begint je handen met desinfecterende zeep en maak dan alle potten, deksels en ringen goed schoon.
Wie van spinazie, sla of andijvie houdt, hoeft zich niet meer in te houden: volgens het Voedingscentrum blijkt uit nieuw onderzoek dat het eten van deze nitraatrijke groenten niet gevaarlijk is. Tot nu toe raadde het Voedingscentrum aan om maximaal twee keer per week groente met veel nitraat te eten.
Daarnaast draagt het eten van andijvie ook bij aan een gezonde stoelgang, dit komt doordat andijvie allerlei gezonde vezels bevat die goed zijn voor de darmen. Wanneer u regelmatig andijvie eet, kan dit ervoor zorgen dat voedingsstoffen beter worden opgenomen en dat eventuele gifstoffen sneller worden afgevoerd.
Je kunt andijvie zowel rauw als gekookt eten. Rauw is andijvie erg lekker in een salade of stamppot. Maak bijvoorbeeld eens een andijviesalade met ingrediënten als fruit, ei, kaas en uitgebakken spek. Of voeg eens reepjes zongedroogde tomaat toe aan je andijviestamppot.
Sommige groenten warm je best niet voor een tweede keer op. Bladgroenten zoals bijvoorbeeld sla, spinazie en andijvie bevatten nitraat en dat is een stof die kan omgezet worden in nitriet. Nitriet is een acuut gif en bindt zich met ons bloed, waardoor het bloed minder zuurstof kan vervoeren.
Was de andijvie, kook hem twee minuten met een blokje bouillon, spoel af onder koud water en doe het blad in een diepvriesbak. Zo heb je altijd een portie paraat voor jouw stamppot of naast een stukje vlees. "Bevroren andijvie is in de vriezer maximaal 12 maanden houdbaar."
Andijvie koken in de magnetron gaat uitstekend. De groente blijft fris van kleur en houdt zoveel smaak dat zout toevoegen overbodig is.